دشمنی خاندان بنی¬امّیه با خاندان بنی¬هاشم در قبیله¬ی قریش تاریخی دیرینه دارد. بنی¬امیّه در بیشتر غزوات پیامبر اسلام(ص) به سرکردگی ابوسفیان حضوری فعال داشتند. پس از فتح مکّه و شکست در برابر سپاه اسلام نیز، اگر چه به ظاهر مسلمان شدند، امّا پیوسته مترصّد فرصتی برای رسیدن به قدرت بودند؛ تا اینکه در زمان خلافت امام علی(ع)، معاویه از بیعت با امام سر باز زد. آنان در جنگ¬های جمل و صفین و با ادعای خون¬خواهی عثمان در برابر امام(ص) قرار گرفتند و در ماجرای حکمیت با نیرنگ و ریا از شکست گریختند. امام علی (ع) در فرازهایی از نهج¬البلاغه ضمن توصیه¬ی معاویه به تقوی، پیوسته مردم را نسبت به مکر و نیرنگ بنی¬امیّه آگاه می¬کرد و چهره¬ی واقعی معاویه را برای مسلمانان آشکار می¬نمود. این جستار می¬کوشد تا ضمن اشاره به پیشینه¬ی دشمنی بنی¬امیّه با دین اسلام، مواضع امام علی (ع) را در سال¬های رویارویی با معاویه، بر اساس کتاب نهج¬البلاغه تبیین کند. یافته¬های این پژوهش نشان می¬دهد امام علی (ع) هیچ گاه از مکر و حیله بنی¬امیّه غافل نشد و ضمن آگاه کردن مردم از نیرنگ¬ها و فساد معاویّه، با تیزبینی آینده خطرناک و ناپایدار حکومت فاسد آنان را پیش¬بینی کرده بود.