نام پژوهشگر: فائزه‌السادات مرتضوی‌مقدم

ارزیابی تنوع ژنتیکی جمعیت های مختلف گیاه ترتیزک (lepidium sativum) براساس مارکر مولکولی rapd و تجزیه و تحلیل اسانس آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1392
  فائزه السادات مرتضوی مقدم   غلامرضا شریفی سیرچی

ترتیزک گیاهی از خانواده crucifera و با نام علمی l. lepidium sativum می باشد. این گیاه بصورت تازه در سوپ و سالادمصرف دارد بعلاوه، بطور گسترده در طب سنتی مصرف می گردد. در این تحقیق تنوع ژنتیکی میان 15 جمعیت از ایران و دو جمعیت از کشور چین مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور،از برگ های هر جمعیت dna به روش ctab استخراج گردید. با استفاده از 8 آغازگر rapd، در مجموع 69 باند واضح و تکرارپذیر تولید گردید که 65% آن هاچندشکل بودند. تجزیه خوشه ای، 17 جمعیت مورد مطالعه را به 4 گروه اصلی تقسیم نمود. بیشترین ضریب تشابه ژنتیکی میان جمعیت های ماهان و خمینی شهر (با تشابه ژنتیکی 95/0)بود. ترکیبات اسانس دو نمونه البرز و شهریار به وسیله دستگاه gc/ms شناسایی شدند، 16 ترکیب با شباهت بیش از 90 حاصل گردید. بیشترین ترکیب تشکیل دهنده هر دو اسانس بنزیل نیتریل بود که در نمونه البرز به میزان 26/44% و در نمونه شهریار به میزان 7/70% وجود داشت. در اسانس شهریار کارواکرول به میزان 52/6% بود در صورتی که دراسانس البرز این مقدار 99/0% بود، در اسانس شهریار ماده پلاژیون به میزان 45/4% و در اسانس البرز به میزان 66/2% وجود داشت.