نام پژوهشگر: جلال دهقانی اشکذری

معناشناسی در دیوان امل دنقل
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده زبانهای خارجی 1393
  جلال دهقانی اشکذری   علی بیانلو

یکی از حوزه های زبان شناسی، معناشناسیاست. این علم معمولا بر رابطه بین دلالت کننده ها (دال ها) و مدلول ها تمرکز دارد و خود موضوعاتی نظیر چندمعنایی، ترادف، تضاد، تشبیه، متناقض نما و نماد را شامل می شود. امل دنقل یکی از شاعرانی است که این ظرفیت های هنری را در اشعارش به کاربرده و از ترفندهای شاعرانه بهره جسته و شعرش ترکیبی از اندیشه های متنوع و هنرهای پیچیده لفظی و معنوی است. پژوهش حاضر این موضوعات را در اشعار وی بررسی کرده و از آنجایی که امل دنقل در شرایطی چون خفقان و استبداد داخلی و خارجی و نبود آزادی های فردی و اجتماعی قرار گرفته و این شرایط او را به استفاده از نماد ناگزیر کرده است، بحث حاضر ضمن پرداختن به سایر عناصر معناشناسی در شعر شاعر به دال ها و مدلول های رمزگونه، برای نشان دادن جایگاه نمادپردازی در بحث معناشناسی شعر وی توجه بیشتری می نماید،براساس این پژوهش،نمادهای شاعر بیشتر شاملنمادهای تاریخی، مثل: اسپارتاکوس، هانیبال، حجاج، ابوموسی اشعری، زرقاءیمامه، عنتره، متنبی، سیف الدوله، کافور، خمارویه، قطرالندی، معاویه، ابونواس، صلاح الدین ایوبی و...ونمادهای دینی، مثل:مسیح،امام حسین،پسر نوح،شیطان ویوسف است.