نام پژوهشگر: سیده فائزه کریمی قاضی محله

تعیین حساسیت انواع سلولهای مخروطی شبکیه چشم ماهی گورخری (danio rerio) براساس رتینوموتور در حضور نور تک رنگ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم پایه 1393
  سیده فائزه کریمی قاضی محله   نادر شعبانی پور

ماهیان رودخانه ای و پلاژیک وابستگی زیادی به حس بینایی خود جهت درک محیط و دریافت غذا دارند و با توجه به عادات غذایی مانند شکارگری و یا گیاهخواری ویژگی های شبکیه نیازهای جانور را تأمین می کند. لذا عملکرد شبکیه با توجه به وجود، عدم وجود و تعداد برخی سلولها متفاوت بوده تنوع در نوع، میزان فعالیت و ترتیب قرارگیری سلولها در شبکیه دور از انتظار نیست. ماهی گورخری به عنوان یک نمونه خوب آزمایشگاهی، قابل دسترس، آسان در نگهداری با قابلیت تکثیر آزمایشگاهی در طول سال برای تحقیق حاضر انتخاب شد. شبکیه چشم بالغ این ماهی در طی بیهوشی عمیق ماهی تحت تأثیر میزان شدیدی از نور با چهار رنگ آبی، سبز، قرمز و سفید بطور جداگانه قرار گرفته و در همان وضعیت تثبیت شد. سر جانور به همراه چشمهای تثبیت شده پس از قرارگیری در بلوک پارافینی از سه جهت کورونال، ساجیتال و تانجنشیالی مقطع برداری شد. رنگ آمیزی با روش عمومی هماتوکسیلین و ائوزین انجام شد. واکنش هر یک از سلولهای مخروطی حساس به چهار رنگ یاد شده مورد مطالعه قرار گرفت و با تاریکی مطلق مقایسه شد. پس از مطالعه مقاطع بافتی، تعدادی از آنها انتخاب شده و پس از آماده سازی با الکل (بدون رنگ آمیزی) پوشش طلا داده شده تصاویر sem برداشته شد. با الگو قراردادن شبکیه در تاریکی و نور سفید مشخص شد شبکیه چشم ماهی گورخری از الگوی موزائیکی ردیفی پیروی می کند و دارای سلولهای مخروطی متنوعی شامل سلول مخروطی منفرد کوتاه، سلول مخروطی منفرد بلند و سلول مخروطی دوتایی است. جابجایی سلولهای مخروطی حساس به هر یک از رنگها موید حساسیت آن سلولها به آن رنگ خاص است. از این طریق انواع و تعداد تقریبی سلولهای مخروطی و در نتیجه میزان حساسیت به هر طیف رنگی قابل ارزیابی است.