نام پژوهشگر: حجت‌اله یزدان‌پناه

برآورد دوره های تر و خشک به روش زنجیره مارکف و تشخیص الگوهای همدید دوره های تر و خشک فرین آن، مطالعه موردی: استان های خراسان رضوی و جنوبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  رقیه حسن زاده   ابوالفضل مسعودیان

به دلیل تغییرات زیاد بارندگی در استان های خراسان رضوی و جنوبی، کمی بارش و توزیع زمانی نامناسب بارندگی و همچنین اهمیتی که بارندگی در برنامه ریزی های کشاورزی دارد بنابراین پایش دوره های تر(بارانی) و خشک(بدون باران) بسیار با اهمیت است. لذا شناسایی و بررسی رفتار دوره های تر و خشک و مطالعه همدید رویداد های فرین این دوره ها از مهمترین اهداف این پژوهش است بدین منظور به کمک زنجیره مارکف، دوره های تر و خشک 4 ایستگاه سینوپتیک واقع در استان خراسان بررسی شده و در مرحله بعد با معیار قرار دادن دوره های فرین فراگیر، توجه خود را به گردش جوی و سامانه های موثر در رخداد آنها معطوف کرده ایم. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد در همه ایستگاه ها و فصول مورد مطالعه، احتمال شرطی و احتمال اقلیمی دوره هـای خشک بیشتر از دوره های تر می بـاشد، همچـنین دوره های تر کوتاه مدت در تمام ایستگاه ها و فصول مورد مطالعه از بیشترین فراوانی برخوردارند و بتدریج با طولانی شدن دوره های تر از تعداد فراوانی این دوره ها کاسته می شود و دوره برگشت دوره های تر طولانی تر از دوره برگشت دوره های خشک می باشد. نتایج حاصل از تحلیل نقشه های جوی در طی دوره های فرین مورد نظر نشان می دهد. دوره های خشک فرین در شرایط همدیدی رخ داده اند که گسترش نصف النهاری پرفشار سیبری مانع پیشروی جریان های غربی و سـامانه های است که در روی دریاهای مدیترانه، سیاه، دریای سرخ و خلیج فارس تشکیل می یابند همین عامل، جوی پایدار بر روی ایران فراهم کرده است، و همچنین کشیده گی زبانه ی پرفشار سیبری و گسترش فرود مدیترانه بر روی ایران و همسایگی این دو سامانه در طول دوره های تر فرین و وقوع جبهه ها، هسته های رودباد و تزریق هوای مرطوب شرایط ناپایداری را بر روی ایران بویژه منطقه مورد مطالعه را فراهم کرده است.