نام پژوهشگر: رضا عرب‌زاده

بررسی تأثیر آموزش با محوریت تجسم بر عملکرد حل مسأله ریاضی دانش آموزان سال سوم راهنمایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی - دانشکده علوم پایه 1388
  رضا عرب زاده   ابراهیم ریحانی

در سال های اخیر، نقش تجسم در یاددهی و یادگیری ریاضیات بصورت عام و نقش آن درحل مسأله ریاضی بطور خاص مورد توجه آموزشگران ریاضی قرار گرفته است. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی تأثیر آموزش با محوریت تجسم، نسبت به آموزش بدون تأکید بر تجسم، بر نگرش دانش آموزان سال سوم راهنمایی نسبت به ریاضیات و نیز عملکرد حل مسأله آنها، بویژه در حل مسأله های مربوط به الگوهای شکلی و نیز توانایی فضایی آنها می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش را تمام دانش آموزان پسر پایه ی سوم راهنمایی شهرستان بروجرد، تشکیل می دهند. در این تحقیق رویکرد آموزش معمولی و آموزش مبتنی بر تجسم به عنوان متغیرها ی مستقل و عملکرد حل مساله و نگرش دانش آموزان به عنوان متغیر های وابسته برگزیده شده اند. دراین پژوهش چهار فرضیه مورد آزمون قرار گرفته است. شاخص عملکرد دراین چهار فرضیه تفاوت نمرات پیش آزمون و پس آزمون ومقایسه ی گروهها ی مورد مطالعه می باشد. پس از جمع آوری اطلاعات جهت آزمودن فرضیه ها از آزمون t گروههای مستقل برای معنادار بودن تفاوت میانگین نمرات دانش آموزان دو گروه وآزمایش تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه ی (آزمون f) استفاده شده است. برای نشان دادن یکسان بودن عملکرد حل مسأله دانش آموزا ن در پیش آزمون از آزمون کولموگروف اسمیرنف استفاده شده است. تجزیه و تحلیل نتایج نشان می دهند که تدریس بر مبنای تفکر تجسمی، در نگرش دانش آموزان نسبت به ریاضیات تأثیر چشمگیری خواهد گذاشت. همچنین علی رغم این که میانگین نمرات دانش آموزان آموزش دیده به روش تجسم- محور از دانش آموزان آموزش دیده بدون تأکید بر تجسم، بیشتر است، اما نمی توان گفت که صرف تکیه بر تفکر تجسمی باعث تحول در عملکرد حل مسأله ی ریاضی به ویژه در مسأله های غیر هندسی خواهد شد. در زمینه ی تعمیم الگوهای شکلی، دانش آموزانی که به روش تجسم- محور، آموزش دیده اند، بهتر می توانند جمله ی عمومی و روابط بین اجزاء موجود در جمله ی عمومی یک دنباله ی شکلی را تشخیص دهند.