نام پژوهشگر: فراصت ویسی

بررسی و تصحیح اثر خود جذبی در بیناب نگاری شکست القایی لیزری
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - پژوهشکده فیزیک 1393
  فراصت ویسی   حمیدرضا شیروانی مهدوی

بیناب¬نگاری فروشکست القایی لیزری یک روش بیناب¬نگاری گسیل اتمی است، که به منظور بررسی کیفی و کمی عناصر تشکیل دهنده مواد استفاده می¬شود. از روی طول¬موج¬های خط¬های طیفی طیف اندازه¬گیری شده عناصر تشکیل دهنده ماده شناسایی می¬شود درحالیکه شدت هر خط گسیلی در تعیین غلظت عناصر مورد استفاده قرار می¬گیرد. اثر خودجذبی به عنوان یکی از خطاهای مهم این روش تأثیر بسزایی در کم شدن شدت خطوط گسیلی بیناب دارد. هم¬چنین بر روی محاسبه دمای پلاسما که از مهمترین پارامترهای مورد استفاده در بررسی کمی است. در این پژوهش غلظت عناصر روی و مس در نمونه برنج با استفاده از روش واسنجی یکبار با تصحیح خودجذبی و یکبار بدون تصحیح خود جذبی محاسبه و با یکدیگر مقایسه شد. بررسی اثر خودجذبی به کمک روش ایرساک انجام گرفت. در روش ایرساک یک خط مرجع داخلی از بیناب برای هر گونه به نحوی انتخاب می¬شود که دارای احتمال گذار پایین و انرژی برانگیختگی، بالا باشد که در این صورت این خط احتمال خودجذبی بسیار کمی خواهد داشت. سپس میزان خودجذبی خطوط دیگر گونه توسط این خط سنجیده و نهایتاً توسط یک الگوریتم تکرار شونده تصحیح می¬شوند. تصحیح خودجذبی برای 5 نمونه برنج با غلظت¬های روی و مس متفاوت به روش ایرساک محاسبه و تأثیر آن بر روی محاسبه دمای پلاسما و غلظت سنجی به کمک منحنی واسنجی بررسی شد. محاسبه دما از طریق رسم بولتزمن صورت گرفت اختلاف دماها در گونه¬های مس و روی در نمونه¬ها بعد از تصحیح خودجذبی به میزان چشمگیری کاهش یافت. سپس با استفاده از منحنی واسنجی غلظت¬های مس و روی در یکی از نمونه¬ها قبل و بعد از تصحیح خودجذبی محاسبه شد، محاسبه غلظت¬ها با در نظر گرفتن اثر خود جذبی در مقایسه با غلظت¬های محاسبه شده بدون در نظر گرفتن اثر خودجذبی، دارای درصد خطای کمتری بود