نام پژوهشگر: لیلا متقی‌نیا

مقایسه ی تعدادی از ارقام سیب زمینی رایج در اردبیل از نظر تغییرات فصلی تراکم جمعیت و پارامترهای زیستی شته سبز هلو (myzus persicae(hom., aphididae
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده کشاورزی 1388
  لیلا متقی نیا   قدیر نوری قنبلانی

شته سبز هلو،myzus persicae sulzer ، یکی از مهم¬ترین شته¬های ناقل بیماری¬های ویروسی در مزارع سیب زمینی می¬باشد. در این تحقیق تغییرات فصلی جمعیت این شته در طول فصل زراعی سال 1387 روی 10 رقم سیب زمینی در اردبیل مورد بررسی قرار گرفت. از نظر تراکم جمعیت شته بین ارقام مورد بررسی اختلاف معنی¬داری در سطح احتمال پنج درصد مشاهده شد، چنان که بیشترین جمعیت شته روی رقم آئوزونیا دیده شد و در میان نه رقم دیگر هر چند تفاوت معنی¬داری از نظر تراکم جمعیت شته نسبت به هم مشاهده نشد اما کمترین تعداد شته روی ارقام کوزیما و کاسموس مشاهده شد. از نظر تغییرات تراکم فصلی جمعیت شته سبز هلو دو نقطه¬ی اوج در اردبیل مشاهده شد. بررسی پارامترهای زیستی شته نیز روی شش رقم سیب زمینی در دمای 2 ± 20 درجه-ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره¬ی نوری16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی در اطاقک رشد انجام گرفت. از لحاظ نرخ خالص تولید مثل (r0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) و مدت زمان دو برابر شدن جمعیت (dt) شته سبز هلو اختلاف معنی¬داری بین ارقام سیب زمینی مشاهده شد. کمترین مقدار r0 روی رقم کاسموس و بیشترین مقدار آن در ارقام کندور و آگریا مشاهده شد. مقدار rm شته بین 0/225 و 0/293 ماده/ ماده/روز متغیر بود که بیشترین مقدار آن روی ارقام آئوزونیا و کندور و کمترین مقدار آن روی رقم کاسموس بود. حداقل مقدار λ و بیشترین مقدار dt در رقم کاسموس مشاهده شد. بنابراین، نتیجه گیری شد که رقم کاسموس نسبت به شته سبز هلو از هر دو مکانیسم مقاومت آنتی زنوزی و آنتی بیوزی برخوردار بوده و می¬تواند به عنوان رقم واجد مقاومت در برنامه¬ی کنترل تلفیقی شته سبز هلو مورد استفاده قرار گیرد.