چکیده رساله/پایان نامه: سفرنام? ناصرخسرو علاوه بر اینکه در حوزه های تاریخی و جغرافیایی حاوی اطلاعات ارزشمندی از روزگار خویش است در زمینه های مردم شناسی، مسائل اجتماعی، اقتصادی، ادبی، مذهبی و تاریخی نیز مباحث مهم و ارزشمندی را مطرح می کند. مسأل? اصلی در این پژوهش بررسی اقوام و ملل و بلاد در سفرنام? ناصرخسرو است. در بخش اول این رساله مقدمات و کلیات پژوهش آمده است. بخش دوم رساله را به بررسی اقوام، ملل و بلاد و مسائل مربوط به آن ها مانند مسائل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، جغرافیایی و دین و مذهب آن ها اختصاص داده ایم. در بخش سوم رساله به بیان ویژگی های ادبی سفرنام? ناصرخسرو پرداخته ایم و آن را از منظر سبک شناسی، معانی، بیان و صناعات ادبی مورد بررسی قرار داده ایم. در بخش چهارم نیز به مقایس? توصیفات ناصرخسرو از شهرهای «مکه، مدینه، مصر، قاهره، بیت المقدس و اصفهان» با دیگر کتب نزدیک به این اثر پرداخته ایم. دستاوردهای این پژوهش عبارتند از: 1- مطالبی که در سفرنام? ناصرخسرو در رابطه با اقوام مطرح می شود از مسائل اقتصادی گرفته تا مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی در کمتر کتابی به صورت یکجا و باهم دیده می شود. 2ـ به وسیل? بیان نکات ادبی سفرنام? ناصرخسرو نشان داده ایم که این اثر صرفاً یک اثر تاریخی و یا جغرافیایی نیست؛ بلکه اثری ادبی نیز می باشد. 3ـ توصیفات ناصرخسرو از مناطق گوناگون در مقایسه با توصیفات دیگر نویسندگان و کتاب های جغرافیایی و تاریخی هم عصرش دقیق تر، جزئی نگرانه تر و مستندتر است؛ زیرا حاصل دیده های خود وی است. کلید وازه: 1. سفرنام? ناصرخسرو 2. تصویرشناسی 3. اقوام، ملل، بلاد 4. نکات ادبی