نام پژوهشگر: شهرزاد شیخی دارانی

پژوهشی در رساله گلزار صفا نوشته صیرفی سال 950 ه.ق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - اصفهان 1393
  شهرزاد شیخی دارانی   نادر شایگان فر

متون و رسالات فارسی که درباره آموزش و قواعد و اصول کتابت،خوشنویسی و هنرهای وابسته به آن است از بهترین ابزارهای شناسایی سنت کتابت و خوشنویسی در ایران عهد صفوی به شمار می رود که هنرمندان کنونی بدان التفات و اهتمام نداشته اند و این خود از دلایل اصلی پیدایش شکاف و فاصله میان بخش نظری در هنر فاخر گذشته و امروز ماست.(قلیچ خانی،1373) این متن ها معمولاً به مباحث مهمی می پردازد که از جمله می توان به پیدایش خط استادان،وجه تسمیه خطها،ویژگی ابزار و وسایل مورد نیاز همچون کاغذ،قلم،مرکب ،قواعد کتابت،مفردات، ترکیبات و... اشاره کرد.(همان) این متون راهنمای خوبی در خصوص مفاهیم،فرایندهای آموزش؛استادی و شاگردی و تقسیم بندی خطوط و انواع آن و همچنین تغییر و تحولات می باشد. شایان توجه آنکه این آثار به اندازه ای دقیق و قابل توجه که حتی زمان مناسب برای خوشنویسی نیز در آنها مورد تاکید قرار گرفته است.(مولف) ازبین این متون رساله ی گلزار صفا نوشته صیرفی به سال 950 ه.ق است. این رساله به نظم تحریر یافته است.مولف در فصل مقدماتی پس از توضیح علت منظوم ساختن این رساله صفحاتی را به ترغیب در خصوص حسن خط و صفت کاغذ اختصاص داده است و علاوه بر آن تمامی مطالب مذکور فوق که از جمله مشخصات این دسته از کتب هستند در این کتاب گرد آمده است.(همان) نکته قابل تامل آنکه علی رغم اهمیت این کتاب و راهنمایی های آن تاکنون تحقیق جدی در آن صورت نگرفته است و لذا پژوهش حاضر می کوشد ضمن مطالعه و تحقیق در خصوص این کتاب مفاهیم آن را فصل بندی و تنظیم نماید و به سیاق امروزی شرح و بسط دهد.امید آنکه مورد توجه جامعه هنرمندان قرار گیرد.