در پژوهش حاضر، نانو ذرات کادمیوم سولفید توسط روش درجا بر روی بستر کیتوسان سنتز گردید. خواص ساختاری نانو کامپوزیت تهیه شده به کمک طیف مادون قرمز تبدیل فوریه (ft-ir)، تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) و الگوی پراش اشعه ایکس (xrd) مطالعه شد. کارایی کامپوزیت در حذف ماده رنگزا ی راکتیو آبی 19 به عنوان نمونه ای از آلاینده تحت تابش نورمرئی مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا، با استفاده از روش رویه پاسخ rsm)) فعالیت جذب-تخریب فتو کاتالیزوری مدل سازی و بهینه سازی شد. همچنین بررسی سینتیک فرآیند نشان داد حذف فتوکاتالیزوری ماده رنگزا از سینتیک درجه اول تبعیت می کند. در بخش بعدی کار پژوهشی حاضر، نانو کامپوزیت کیتوسان-پلی آنیلین حاوی نانو بلور ها ی کادمیوم سولفید از طریق پلیمری شدن مونومر ها ی آنیلین در حضور نمک کادمیوم نیترات و کیتوسان سنتز گردید. توانایی نانو کامپوزیت کیتوسان پلی آنیلین-کادمیوم سولفید در حذف ماده رنگزا ی راکتیو آبی 19 در حضور نور مرئی بررسی شد. آزمایش های جذب-تخریب فتو کاتالیزوری به عنوان تابعی از متغیر ها ی موثر مانند غلظت آلاینده، ph، مقدار کامپوزیت ، شدت تابش نور مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین انجام همزمان عملیات جذب-تخریب فتو کاتالیزوری منجر به بکارگیری نانو کامپوزیت کیتوسان-پلی آنیلین-کادمیوم سولفید در چرخه های بعدی بدون انجام عملیات واجذبی شد. در این پژوهش، از شبکه های عصبی مصنوعی (ann)، برای مدل سازی و پیش بینی صحیح عملکرد فرآیند جذب-تخریب فتو کاتالیزوری استفاده شد. نتایج نشان داد داده ها ی تجربی به طور رضایت بخشی با داده ها ی پیش بینی شده مدل مطابقت داشت. سرانجام، ایزوترم ها ی جذب فرآیند مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد جذب ماده رنگزا از ایزوترم لانگمویر پیروی می کند. همچنین بر اساس واکنش های جذبی-تخریبی فتو کاتالیزوری، مدل سینتیکی جدیدی به منظور ازریابی سرعت واکنش صورت گرفت.