نام پژوهشگر: محمدرضا جمال ریحانی

محاسبه سازوکار کانونی زمین لرزه ها به منظور ارزیابی تغییر شکل لرزه ای پوسته در منطقه زاگرس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان - دانشکده علوم زمین 1394
  محمدرضا جمال ریحانی   عبدالرضا قدس

منطقه شمال باختری نوار چین خورده رانده زاگرس یکی از مناطق مهم لرزه خیز در کمربند کوهزایی آلپ- هیمالیا است. همگرایی صفحه های عربی و اوراسیا و در پی آن تغییر شکل در پیشانی زاگرس باعث ایجاد گسله های فعال و شناخته شده مثل گسله پیشانی کوهستان وتاقدیس ها و ناودیس با محورهای موازی با راستای اصلی زاگرس و نیز گسله های پنهان شده است.پیشانی زاگرس در کمان لرستان از جمله مناطقی است که رابطه میان لرزه خیزی و ساختارهای فعالش ناشناخته است. گسلش و شیوه ی دگرریختی پی سنگ و ارتباط آن با دگرریختی پوشش رسوبی یکی از سوالات اساسی در این منطقه است. پاسخ دادن به این سوال نیاز به تعیین دقیق عمق کانونی زمین لرزه ها دارد. به دلیل پوشش ایستگاهی بسیار کم در این ناحیه و عدم توانایی در تعیین دقیق عمق زمین لرزه ها این سوال هنوز بدون پاسخ مانده است. در ماه نوامبر سال 2013 پنج زمین لرزه با بزرگی متوسط در این منطقه (زمین لرزه قصرشیرین) رخ دادند. وجود شبکه موقت باند پهن ایران- چین که ایستگاه های بسیار نزدیک به زمین-لرزه داشت، فرصتی بود تا به مطالعه این زمین لرزه ها و پس-لرزه های آن ها و نحوه تغییر شکل در قسمتی از این منطقه بپردازیم. با استفاده از شبکه ایران- چین و شبکه باند پهن عراق ما زمین لرزه اصلی و تعداد 289 پس لرزه را با ماکزیمم گاف آزیموتی 100 درجه و به روش تک رویدادی و چند رویدادی مکان یابی کردیم. با استفاده از مکان یابی چندرویدادی عمق کانونی زمین لرزه ها حدودا 16-8 کیلومتربدست آمد. با روش معکوس سازی تانسور ممان و روش اولین رسید موج طولی، سازوکار کانونی پنج زمین لرزه بزرگتر از 4.5 را بدست آوردیم. مکانیسم های بدست آمده از وارون سازی گسله های معکوس با شیب 23 تا 39 درجه به سمت شمال شرق و شرق هستند. عمق سنتروئید برای هر پنج رخداد برابر 14 کیلومتر بدست آمد. به دلیل اینکه ضخامت رسوبات در این ناحیه به طور دقیق مشخص نبود، ما با استفاده از توابع گیرنده فرکانس بالا زیر دو ایستگاه نزدیک خوشه، ضخامت رسوبات رادر منطقه تخمین زدیم. نتایج به-دست آمده از سازوکارهای محاسبه شده و مکان یابی چند رویدادی و توابع گیرنده، گسله های با شیب تقریبا کم را در رسوبات نشان می دهند.