نام پژوهشگر: محمدرضا صالحیان بهروز

جایگاه احسان در قلمرو حقوق مدنی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1388
  محمدرضا صالحیان بهروز   محمدعلی خورسندیان

قوانین مبتنی بر اخلاق و یا مذهب ، دوام و تقدس بیشتری نزد عامه دارند و کمتر مورد تعرض قرار می گیرند لذا باید سعی نمود تا قواعد حقوق و قانون را از این دو جلا بخشید یکی از اعمالی که آشکارا بقاء انسان و در نتیجه اجتماع را به همراه دارد ، احسان و نیکو کاری به هنگام ضرورت است که باید با رعایت احتیاط و پرهیز از تعدی و تفریط توام با جلوگیری از مداخله غیر ضروری و کنجکاوانه افراد در امور دیگران باشد تا باعث استمرار دیگر ارزش های انسانی گردد. در این تحقیق با روش کتنابخانه ای و استنادی که مورد استفاده اکثر دانشجویان رشته حقوق می باشد با ارائه تحقیقی تحلیلی و استدلالی احکام مربوط به قاعده احسان از منابع حقوق اسلام استخراج و با احکام موجود در قانون مدنی و دیگر قوانین تطبیق گردید و در تحلیل موضوع از آثار حقوقی سایر کشور ها استفاده شد. برای ایجاد مسئولیت مدنی و ضمان قهری اسباب و عواملی وجود دارد که در فقه از آنها به موجبات ضمان قهری یاد می شود. برای جلوگیری از ایجاد مسئولیت مدنی و سقوط ضمان قهری هم برای کسی که شرایط ضمان فراهم شده است اسباب و مواردی وجود دارد که از آنها به مسقطات ضمان قهری تعبیر می گردد. مطابق قواعد مسلم و معمول در فقه و حقوق هر گاه کسی عمل خسارت باری انجام دهد در صورت ورود خسارت به دیگری طبق ادله ضمان ، ضامن می باشد و نیز اتلاف مال غیر اگر چه بدون تعدی و تفریط باشد موجب ضمان و مسئولیت است ولی هر گاه شخصی با انگیزه خدمت و نیکو کاری به دیگران موجب وارد شدن خسارت به آنان شود اگر چه شرایط ضمان فراهم شده باشد اقدامش مسئولیت آور نیست و عمل چنین شخصی برای او ایجاد تعهد نمی کند.