نام پژوهشگر: محمدامین تقوی فردود

جایگاه شریف مرتضی (ره) در نقد ادبی در سده ی پنجم هجری
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1383
  محمدامین تقوی فردود   باقر قربانی زرین

سیدمرتضی یک ناقد ادبی متبحر به شمار می رود. نگارنده با در پیش گرفتن شیوه کتابخانه ای و تحلیل، وجهه ی نقدی او را از نظر رویکردهای نقد نظری، نقد کاربردی و فرانقد بررسی نموده است و از مجرای آثار مختلف او، شیوه ی نقدی سیدمرتضی و ویژگیهایش را به کنکاش نشسته است. سه اثر «امالی»، «الشهاب» و «طیف الخیال» او بیشترین مسائل و قضایای نقدی ادبی را در خود جای داده اند و سیدمرتضی با نقد ادبی آثار متعدد از دوره های مختلف ادبی و تبیین برخی مسائل و قضایای نقدی شایع در زمان خود و با بهره گیری از نظریاتِ نظریه پردازان نقدی و ادبی، فراتر از نقد آثار ادبی به نقد برخی از نظریات، تئوری ها و قضایای نقدی حاضر در زمان خود اقدام نموده است. او گاهی به طور مستقیم قواعد نقدی ادبی را مطرح کرده و نظریات مختلف را ارائه و گاهی در تأیید آرای ناقدان یا در ردّ آنها مواردی را ذکر نموده است. وی گاهی نظریه پردازی کرده و گاهی نیز شیوه ی نقدی جدیدی را در نقد ادبی آثار پیشنهاد داده است. بررسی های حاصله حاکی از مهارت والای سیدمرتضی در نقدادبی می باشد.