نام پژوهشگر: زهرا کرامتی‌تبار

بررسی توسعه یا تضییق عیوب موجب فسخ نکاح
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - سبزوار - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  زهرا کرامتی تبار   علیرضا پوراسماعیلی

طلاق و فسخ از جمله اسباب انحلال عقد نکاح است که در قانون مدنی ایران به تبعیت از دیدگاه مشهور در فقه شیعه مورد شناسایی قرار گرفته است با این تفاوت که تنها مرد می تواند از حق طلاق استفاده کند اما هر یک از زوجین می توانند از حق فسخ نکاح به استناد وجود عیب استفاده کنند. نویسندگان قانون مدنی به پیروی از نظر مشهور فقهای امامیه، عیوب موجب فسخ نکاح در زنان را به قرن، جذام، برص، افضاء، زمین گیری و نابینایی از هر دو چشم و در مردان به جب و عنن و خصاء منحصر کرده اند و همچنین جنون را به عنوان عیب مشترک در نظر گرفته اند. این تتبع قانون نویسان از نظر مشهور فقها، سبب وضعی حکمی تبعیض آمیز و ناروا در شمار عیوب زن و مرد گشته است؛ چرا که مردان نیز به برخی از عیوب اختصاصی زنان مانند برص، جذام و زمین گیری دچار می شوند. علاوه بر عیوب ذکر شده، امروزه جامعه بشری با شیوع بیماری های مهلکی همچون ایدز و هپاتیت مواجه است، که ضرر حاصل از این گونه بیماری ها به علت مسری و کشنده بودن به مراتب بیشتر از برخی عیوب مصرح در قانون مدنی می باشد. حال این پرسش مطرح می شود که آیا می توان ابتلاء به چنین بیماری هایی را از عیوب موجب فسخ نکاح دانست و به زوجین حق فسخ به استناد چنین عیوبی داد یا آن که باید به پیروی از دیدگاه مشهور در فقه، عیوب موجب فسخ نکاح را محدود به چند عیب خاص دانست؟ آیا نمی توان دلیل و مبنایی برای جواز حق فسخ در این نوع بیماری ها یافت؟ افزون بر این، با توجه به اینکه برخی از بیماری های احصاء شده در قانون مدنی، قابل درمان شده اند و ضرر حاصل از آن ها از بین رفته است، آیا باز هم طبق قانون مدنی در این موارد نیز حق فسخ محفوظ است؟