نام پژوهشگر: فاطمه محمدی سیاه پرانی

بررسی تطبیقی جرم کلاهبرداری در حقوق ایران و مصر
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده علوم انسانی 1394
  فاطمه محمدی سیاه پرانی   محمود مجیدی

جرم کلاهبرداری در زمره ی جرائم علیه اموال و مالکیت قرار دارد و از مباحث مهم حقوق جزا در حقوق کیفری ایران و مصر به شمار می رود تعریف این جرم به صورت مختصر عبارت است از: بردن مال غیر با توسل به‏ وسایل متقلبانه. طبق رویه قضایی مصر تعریف کلاهبرداری عبارت است از: دروغی که با وقایع خارجی همراه باشد. موضوع جرم کلاهبرداری در قانون ایران اعم از اموال منقول و غیر منقول است اما در حقوق کیفری مصر مقید به مال منقول است. رکن قانونی این جرم در حقوق کیفری ایران ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشاء و کلاهبرداری مصوب 15 آذرماه 1367مجمع تشخیص نظام و درحقوق کیفری مصر قانونگذار در ماده 336 قانون مجازات با اقتباس از قانون فرانسه تنها به بیان کلاهبرداری ساده اکتفا کرده است. به لحاظ تسلط بر مال‏ غیر با سرقت و خیانت در امانت مشابه است، لیکن دارای خصوصیات ویژه‏ای است که آن‏ را از جرائم مذکور جدا می‏کند. از جمله به‏ کار بردن وسیله متقلبانه، اغفال مالباخته و تسلیم مال از طرف او به کلاهبردار ویژگی‏ خاص کلاهبرداری است که در سایر جرائم‏ وجود ندارد. رکن مادی بزه ک?هبرداری مرکب از عناصری است و برای وقوع ا?ن بزه تحقق همگ? آنها ?زم است و نظر به ا?ـن که برای تحقق بزه ک?هبرداری، حصول نت?جه مجرمانه ?زم است ک?هبرداری ?ک جرم مق?د است. ک?هبرداری از جمله جرا?م عمدی م?باشد و ن?از به عمد و قصد مرتکب دارد، لذا عنصر روان? ک?هبرداری از دو جزء سوءن?ت عام و سوءن?ت خاص تشکیل شده است. رفتار مجرمانه مرتکب در ارتکاب جرم کلاهبرداری در حقوق ایران و مصر «فعل مثبت مادی» است. با غور در موضوع می شود دریافت که قلمرو توسل به وسایل متقلبانه، نامحدود و غیر قابل احصاء می باشد به لحاظ این که جرم مذکور از طرق مختلف واقع می‏شود. دراین راستا قانونگذار ایران بر خلاف مصر، موارد مشدده متعددی را در جهت مبارزه با این پدیده مجرمانه پیش بینی نموده است.