نام پژوهشگر: عزیز جاویدی

بررسی وتحلیل اشعار دینی خرّم شیرازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  عزیز جاویدی   محمدرضا یوسفی

ابوالحسن مسگر مشهور به خرّم شیرازی از شاعران اوایل قرن چهاردهم و متوفای 1335ه.ق در بمبئی هند است. از وی دیوان اشعاری با حدود هفت هزار بیت شامل غزلیات، قصاید، مسمط، مستزاد، ترجیع بند و ترکیب بند باقی مانده که تحلیل اشعار او نشان می دهد مضامین شعریش عمدتا دینی است. او دارای روح بلندی بوده که وی را از مدح و ستایش شاهان بر حذر می داشته است. خرم در ذکر پیامبر اسلام(ص) و مناقب ائمّه(ع) بیشترین توجّه را به منزلت ایشان نزد خداوند و حقانیّت آن بزرگواران دارد. در مناقب مهدوی بیشترین تاکیدش بر مفهوم انتظار و ظهور امام عصر(عج) است. همچنین در توصیف صحنه های نبرد عاشورا از شیوه صحنه آرایی فردوسی متاثّر است. خرم در سرودن مرثیه های خود در میان مقاتل متقدم بیشترین نگاهش متوجه روضه الشهدای کاشفی بوده و بیشترین تاثیرپذیری را از شاعران آیینی عصر صفویه به خصوص محتشم کاشانی داشته است. تاثیر گذاری خرم را بر شاعران پس از او نیز می توان مشاهده کرد از جمله تاثیر بر شهریار در سرودن غزل علی ای همای رحمت.