گسترش و تعمیق مشارکتهای مردمی نیازمند سازماندهی، نهادی سازی و ایجاد شرایط ساختاری مناسب می باشد. با توجه به لزوم نهادی سازی برای ایجاد، حفظ و گسترش فرهنگ حقوق شهروندی، نهادهای غیردولتی مورد توجه دولتها قرار گرفته اند تا به عنوان ساختاری نوین در حمایت و ترویج حقوق شهروندی فعالیت نمایند. هر چند مشارکت در چارچوب سازمان ها و تشکل ها صورت نمی گیرد ولی سازمان ها و تشکل های مردمی آنرا نهادینه می نمایند. این نهادها که با مشارکت مردم، سازمانهای غیردولتی فعال، طبق قانون تشکیل شده و انجام وظیفه می کنند با انجام وظایف حمایتی، آموزشی و ترویجی نقش مهمی در پیشبرد حقوق شهروندی در کشورها دارند. فعالیت مستمر نهادها یقیناَ میتواند در تقویت فرهنگ حقوق شهروندی و حمایت از حقوق شهروندان مفید واقع گردد. نهادهای غیردولتی می توانند دولت را برای رعایت حقوق شهروندان جهت دهند و انگیزه های لازم را برای جلب مشارکت مردمی در بهره برداری از خدمات شهری ایجاد کنند در این پایان نامه هدف، پیشنهاد تشکیل یک نهاد غیردولتی با اعضای متخصص برنامه ریزی شهری برای حل مشکلات شهروندان در کلانشهر تبریز می باشد که بتواند اقدامات دولت را در زمینه احیاء حقوق شهروندی تکمیل و کاستی های آن را جبران کند. در این راستا به ارائه راه کارهایی جهت استفاده ازاین پتانسیل و سرمایه عظیم اجتماعی در روند توسعه کلانشهر تبریز در زمینه گسترش فرهنگ حقوق شهروندی و افزایش کارایی نهادهای غیردولتی پرداخته شده است. در این پژوهش، برای ارزیابی لزوم ایجاد نهادهای غیردولتی در کلانشهر تبریز در راستای تبیین حقوق شهروندی، توزیع بهینه خدمات و ساماندهی مناسب امور شهری از نظرسنجی افراد دانشگاهی استفاده شده است. نتایج نظرسنجی در نرم افزار spss گنجانده شده است.