صدمات و خسارات ناشی از تصادفات ترافیکی، امری مهم و قابل ملاحظه است که متأسفانه در اغلب موارد نادیده گرفته می شود. سلامت عمومی جامعه، چالشی است که تلاش ها و اقدامات هماهنگ و یکپارچه ای را جهت پیشگیری های موثر و مستمر می طلبد. مردم به طور روزانه با سیستم های مختلف و متعددی مواجه می شوند، قابل ذکر است که از بین تمامی سیستم های مذکور، سیستم های عبور و مرور پیچیده ترین و خطرناک ترین سیستم می باشد. تحقیقات انجام گرفته نشان می دهد که سالانه 1.2 میلیون نفر در تصادفات ترافیکی کشته شده و بیش از پنجاه میلیون نفر مجروح می شوند. از این رو پژوهش حاضر در پی شناسایی علل تصادفات در بزرگراه های درون شهری اصفهان، تعیین سهم هر یک از عوامل موثر در بروز تصادفات در بزرگراه ها، تحلیل توزیع و پراکنش فضایی تصادفات رخ داده در بزرگراه های درون شهری اصفهان و ارائه راهکارها و رهنمودها برای کاهش عوامل تأثیر گذار در بروز تصادفات با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و پیمایشی بوده که در قالب تحلیل فضایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) به انجام رسیده است. همچنین مطابق فرضیات مطرح شده در پژوهش، بیشترین دلایل تصادفات در بزرگراه ها و ارتباط بین تخطی از سرعت مجاز و شدت تصادفات و همچنین ارتباط بین سن و میزان تصادفات مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بیشترین دلایل تصادف در بزرگراه های درون شهری اصفهان به دلیل عدم توجه به جلو، عدم رعایت حق تقدم و عدم رعایت فاصله طولی می باشد. در این میان سبقت و سرعت غیر مجاز با اینکه درصد قابل ملاحظه ای از تصادفات را به خود اختصاص نداده بودند ولی کیفیت و شدت این تصادفات بسیار قابل ملاحظه بود. چرا که بیشترین تصادفات فوتی در بزرگراه ها به دلیل سبقت و سرعت غیر مجاز بوده است. با افزایش سرعت، نوع تصادف شدت بیشتری پیدا می کند و با افزایش سن تعداد تصادفات رو به کاهش می گذارد. بیشترین تصادفات در گروه سنی 18 تا 35 سال اتفاق افتاده است. در پایان نیز با استفاده از تابع تحلیلگر تراکم از تحلیل فضایی سیستم اطلاعات جغرافیایی به بررسی تراکم تصادفات در بزرگراه های مورد مطالعه پرداخته شد و نهایتاً لایه اطلاعاتی مربوطه استخراج گردید و نشان داد که بزرگراه های شهید خرازی، خیام، ذوب آهن و شهید اقارب پرست بیشترین و بزرگراه های شرق اصفهان، شهید همت و شهید صیاد شیرازی نیز کم ترین تصادفات را دارا می باشند.

امروزه مفهوم شهر بدون وجود شبکه ها و سامانه های حمل و نقل قابل تصور نیست. گسترش روز افزون شهرها همراه با پیچیده شدن فعالیت ها، وجود سامانه های حمل و نقل و به ویژه سامانه های حمل و نقل عمومی کارآمد که بتواند رفت و آمدها و دسترسی شهروندان به خدمات مورد نیاز خود را تسهیل کند ضروری می نماید و ادامه فعالیت های زندگی شهری و تداوم آن ها بدون وجود سامانه های حمل و نقل امکانپذیر نیست. در این میان سامانه حمل و نقل عمومی مترو یکی از مهم ترین نوع سامانه های حمل و نقل می باشد که نقش موًثری در تسهیل رفت و آمدها و کاهش ترافیک در سطح اکثر کلان شهرهای جهان بر عهده دارد و مسیریابی و مکان یابی مناسب مسرها و ایستگاه های مترو می تواند نقش موثری در افزایش کارآیی و عملکرد آن ها داشته باشد. با آگاهی از این مهم در پژوهش حاضر تلاش گردید تا احداث سامانه مترو در کلان شهر اصفهان از نظر تناسب مکان یابی مسیرها و ایستگاه های آن مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد. این پژوهش از نظر روش تحقیق با توجه به محتوی و مولفه های مورد بررسی در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی، همبستگی، علّی قرار گرفته و از نظر هدف مطالعه، تحقیق کاربردی- توسعه ای محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش کلیه شهروندان شهر اصفهان و حجم نمونه مورد بررسی که با استفاده از روش های کمی برآورد گردید، شامل 384 نفر از شهروندانی است که در اطراف مکان قرارگیری ایستگاه ها و مسیرهای مترو ساکن می باشند و به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. اطلاعات و داده های اولیه پژوهش به دو شکل اسنادی و میدانی جمع آوری شده است. به منظور تحلیل داده ها و تهیه نقشه های مورد نیاز از نرم افزار arcgis و از تحلیل های آمار توصیفی و استنباطی در محیط نرم افزار spss جهت تحلیل داده های مستخرج از مطالعات میدانی و پرسشنامه استفاده شده است. همچنین به منظور تحلیل و نمایش بصری نتایج پژوهش نیز از نمودارها و جداول تهیه شده در محیط نرم افزار excel استفاده گردیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که شبکه قطار شهری اصفهان در بازه های زمانی 3، 5 و 10 دقیقه به ترتیب 12، 24 و 51 درصد از مساحت شهر را تحت پوشش محدوده عملکردی خود قرار می دهد و از این طریق دسترسی شهروندان به خدمات مورد نیاز را به طور نسبتاً مناسبی تسهیل می نماید. بنابراین، با توجه به توان بالای سامانه حمل و نقل مترو از نظر جابجایی مسافران و سرعت عملکرد آن می تواند نقش موثری در پوشش مسافران سطح شهر، کاهش بار ترافیک و کاهش تراکم ترافیک در سطح شهر داشته باشد که این امر علاوه بر رفع مشکلات ترافیکی موجود در سطح شهر باعث کاهش آلودگی هوا و آلودگی های صوتی در سطح شهر شده و از این طریق باعث افزایش کیفیت زندگی شهروندان شده و آرامش شهری که از مهم ترین اهداف برنامه ریزی شهری می باشد را افزایش خواهد داد. علاوه بر این مسیرها و ایستگاه های مترو در مکان نسبتاً مناسبی مکان یابی شده اند به گونه ای که دسترسی نسبتاً مناسبی به معابر و شریان های اصلی شهر داشته اند، به این صورت که ایستگاه هایی که دسترسی بیشتری به معابر و خیابان های اصلی دارند دسترسی شهروندان را به خدمات بیشتری تسهیل می کنند و ایستگاه هایی که دسترسی کمتری به معابر و خیابان های اصلی را دارند دسترسی کمتری را به خدمات شهری نسبت به سایر ایستگاه ها فراهم می کنند. بر این اساس اکثر ایستگاه-ها دارای دسترسی مناسبی به شریان های اصلی و خدمات شهری می باشند که نشانگر مکان یابی نسبتاً مناسب آن ها می-باشد. در کنار این مزایا احداث شبکه مترو به دلیل عبور خطوط این سامانه و قرارگیری ایستگاه های آن در کنار آثار تاریخی و فرهنگی شهر می تواند باعث وارد آمدن صدمه و خسارات جدی به بعضی از این آثار شود، از جمله مهم ترین آثاری که در معرض خطر و آسیب قرار دارند عبارت است از: پل تاریخی سی و سه پل، محور چهارباغ، مدرسه چهارباغ، بازار تاریخی اصفهان و میدان نقش جهان که یکی از ایستگاه های خط شرقی- غربی شبکه مترو در داخل آن قرار می گیرد. بنابراین باید با برنامه ریزی و مدیریت دقیق از ایجاد این مشکلات جلوگیری شود.

رشد روز افزون صنعت حمل ونقل اثرات مثبت و منفی گسترده ای در جوامع گوناگون داشته است. حمل ونقل با ساده سازی جابجائی بار و انسان کمک اساسی به پیشرفت جوامع بشری چه به لحاظ فردی و چه اجتماعی نموده است. اما از طرفی با رشد حمل ونقل و گسترش شبکه معابر، آمار تصادفات ترافیکی نیز افزایش یافته است، بطوری که جراحت، نقص عضو، مشکلات تنفسی و در نهایت مرگ و میر ناشی از این تصادفات هزینه های سنگینی به افراد و جوامع تحمیل نموده است.. طبق گزارش منتشرشده توسط سازمان جهانی بهداشت (who )، در جهان هر ساله بیش از 2/1 میلیون نفر بر اثر تصادفات رانندگی می میرند و بین 20 تا 50 میلون نفر هم دچار صدمه می شوند. در سال 2004 تصادفات رانندگی هشتمین عامل مرگ و میر جهانی شناخته شده بود و سازمان جهانی بهداشت پیش بینی کرده است تا سال 2030 به پنجمین عامل ارتقاء یابد. طبق گزارش اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراهی ایالات متحدهnhtsa) )، تصادفات جلو به عقب با فراوانی 5/1 میلیون در سال، حدود 23% از کل تصادفات وسایل نقلیه ایالات متحده را تشکیل می دهند .در ایران نیز سالانه حدود 20% از تصادفات از نوع جلوبه عقب می باشد. با توجه به اهمیت تصادفات جلوبه عقب، تاکنون تلاش زیادی در جهت طراحی و اجرای اقدامات موثر در جهت توسعه تجهیزات ایمنی خودرو و تحلیل و ارزیابی تصادفات صورت پذیرفته است. در این تحقیق سعی می شود با کاربرد سیستم های ارتباطات بین خودرویی و سوق دادن شرایط استاتیکی (off-line) به دینامیکی (on-line)، عوامل انسانی و وسیله نقلیه به انسان هوشمند و وسیله نقلیه هوشمند تبدیل گشته و از سهم آنها در بروز حوادث کاسته شود. ارتباطات ما بین خودروها (v2v) و بین خودروها و تجهیزات ارتباطی موجود در کنار جاده ها (v2r) می تواند نقش موثری در اطلاع رسانی به موقع به رانندگان در موقعیت های بحرانی داشته باشد. تکنولوژی vanet?به عنوان جزئ? از سیستم حملونقل هوشمند یک نمونه شبکه سیار است که برای برقراری ارتباط بین وسائل نقلیه مجاور? و همچنین وسائل نقلیه بـا تجهیزات ثابـت که معمو? تجهیزات کنار جاده ای هستند ایجاد شده است. بدیهی است به کارگیری چنین فناوری های ارتباطی سطح ایمنی جاده ها را ارتقاء خواهد بخشید، اما میزان کمی و تحلیلی درصد افزایش ایمنی ناشی از کاربرد vanet در آزادراه ها کاملا بررسی نشده است. برای این منظور رفتار حرکتی رانندگان در یک بازه زمانی معین با استفاده از داده های خرد جریان ترافیک در آزادراه i-80 پروژه ngsimتحلیل شده و با استفاده از شاخص ارزیابی ایمنی ترمزگیری اضطراری (udi) ، ایمنی رانندگان در هر لحظه بررسی می شود. سپس با شبیه سازی رفتار رانندگان در صورت ارتباط با هم و به کارگیری شبکه ارتباط بین خودرویی (vanets) بار دیگر با استفاده از شاخص های ارزیابی ایمنی و مبانی مدل های تعقیب خودرو، ایمنی ترافیک تحلیل شده و اثرات کاربرد تکنولوژی شبکه ارتباطات بین خودرویی در کاهش تصادفات جلو به عقب مشخص می شود. نتایج تحلیل ها نشان می دهد که، کابرد شبکه ارتباطی vanets می تواند از طریق کاهش زمان عکس العمل رانندگان، درصد اوقات در خطر بودن خودروها را به طور متوسط از 68% به 15% در سطح اول ارزیابی ایمنی و 54% در سطح دوم ارزیابی ایمنی، بکاهد. همچنین طبق نتایج حاصل، کاربرد vanets علاوه بر جلوگیری از تصادفات، از شدت تصادفات رخ داده نیز خواهد کاست.

سالانه در کشور رویدادهای خاص بزرگ مانند کنفرانس های علمی و سیاسی بین المللی، مسابقات ورزشی و نمایشگاه های بین المللی برگزار می گردد. شرکت کنندگان در این رویدادها برحسب تفاوت در برنامه ریزی حمل و نقل به دو گروه مهمانان عادی و مهمانان ویژه تقسیم می گردند. تماشاگران یک مسابقه ورزشی و مردم حاضر در تجمعات را می توان در گروه مهمانان عادی قرار داد؛ ورزشکاران، گروه های علمی و سیاسی حاضر در رویدادهای مهم ملی و بین المللی نیز در گروه مهمانان ویژه رویداد قرار می گیرند. هدف مطالعه حاضر ارائه مدل مسیریابی بهینه چندمعیاره برای جا به جایی مهمانان ویژه رویداد می باشد. با توجه به طیف گسترده افراد این گروه، طبقه بندی مهمانان ویژه به سه گروه گردشگران، vip و vvip بر اساس اهمیت مهمانان صورت گرفته است. برای تعیین معیارهای مسیر بهینه علاوه بر بررسی دقیق موضوع، مطالعه منابع و مصاحبه با کارشناسان مربوطه نیز انجام شده است. با توجه به این که موضوع مورد مطالعه یک مسأله بهینه سازی چندمعیاره می باشد از تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره و روش تحلیل سلسله مراتبی برای تعیین ضرایب اهمیت معیارها استفاده شده است. پس از انجام مقایسه زوجی توسط کارشناسان با استفاده از نرم افزار expert choice وزن نهایی معیارها محاسبه گردید.برای اجرای مدل نیز از روش کوتاه ترین مسیر براساس الگوریتم دایجسترا استفاده گردیده است و برای استفاده مدل در سطح واقعی مانند کلان شهرها از نرم افزار ترنسکد بهره گرفته شده است. برای بررسی عملکرد مدل، یک مطالعه موردی در سطح شهر اصفهان انجام گرفت. شاخص عملکرد مدل برای همه معیارها با مسیرهای تجربی پیشنهادی توسط کارشناسان و مسیر ایده آل مقایسه گردید و مشخص شد که مسیرهای بهینه تعیین شده توسط مدل در تمامی معیارها عملکرد بهتری نسبت به مسیرهای کارشناسان دارند و به شاخص های مسیر ایده آل نزدیک تر هستند.

سیستم حمل و نقل مسافر، بخش تفکیک ناپذیر شهرها را تشکیل می دهد. رشد مناطق شهری و جمعیت آنها، سبب افزایش ارتباطات اقتصادی و اجتماعی شده و در نتیجه سبب افزایش تقاضای حمل و نقل می گردد که در نهایت با گذشت تقاضای حمل و نقل از حد ظرفیت معابر، تسهیلات مربوطه اشباع می گردد و کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ بنابراین با توجه به رشد اقتصادی و اجتماعی کلانشهرها، برنامه ریزی تسهیلات حمل و نقل درون شهرها و سیستم تغذیه کننده آنها ضروری خواهد بود. در تحقیق های گذشته بیشترین حیطه مورد بررسی نحوه ارتباط و طراحی تغذیه کننده ها بر اساس توابع هدفی در جهت کمینه کردن هزینه های کاربر و اپراتور و یا اعمال یکی از این دو بوده است. در عین حال در مطالعات پیشین توجهی به بافت شهری و نحوه شهرسازی و معابر شهری منطقه مورد مطالعه صورت نگرفته و محدودیت های اجرایی مسیر در نظر گرفته نشده است و میزان بهبود شبکه طراحی شده نسبت به وضع موجود ارزیابی نشده است . در پژوهش پیش رو به ارائه مدلی گام به گام و جامع جهت طراحی یک سیستم حمل و نقل عمومی یکپارچه و نوین پرداخته و با نگاهی چند وجهی به مسائل و معیار های حمل و نقل عمومی در کنار توجه به شرایط بافت شهری، ویژگی های معابر شهری مختص هر شهر و محدودیت های اقتصادی و اجرایی سیستم ها برای اختصاص به هر یک ازکریدور های شهری و با توجه به مطالعات جامع حمل و نقل شهری و برآورد میزان تقاضای سفر در سال افق طرح به طراحی مرحله ای شبکه یکپارچه و نوین حمل و نقل عمومی پرداخته و با اعمال روش های تصمیم گیری چند معیاره مانند فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(ahp) با لحاظ کردن معیار های اساسی و اصلی حمل و نقل عمومی و با عنایت به کاهش زمان سفر برای مسافرین؛ به مسیر ها و کریدور های شهری سیستم مطلوب و مناسب را اختصاص داده و به طراحی یک شبکه جامع، یکپارچه و نوین با سرعت عملکردی بالا و بهبود دهنده زمان سفر پرداخته شده است .پس از طراحی شبکه، ماتریس زمان سفر روی یال های شبکه و انواع تاخیر ها در شبکه حمل و نقل عمومی تشکیل و مقادیر آن تعیین و سپس برای ارزیابی شبکه یکپارچه پیشنهادی ارائه شده با استفاده از یکی از الگوریتم های فرااکتشافی قوی در مسایل شبکه ها و حل مسئله(vrp) یعنی الگوریتم کلونی مورچگان که با ارائه توابع پیشنهادی و با تغییر پارامتر های ثابت آن به پارامتر هایی پویا در زمان حل الگوریتم کلونی مورچگان؛ بهبودیافته است، کل شبکه یکپارچه پیشنهادی از لحاظ زمان سفر بین تمامی گر ه های موجود در شبکه (بین تمامی مبدا-مقصد های سفر در شبکه) مورد ارزیابی قرار گرفت و با زمان سفر سیستم های قدیمی حمل و نقل عمومی در افق طرح مقایسه گردیده است. در نهایت کاربرد مدل پیشنهادی در شهر کرج، سبب افزایش سهم حمل ونقل عمومی از 22 درصد به 55 درصد گردید. بدین ترتیب با بهبود زمان سفر مسافران و افزایش سهم حمل ونقل عمومی، مدل ارائه شده را می توان به عنوان مدلی کارا در برنامه ریزی های کلان حمل و نقلی مورد استفاده قرار داد.

اگرچه ایران فقط 1% جمعیت دنیا را دارا می باشد ولی فقط در 80 سال گذشته بیش از 6% از تلفات جانی ناشی از زلزله در جهان به ایران اختصاص دارد. وقوع حوادث مختلف دیگر مانند سیلاب ها نیز باعث کشته شدن بسیاری از افراد شده است. یک از راهکارهای قابل انجام برای پیشگیری از تلفات تخلیه منطقه تحت اثر بحران است. این موضوع در برخی حوادث اجتناب ناپذیر است. وقایع و حوادثی از این دست باعث می شوند در مسائل مربوط به مدیریت بحران، برنامه ریزی حمل و نقل نقش ویژه ای داشته باشد. اما در مسائل مربوط به حمل و نقل نیز بررسی نقش جایگزین در شبکه شهری نقش ویژه ای دارد. در این پژوهش برای بررسی نقش مسیرهای جایگزین و اولویت بندی مسیرها، در شرایط تخلیه اضطراری یک مدل معرفی می شود. این مدل بر روی کل شبکه شهری منطقه مورد مطالعه پیاده سازی می شود و پس از معرفی 2 شاخص شامل زمان تخلیه کامل و مجموع زمان سفر کل شبکه، مسیرهای بزرگراهی منطقه مورد مطالعه اولویت بندی می شود. بر این اساس ، به عنوان مطالعه موردی و با استفاده از آمار و اطلاعات شهر مشهد مسیرهای اصلی بزرگراهی شهر مشهد اولویت دهی شده اند و در نتیجه می توان حساسیت شبکه را نسبت به وقوع بحرانهای شهری سنجید. همچنین برای ارزیابی درصد افراد قابل تخلیه در شبکه شهری، مدل معرفی شده برای درصدهای مختلف از تقاضای سفر پیاده سازی شده و به صورت نموداری حساسیت آن نمایش داده شده است. در نهایت این پژوهش نتیجه می گیرد که اثر تصمیم گیرندگان در مراکز مدیریت بحران و همچنین مدیریت حمل و نقل در انتخاب روش و پارامتر شاخص ارزیابی برای برنامه ریزی ترافیکی و مدل تخلیه شبکه در شرایط بحران نقش ویژه ای دارد. در واقع با توجه به روشهای پیشنهادی در این گزارش می توان انتخاب شاخص ها و رویکرد را به درستی ارزیابی و در نهایت تصمیم گیری نمود. همچنین با توجه به نتایج مطالعه موردی و با استفاده از مسیرهای جایگزین معرفی شده در این پژوهش پیشنهاداتی برای بهبود عملکرد شبکه شهری مشهد چه در شرایط بحران و چه در حالت عادی برای مسئولین ترافیکی شهر مشهد نیز ارائه می شود

به منظور توسعه ی هرچه بیشتر صنایع تولیدی که منجر به شکوفایی روزافزون اقتصادی خواهد شد، نیاز به گسترش زیرساخت ها در بخش های مختلف از جمله صنعت حمل و نقل و راه می باشد. بدیهی است که هرچه شبکه ی راه و توزیع در یک کشور وسیع تر و کاراتر باشد، پیشبرد اهداف توسعه ای آسان تر خواهد بود. کشور ما ایران نیز از این امر مستثنا نبوده و با توجه به رشد چشمگیر صنایع نفتی و شیمیایی، مقوله ی حمل و جابه جایی این مواد تبدیل به یکی از موضوعات اساسی این بخش گشته است. این گونه مواد که در زمره ی کالاهای خطرناک دسته بندی می گردند، همواره حساسیت های ویژه ی خود را به دنبال داشته اند. چراکه در صورت بروز هرگونه حادثه برای حاملین این گونه کالاها، ابعاد پیامد احتمالی بسیار وسیع گشته و خسارات فراوانی به دنبال خواهد داشت. مخاطرات این گونه جابه جایی ها به قدری قابل توجه هست که مدیران این بخش را واداشته تا با اتخاذ تصمیماتی سعی در کاهش ریسک ناشی از حمل این گونه مواد بنمایند. هرچند این تصمیمات سختگیرانه و هزینه بر باشند، مدیریت ناچار از اعمال آن ها خواهد بود. از همین رو اتخاذ یک رویه ی درست و همچنین آگاه بودن نسبت به جوانب امر و تمامی خطرات محتمل در صورت حمل این گونه کالاها، می تواند منجر به کاهش هزینه های احتمالی و انتخاب بهترین گزینه گردد. به همین جهت مدیران و تصمیم سازان این عرصه همواره به دنبال این هستند تا دریابند که میزان خطر واقعی حمل این گونه کالاها از یک مسیر مشخص به چه میزان می باشد تا با بررسی میزان این خطر اقدامات کنترلی لازم را فراهم آورده و یا آنکه با اتخاذ سایر روش ها از میزان ریسک این جابه جایی بکاهند. این پژوهش سعی دارد تا شاخصی جهت ارزیابی ریسک حمل جاده ای کالای خطرناک ارایه نموده تا با کمک آن بتوان نسبت به میزان خطرناک بودن حمل یک کالا از یک مسیر مشخص اظهار نظر نمود. در این شاخص سعی شده تا مهم ترین عوامل مؤثر بر میزان احتمال بروز رویداد و همچنین میزان پیامد احتمالی ناشی از بروز حادثه در نظر گرفته شده و تمامی مقادیر به کمک روش هایی کمی سازی گشته و در نهایت یک خروجی عددی به عنوان شاخص تصمیم گیری ارایه گردد.

مزایایی از قبیل سرمایه گذاری کمتر و زیرساخت ارزان¬تر مورد نیاز دوچرخه¬سواری، سازگاری بالا با محیط زیست و مصرف بسیار مناسب انرژی از یک سو و مشکلات ناشی از حمل¬ونقل از جمله رشد بی رویه استفاده از وسایل نقلیه موتوری و محدودیت های فضایی موجود در شهرها از سوی دیگر، دوچرخه را برای سفرهای درون شهری مورد توجه برنامه¬ریزان و سیاستگذاران شهرها قرار داده است. در این مطالعه ابتدا به اهمیت و ضرورت توسعه دوچرخه در شهرها پرداخته می¬شود. سپس اطلاعات مرتبط با دوچرخه¬سواری در شهرهای جهان جمع-آوری می¬شود و وضعیت دوچرخه¬سواری و اقدامات و سیاست¬های اجرا شده در این شهرها مورد بررسی قرار می-گیرد. نتایج حاصل از این منابع نشان می¬دهد که لزوم ایجاد زیرساخت¬های دوچرخه به منظور ترویج آن ضروری است و ارتباط تنگاتنگی بین سهم سفر دوچرخه و شاخص مسیرهای ویژه دوچرخه وجود دارد. در ادامه وضعیت دوچرخه¬سواری اصفهان که پیشینه دوچرخه¬سواری بسیار مناسبی داشته و در دهه¬های اخیر با کاهش شدید سهم سفرهای دوچرخه روبرو بوده مورد ارزیابی قرار می¬گیرد و با شهرهای موجود در پایگاه داده این مطالعه مقایسه می¬شود. مقایسه صورت گرفته نشان می¬دهد که نه تنها شهرهای دوچرخه¬¬- محور اروپایی که شهرهای خودرو- محور آمریکایی نیز توجه ویژه ای به دوچرخه داشته¬اند به طوری که سهم سفرهای دوچرخه رو به افزایش است. در ادامه به بررسی موانع و مشکلات دوچرخه¬سواری از دیدگاه شهروندان اصفهان پرداخته می¬شود و نتایج مصاحبه با شهروندان ارائه می¬شود. در انتها، مدل مکان یابی تسهیلات دوچرخه بر مبنای سیستم اطلاعات جغرافیایی برای شهر اصفهان پیاده¬سازی و محدوده با بیشترین تقاضای دوچرخه شناسایی می¬شود. استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی امکان ورود لایه¬های اطلاعاتی مختلف به روند تحلیل را فراهم نموده که این مورد از مهم ترین مزایای مدل مذکور است. محدوده پر تقاضا رینگ اول، دوم و قسمتی از رینگ سوم شبکه معابر اصفهان را در بر می¬گیرد که به عنوان هسته تقاضای دوچرخه در شهر اصفهان مستعد ایجاد زیر ساخت و تسهیلات مناسب دوچرخه می¬باشد.

یکی از مشکلات جوامع امروزی مسئله آلودگی هوا است. ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرومتر (pm10) از مهم-ترین آلاینده¬های اصلی هوا به شمار می¬روند. به دلیل اندازه¬گیری نقطه¬ای و ناهمگن بودن ایستگاه¬ها، روش¬های پایش زمینی آلاینده¬های هوا به سختی می¬توانند چگونگی پراکنش این آلاینده¬ها را در گستره¬های پهناور روشن نماید. رو در روی اندازه گیری¬های زمینی، کاربرد نگاره¬های ماهواره¬ای که از توان جداسازی بالایی در زمان و مکان برخوردارند، ابزاری کارآمد برای پایش آلودگی هوا به شمار می¬روند. سنجنده modis مستقر بر ماهواره¬های aqua و terra با اندازه¬گیری نمایه aod فرصتی ارزنده برای ارزیابی روزانه هواویزهای جوی فراهم نموده است. پژوهشگران فراوانی دریافته¬اند که مقایسه اندازه¬گیری¬های زمینی با داده¬های aod modis ابزاری مفید برای پایش pm10 و چگونگی الگوی انتقال آنهاست. در بیشتر روزهای سال محصول modis aod برای بخش بزرگی از ایران از جمله شهر اصفهان بدون داده می¬باشد. برای رفع این کمبود این پژوهش برآن است تا با بهره گیری از روش¬های آماری و به کارگیری باندهای حرارتی سنجنده modis مدلی برای برآورد غلظت pm10 برای کلان شهر اصفهان ارائه نماید. در گام نخست مدل¬های رگرسیون خطی aodmodis و dbtmodisبرای شهر زنجان- به عنوان تنها ایستگاه aeronet موجود در ایران که امکان اعتبارسنجی داده¬های aododis را با استفاده از دستگاه sunphotometer فراهم می¬کند- اجرا شد. از مدل aodmodis برای واسنجی توانایی داده¬های باندهای حرارتی modis برای برآورد pm10 در ایستگاه¬هایی که داده aodmodis موجود نیست استفاده شد. یافته¬ها نشانگر آن بود که اختلاف دمای روشنایی(dbt) باندهای bt20-bt21، bt20-bt30، bt31-bt29 وbt31-bt32 از تصاویر سطح اول سنجنده modis با غلظت pm10 ساعتی و روزانه ایستگاه پایش آلودگی هوای زنجان دارای همبستگی معنی داری هستند. سپس بهترین مدل برآورد pm10 با استفاده از dbt باندهای مذکور برای¬ داده¬های روزانه (74/0r=) و ساعتی (82/0r=) بدست آمد. با کاربرد این مدل¬ها توانایی رسم نقشه پراکنش این آلاینده در برای شهر زنجان فراهم شد. مقایسه نقشه های پراکنش آلاینده pm10 بر اساس مدل dbt ( با قدرت تفکیک مکانی 1 کیلومتر) و aod ( با قدرت تفکیک مکانی 10 کیلومتر ) نشان داد مدل dbt در برآورد غلظت pm10 همسو با مدل aod عمل می کند اگرچه مدل dbt به دلیل قدرت تفکیک مکانی بالاتر نسبت به تغییرات pm10 حساسیت بیشتری نشان می دهد. پس از انجام واسنجی¬های لازم برای ایستگاه زنجان مدل dbt برای برآورد غلظت ساعتی pm10 برای کلان شهر اصفهان اجرا و نقشه¬های چگونگی پراکندگی این آلاینده ترسیم شد. نتایج بدست آمده از مدل dbt برای دو شهر اصفهان و زنجان نشان داد این مدل برای زنجان (82/0r hourly=) بهتر از شهر اصفهان (68/0r hourly=) عمل می-کند. با توجه به این که از اختلاف دمای روشنایی طول موج 11و 12 میکرومتر (bt31-bt32) برای تشخیص گرد و غبار در تصاویر ماهواره¬ای استفاده می¬شود می¬توان دریافت ذرات تشکیل دهنده pm10 در زنجان بیشتر شامل ریزگردها می¬باشند در حالیکه ریزگردها سهم کمتری در pm10 در شهر اصفهان دارند.