نام پژوهشگر: رجب رشیدی

حذف بنزن ازجریان هوا با استفاده از فرایند uv/o3ترکیب شده بابستر کاتالیزور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1392
  رجب رشیدی   سیدغلامرضا موسوی

بنزن یکی از ترکیبات آلی فرار پر مصرف بوده، که در سطحوسیعی از صنایع و مشاغل وبخش های مختلف جامعه مورد استفاده قرار می گیرد. مخاطرات بهداشتی و زیست محیطی ناشی ازآن، باعث شده است که تحقیقات مختلفی جهت کنترل یا حذف بنزن از جریان هوا انجام شود. هدف از این مطالعه ارزیابی فرایند ترکیبیuv/o3 و بستر کاتالیزور در حذف بنزن از جریان هوا است. مطالعه حاضر از نوع تجربی و در مقیاس آزمایشگاهی انجام شده است. تجهیزات آزمایشی شامل پمپ هوا، پمپ تزریق سرنگی، محفظه اختلاط، روتامتر، ژنراتور تولید ازن، یک راکتور مجهز به یک لامپ کم فشار 15 وات uv-c ویک راکتور بستر کاتالیزور به همراه سیستم تولید رطوبت (شامل ایمپینجر و هیتر) بود. غلظت های مشخص بنزن به صورت مداوم در معرض تابشuv-c، دوزهای مختلف ازن و فرایند uv/o3توام و همچنین فرایند ترکیبی uv/o3 و بستر کاتالیزور قرار گرفت. میزان غلظت بنزن قبل و بعد از در معرض قرارگیری با فرایند های مذکور با هم مقایسه و ارزیابی شد. یافته ها نشان داد که uv به تنهایی تا 1/2% بنزن را از جریان هوا حذف می کند. ولی ازن قادر است تا 14% بنزن را از هوا حذف نماید در صورتی که کاربرد هم زمانo3/uvمی تواند تا 24% غلظت بنزن از جریان هوا را کاهش دهد. آزمون تحلیل واریانس سه طرفه نشان داد که بین متغیرهای دوز ازن، زمان ماند و میزان حذف بنزن از هوا رابطه معنی داریوجود دارد(05/0p ?). همچنین با افزایش رطوبت نسبی تا 60% کارایی فرایندo3/uv در حذف بنزن افزایش یافته و رطوبت بالاتر از این میزان باعث تنزل راندمان سیستم می شود. از طرفی بستر کاتالیزور کربن فعال به تنهایی توانست برای غلظت ورودی ppm 80 تا 36 ساعت بنزن را بطور کامل از جریان هوا تصفیه نماید. در صورتی که در ترکیبo3/ uvبا کربن فعال برای دوز ازنh/g 4/0این زمان به 66 ساعت ارتقا یافت. نکته مهم آن که در پوشش کربن فعال با mgo زمان حذف بطور چشمگیری افزایش یافت، به طوری که این کاتالیزور(gac/mgo) توانست غلظتppm80 بنزن را تا بیش از 450 ساعت به طور کامل از جریان هوا حذف نماید. از نتایج این تحقیق می توان استنباط نمود که فرایند uv/o3می تواند در حذف بنزن از جریان هوا موثر باشد. لذا با توجه به امکان پذیر بودن این فرایند در شرایط دمایی معمول محیط، این فرایند تصفیه می تواند به عنوان یک روش در برنامه کنترل بنزن از جریان هوا، مد نظر قرار گیرد. البته شرایط بهینه فرایند uv/o3 در دوز ازنg/h4/0و میزان تابش اشعهw/cm2?1950و در رطوبت نسبی60-50%است. نکته مهم اینکه چنانچه این فرایند در ترکیب با کاتالیزورgac/mgoمورد استفاده قرار گیرد علاوه بر قابلیت حذف بسیار خوب، می تواند گزینه موثری برای اصلاح توانایی حذف کربن فعال (gac) که یکی از پر کاربردترین جاذب ها در حذف ترکیبات آلی فرار محسوب می گردد، باشد.