نام پژوهشگر: فرزانه شهاب‌مقدم

نقش رفتار اکولوژیک در غلظت عناصر سنگین در بافت عضله گونه های بنتیک گربه ماهی بزرگ (arius thalassinus) و سپرماهی چهارگوش (himantura gerrardi)و گونه پلاژیک گیش چشم درشت (selar crumenophthalmus) خلیج فارس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی 1388
  فرزانه شهاب مقدم   عباس اسماعیلی ساری

در این مطالعه سه گونه سپرماهی چهارگوش، گربه¬ماهی بزرگ و گیش چشم¬درشت صید شده از خلیج فارس برای ارزیابی تاثیر رفتار اکولوژیک در تجمع فلزات سنگین (آهن، جیوه، روی و مس) بررسی شدند. این فلزات در بافت عضله این گونه¬ها مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج به دست آمده، در گونه سپرماهی چهارگوش میانگین غلظت فلزات آهن، جیوه، روی و مس به ترتیب 74/78، 0/77، 875/99 و 3/5 µg/g d.w بود. میانگین غلظت فلزات آهن، جیوه، روی و مس در گونه گربه ماهی بزرگ، 31/31، 0/41، 52/40 µg/g d.w و میانگین غلظت فلزات آهن، جیوه، روی و مس در گونه گیش چشم¬درشت نیز به ترتیب 1/66، 25/07، 0/20، 17/06 و 2/31 بر حسب µg/g d.w به دست آمد. بیشترین غلظت فلزات در گونه سپرماهی چهارگوش دیده شد که به نظر می¬رسد به علت عوامل بیولوژیکی و اکولوژیکی و نیز وابستگی این گونه به بستر باشد. از بین فلزات تجمع یافته در این گونه، غلظت فلز روی بسیار بالاتر از گونه¬های دیگر بود. نتایج حاصل از آزمون همبستگی بین عوامل زیست¬سنجی و غلظت فلزات، نشان داد که تنها فلز جیوه در هر سه گونه با این عوامل به طور معنی¬داری رابطه داشته که این رابطه در گونه گیش منفی و در دو گونه دیگر مثبت می¬باشد. همچنین مقایسه غلظت فلزات در واحد وزن تر با استانداردهای جهانی نشان داد که تنها فلز روی در گونه سپرماهی از حد استاندارد nhmrc بالاتر بوده و بقیه فلزات از میزان استاندارد پایین¬تر می¬باشند. در کل می¬توان نتیجه گرفت که غلظت فلزات در گونه¬های با رفتار اکولوژیک مختلف با هم متفاوت می¬باشد. به عبارتی رفتار اکولوژیک در میزان تجمع فلزات سنگین در گونه¬ها نقش مهمی دارد.