نام پژوهشگر: محمد اکوان

انسان و آزادی از دیدگاه علامه محمدتقی جعفری و ژان پل سارتر
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  محمد علی فیض الهی   انشاالله رحمتی

پایان نامه حاضر به بررسی و تطبیق آرای علامه جعفری و ژان پل سارتر پیرامون موضوع انسان و آزادی می پردازد. و شامل پنج فصل است. فصل اول با بیان مسئله و اهداف تحقیق و چرایی اهمیت آن و تبیین چهارچوب پژوهش و نیز با طرح پرسش های که قصد داریم در طول پایان نامه به پاسخ های آن دست یابیم ارائه شده است. در فصل دوم زندگی نامه سارتر که در فهم فلسفه وی نقش بسزایی دارد مورد تفحص قرار می گیرد. از آنجاییکه مهمترین وجه شخصیت سارتر الحاد او است لذا عوامل آن به صورت مجمل تبیین گشته و سپس به بیان نگرش وی در خصوص موضوع تحقیق و همچنین شرح و بسط آن توجه شده است. دو موضوع انسان و آزادی اساس فلسفه وی است و با الحاد ضلع سوم اندیشه سارتر نمایان می شود. در فصل سوم به زندگی علامه جعفری(ره) نگاهی گذرا داریم و دیدگاه ایشان نیز با توجه به صبغه دینی و کلامی و همچنین دغدغه انسان و آزادی او به رشته تحریر در آمده است . در فصل چهارم تطبیق نظرات دو فیلسوف معظم مورد کنکاش واقع شده به نحوی که مشخص می شود در خیلی از تعاریف هر چند اختلاف ظاهری دارند ولی قابل انطباق می باشند. از جمله، سارتر معتقد به استلزام آزادی انسان و عدم وجود واجب الوجود است. و در سویه دیگر حضرت علامه(ره) که یک انسان موحد به معنای واقعی کلمه است ولی معتقد به آزادی انسان است . با تطبیق نظر علامه ناروایی نظر سارتر روشن می شود . و فصل پایانی به تحلیل و نتیجه گیری مبحث اختصاص دارد. در این فصل که ماحصل تحقیق است نشان داده می شود گرچه سارتر خود را ملحد می داند ولی در صورت پایبندی به مبانی خود هرگز نمی تواند وجود خدا را در عالم بزداید. چرا که اعتقاد به الحاد یک بحث است و حذف عملی آن یک بحث دیگر و صرف چنین دیدگاهی منجر به تحقق آن در حاق واقع نمی شود. و با همه تلاشی که سارتر مصروف داشته است، فلسفه او بدون حضور خدا در مسیر نا فرجامی است. برای گریز از این فرجام نشان داده می شود که سایه خدا در فلسفه سارتر حضور دارد. و کلید این در بسته، در صندوقچه ارزش ها قراردارد. به علاوه نشان داده می شود که علامه حقیقت حیات یعنی حیات معقول که سعادت حقیقی بشر در گرو آن است . بر مبنای آزادی و اختیار دست یافتنی می داند. واژه گان کلیدی : انسان ، آزادی ، علامه جعفری و سارتر