ترپیس غربی گل (frankliniella occidentalis) یکی از آفات اصلی کشت های گلخانه ای شامل گلخانه های سبزی و صیفی و گیاهان زینتی در سراسر جهان می باشد که در سال 2004 میلادی وارد ایران شد و تاکنون در بیشتر نقاط منتشر شده است. در این تحقیق کارآیی تعدادی از حشره کش های جدید و تجارتی و یک حشره کش گیاهی شامل فیپرونیل (آجندا)، سایپرمترین (سایپرمترین)، دیازینون (دیازینون)، ایمیداکلوپراید (کنفیدور) و اکسی ماترین (کینگ بو) بر روی مراحل مختلف تریپس غربی گل با استفاده از روش زیست سنجی ارزیابی شد. می باشد. مرگ و میر 24 ساعت بعد از تیمار شدن محاسبه شد. lc50 در مورد حشره ی بالغ برای اکسی ماترین، فیپرونیل، سایپرمترین، دیازینون و ایمیداکلوپراید به ترتیب 94/69، 97/17، 98/205، 1502 و 2303 پی پی ام بدست آمد. این میزان برای پوره ی سن دوم به ترتیب برابر با 21/4، 41/4، 34/31، 30/54 و 1840 پی پی ام تعیین شد. lc50 دو حشره کش اکسی ماترین و فیپرونیل روی پوره ی سن اول برابر با 13/4 و 24/4 پی پی ام حاصل شد. میزان lt50 برای این حشره کش ها روی مرحله ی بالغ 41/14، 33/8، 78/5، 49/15 و 42/15 ساعت بدست آمد. همچنین kt50 برای سایپرمترین، ایمیداکلوپراید، فیپرونیل و دیازینون به ترتیب 93/5، 68/7، 59/8 و 18/12 ساعت محاسبه شد.اکسی ماترین فاقد اثر ضربه ای بود.

چکیده خانواده ی pteromalidae(hym: chalcidoidea) یکی از بزرگترین خانواده های زنبوران پارازیتوئید است. افراد این خانواده مهمترین دشمنان طبیعی طیف وسیعی از حشرات زیان آور از جمله سخت-بالپوشان (choleoptera)، دوبالان (diptera)، بالپولکدارن (lepidoptera) و جوربالان (homoptera) را در بر می گیرد. بنابراین نقش این خانواده در کنترل بیولوژیکی آفات مهم محصولات کشاورزی دارد. زنبورهای متعلق به این خانواده در شهرستان سنندج (غرب کشور ایران) در سال 1389-1390 توسط تله ی مالیز و تور دستی جمع آوری و با استفاده از کلیدهای مختلفی از جمله؛ graham, 1969 و boucek and rospolus, 1991 شناسایی شدند، در بین آنها 6 گونه به عنوان رکورد جدید از ایران گزارش شده است. گونه های جدید برای ایران توسط علامت ستاره (*) مشخص شده اند. apsilocera sp. (boucek, 1954)*، asaphes vulgaris (walker, 1934)*، catolaccus crassiceps(massi, 1911)،conomorium amplum (walker, 1935)* ، conomorium patulum (walker, 1835)، halticoptera circula (walker, 1833)، halticoptera longipetiolus (hedqvist, 1975)*، hobbya stenonota (delucchi, 1956)، oodera monsterum (nikolskaya, 1952)*، pachyneuron grande (thomson, 1878)، pachyneuron muscarum (linnaeus, 1758) ، pachyneuron nelsoni (girault, 1928)، pteromalus sp. (swederus,1795)، pseudocatolaccus nitescens (walker, 1834)، schizonotus sieboldi (ratzeburg, 1848)، sphegigaster nigricornis (nees, 1834)، stenoselma nigrum (delucchi, 1956)*، trichomalus rufinus (walker, 1835).

زنبورعسل اروپایی یا معمولی(apis mellifera l.) از راسته بال غشاییان و خانواده apidae است. این حشره در تولید محصولات کشاورزی و بقا و ادامه نسل بسیاری از گیاهان و گرده افشانی نقش بسیار تعیین کننده ای دارد به طوری که سهم بزرگی از تولیدات مختلف گیاهی و حتی محصولات دامی به طور مستقیم یا غیر مستقیم به فعالیت این حشره مفید وابسته است. زنبور عسل در صنایع داروسازی، آرایشی، نساجی، کاغذسازی، شمع سازی و غیره نقش داشته و با اشتغال زایی نقش مفید خود را در اقتصاد کشور ایفا می کند. البته مهمترین نقش زنبورعسل درحفظ محیط زیست وگرده افشانی گیاهان است اکنون با تکامل یافتن روش های کامپیوتری شناسایی مورفومتریک، شناسایی گونه های مختلف حشرات تنها با استفاده از ویژگی های بال امکان پذیر می باشد .(francoy et al., 2006; steinhage et al., 2007) ساختمان بال با توجه به ضخامت بسیار کم آن می تواند به عنوان یک ساختمان دو بعدی در نظر گرفته شده و باعث آسان شدن آنالیزهای ژئومتریک مورفومتریک شود (klingenberg et al., 2001) در این تحقیق تنوع درون جمعیتی زنبور عسل به روش ژئومتریک مورفومتریک بررسی شد. در این رابطه سوالات زیر مطرح می گردند: 1- آیا بین جمعیت های مناطق مختلف استان زنجان تفاوت وجود دارد؟ 2- آیا بین فواصل جغرافیایی و ویژگی های مورفولوژیک جمعیت ها ارتباطی وجود دارد؟ -2- هدف تحقیق هدف از این تحقیق تعیین میزان تنوع درون جمعیتی زنبور عسل در استان زنجان می باشد. 1-3- فرضیات تحقیق 1- بین جمعیت های بومی زنبورعسل استان تفاوت ژئومتریک مورفومتریک معنی داری وجود دارد.. 2- بین فواصل جغرافیایی و مورفولوژیک جمعیت ها اختلاف معنی داری وجود دارد. مطالعه تنوع جمعیت ها مطالعه و مقایسه جمعیت های درون گونه ای موضوع سیستماتیک جمعیت ها است. تاریخچه این مطالعات به سال های آغازین قرن بیستم برمی گردد، در سال های 1930 و 1940 به اوج خود می رسد و مایر در 1942 آن را با جزییات شرح می دهد. پیدایش تفکر جمعیتی تاثیر بسزایی در علم تاکسونومی گذاشته است. در نظر گرفتن افراد به عنوان جمعیت ها و یا مجموعه ای از جمعیت ها باعث سهولت مطالعه تنوع ها و دگرگونی ها شده است .(mayer, 1991) شیوه های مطالعه تنوع جمعیت به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند: 1- روش های مولکولی: در این روش از داده های حاصل از اسیدهای نوکلییک و پروتیین ها استفاده می کنند . 2- روش های مورفومتریک: مقایسه الگوهای آناتومی موجودات زنده سال ها مبحث اصلی مطالعات بیولوژی بوده است. طبقه بندی موجودات زنده و درک تنوع زیستی آنها بر پایه شکل ظاهری استوار گشته است(adams et al., 2004)نمونه برداری ها در سال 1390 از ده منطقه استان زنجان شامل ایجرود، خدابنده، خرمدره، سه منطقه از شهرستان زنجان، ماهنشان، دو منطقه از طارم و ابهر انجام شد روش نمونه برداری به این صورت بود که یک ظرف شیشه ای دهان گشاد حاوی پنبه آغشته به اتر در مجاورت دریچه پرواز قرار داده شد و زنبورها به محض ورود به آن بیهوش می شدند. زنبورها در محلول پامپل نگه داری شدند تا تغییری در اندازه و رنگ آن ها ایجاد نشود اسلایدهای بال عقب و جلو به طور دلخواه از سمت راست زنبورهای عسل تهیه شده است. در این بررسی 18 لندمارک در بال جلو و 6 لندمارک در بال عقب انتخاب شد . این لندمارک ها در محل انشعاب رگبال ها و محل اتصال آن ها با حاشیه بال می باشد. اسلایدهای تهیه شده توسط یک سیستم image analyser به تصاویر گرافیکی با فرمت bmp تبدیل شدند.به جهت این که شکل بال های جلو وعقب متفاوت می باشد جهت تجزیه و تحلیل های آن ها فایل های جداگانه بر حسب محل جمع آوری و بال عقب و جلو تهیه شد. لندمارک های انتخابی به طور دقیق بر روی تک تک تصاویر در محل اتصال رگبال ها قرار داده شد. تصاویر مختلف به صورت فایل های جدول 3-2 سامان دهی شد. به منظور حذف تغییرات غیر شکلی، تراز کردن نمونه ها با استفاده از روش superimposition انجام شد با توجه به واریانس هر لندمارک در نمونه های تراز شده و با مشاهده توزیع فضایی لندمارک ها در بال جلو لندمارک های 14، 12، 18 بیشترین تغییرات و جابجایی و لندمارک 8 کمترین تغییر و جابجایی را نسبت به سایر لندمارک ها نشان می دهند. و در بال عقب لندمارک های 3 و 6 بیشترین تغییرات و جابجایی و لندمارک های 4 و 5 کمترین تغییرات و جابجایی را نشان می دهندبیشترین تغییرات در بال جلو درمنطقه رگبال شعاعی و در محل لندمارک های12، 14 و 18 و کمترین تغییر درقسمت انحنای رگبال بازویی cu)) که همان محل لندمارک 8 است، می باشد. در بال عقب نیز لندمارک های 3 و 6 که بیشترین تغییرات را نشان می دهند به ترتیب محل تقاطع رگبال های میانی (m) و m + cu)) و محل تقاطع رگبال کناری (costa) و ناحیه شعاعی (rs) می باشد و لندمارک 4 و 5 با کمترین تغییرات به ترتیب قسمت انتهایی رگبال m و محل تقاطع رگبال rs و m در بال عقب را نشان می دهند.برای اینکه سهم هر یک از مولفه های شکلی در تغییرات شکل مشخص شود، از آنالیز rw برای بال جلو وعقب استفاده شد. در بال جلو 15 عدد principal warp و در بال عقب 3 عدد principal warpوجود داشت. در بال جلو مقدار29/18% از کل تغییرات توسط اولین(rw1) relative warp ، مقدار 03/11% از کل تغییرات با دومین(rw2) relative warp و12/10% از آن با مولفه سوم(rw3) مشخص می شود و در مجموع 44/39% از کل تغییرات توسط سه مولفه اول نشان داده می شودو در بال عقب مقدار 84/39% از کل تغییرات توسط اولین(rw1) relative warp ، 68/21 % از کل تغییرات با دومین (rw2) relative warp و 79/16% از کل تغییرات توسط سومین مولفه (rw3) مشخص می شود و در مجموع سه مولفه اول 52/78% بیشترین میزان تغییرات بال عقب را نشان داد.جهت بررسی چگونگی تغییرات شکل در طول محور مولفه اول در مقایسه با شکل میانگین، داده ها روی صفحات spline (rolf, 2004) منتقل و حدود نهایی تغییرات در جهات مثبت و منفی تعیین شد در تغییرات شکل بال جلو در جهت مثبت، لندمارک 6،7، 15 به سمت داخل ولندمارک های 12،14و 18 به سمت خارج کشیده شده است و تغییرات شکل بال جلو در جهت مثبت به سمت کشیده تر شدن بال در جهت طولی است. تغییرات شکل بال جلو در جهت منفی به سمت جمع تر شدن بال می باشد. جابجایی لندمارک ها بر عکس حالت مثبت است به منظور بررسی تفاوت اندازه بال بین جمعیت های نمونه برداری شده، تجزیه واریانس روی داده های اندازه مرکزی انجام شد. مقدار p کمتر از 0001/0 می باشد. بنابراین در هردو بال بین اندازه نمونه ها در جمعیتهای مختلف اختلاف معنی دار وجود دارد. برای بررسی اختلاف مورفولوژیکی بال بین جمعیت های مختلف، آزمون چند متغیره با استفاده از داده-های ماتریس های وزنی در نرم افزارهای spss 18 وntsys انجام شد. نتیجه آنالیز چند متغیره با روش wilks lambda نشان داد که شکل بال، هم در بال جلو و هم در بال عقب در جمعیت های مختلف مقایسه شده اختلاف معنی داری داشتند (مقدار p کمتر از 01/0). در بال جلو با مقایسه دو به دو مناطق بر اساس این آزمون مشخص شد که تفاوت معنی داری بین تمام مناطق در سطح آماری 1 درصد وجود داشت. و در بال عقب جمعیت ماهنشان با جمعیت ایجرود و نیز هریک از مناطق زنجان اختلاف شکل معنی داری نشان نمی دهد. همین طور عدم معنی داری اختلاف شکلی بین مناطق زنجان و خدابنده، خرمدره و امام کندی طارم نشان داده شده است. بقیه مناطق دوبه دو دارای اختلاف شکلی معنی دار در سطح 1 درصد و 5 درصد می باشند.تعداد 400 فرد در ساختمان بال جلو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت تابع تشخیص به میزان 69 درصد 10 جمعیت را از همدیگر متمایز نموده، که جمعیت اسفناج با 90 درصد بیشترین میزان تفکیک و نیک پی با 55 درصد کمترین میزان تفکیک را داشتند طبق آنالیز متغیر کانونیک جمعیت های نیک پی و روستای حاج آرش و جمعیت روستاهای دستجرده و امام کندی طارم کمترین فاصله را با یکدیگر دارند که گویای نزدیکی تشابه مورفولژیک در بال جلو و همپوشان بودن این جمعیت ها می باشد. در مقابل جمعیت منطقه خدابنده با جمعیت سایر مناطق بیشترین فاصله را نشان می دهد. میانگین جمعیت ماهنشان تقریبا منطبق بر آرایش فضایی مرجع و میانگین جمعیت خرمدره بیشترین فاصله را با آرایش فضایی مرجع دارد.خوشه حاصل از آنالیز جهت بررسی قرابت جمعیتی می باشد و در مورد نحوه ارتباط مناطق نمونه برداری همان کلاسترنتایجی را که از تجزیه متغیر کانونیک به دست آمد به نمایش می گذاردنتایج حاصله از تجزیه خوشه ای جمعیت ها با استفاده از لندمارک های بال جلو سه مورفوکلاستر را مشخص نمود که در مورفوکلاستر اول ابهر، روستای حاج آرش، نیک پی، ایجرود، ماهنشان و خرمدره، در مورفوکلاستر دوم روستای امام کندی و روستای دستجرده، و در مورفوکلاستر سوم روستای اسفناج و خدابنده قرار گرفتندنتیجه گیری نهایی جمعیت های جغرافیایی زنبور عسل با همدیگر اختلاف شکل معنی داری دشتند. اندازه بال نمونه ها در جمعیت های مناطق اختلاف معنی داری با یکدیگر داشتند و تغییرات اندازه نیز ممکن است باعث تغییر شکل بال شود. در تنوع بین جمعیتی تشابهات مورفولژیک بیشتری در جمعیت های با فاصله جغرافیایی کم وجود داشت. سه گروه جمعیتی از لحاظ شکل بال در استان زنجان شناسایی شدند.

موضوع این تحقیق بررسی، تغییرات فصلی جمعیت حشرات کامل خوشه خوار انگور، پراکنش و تراکم آفت در شهرستان های سنندج، سقز و مریوان و مناطق آنها، تاثیر ارقام مختلف انگور بر روی میزان جلب آفت، تاثیر غلظت های فرمون، رنگ های تله دلتا (سفید، زرد، سبز، قهوه ای و مولتی کالر) و ارتفاع های نصب آنها (یک و نیم متر، یک متر و نیم متر) بر روی میزان جلب آفت بود. نتایج بدست آمده نشان داد که این آفت دارای سه نسل می باشد و اوج پرواز حشرات کامل در سه نسل آن در شهرستان سنندج به ترتیب بیست و سوم اردیبهشت، ششم تیرماه و بیستم مرداد ماه، در شهرستان سقز ، سی ام اردیبهشت، بیست و چهارم تیر و بیست و هشتم مرداد و در شهرستان سرو آباد سوم اردیبهشت، دوازدهم تیر و بیست و نهم شهریور ماه می باشد. بین تراکم آفت در مناطق تله گذاری شده سه شهرستان، تفاوت معنی دار مشاهده شد (001/0>p). مقایسه میزان تراکم این آفت در نسل اول و دوم آن، در منطقه محمده شهرستان مریوان، نشان داد که میانگین تراکم آفت نسل اول به صورتی معنی دار بالاتر از نسل دوم بود (001/0=p). در بین غلظت های مختلف 01/0، 1/0 و 1 میلی گرم بکار رفته در آزمایش، غلظت یک میلی گرم بیشترین میزان جلب آفت را داشت (05/0>p). بین ارقام انگور عسکری، رشه، فرخی و بیدانه قرمز برای مقایسه میزان جلب آفت، تفاوت معنی داری مشاهده شد(051/0=p).اثرهای رنگ تله (114/0=p) و ارتفاع نصب تله (919/0=p) بر جلب آفت معنی دار نبود.

تعیین وضعیت نژاد زنبور عسل (apis mellifera l.) اولین مرحله برنامه ریزی اصولی جهت اصلاح نژاد زنبور عسل می باشد. برای مشخص شدن وضعیت نژاد توده زنبور عسل موجود در استان کردستان در سال 1391 نمونه برداری های لازم انجام شد تا با استفاده از روش مورفومتریک سنتی نژاد زنبور عسل تعیین گردد. با استفاده از روش بین المللی روتنر (1978) اندازه گیری 12 صفت ظاهری برروی زنبورهای کارگر جمع آوری شده از شهرستان های استان انجام شد. شکل و اندازه بال جلو و عقب در میان این جمعیت ها با استفاده از روش ژئومتریک مورفومتریک مورد مقایسه قرار گرفت. همچنین، روابط آلومتریک بررسی شد. تعداد 18 لندمارک بر روی بال جلو و 6 لندمارک بر روی بال عقب در محل اتصال رگبال ها به یکدیگر قرار داده شد و به وسیله آنالیز های cva، pca، rwa، dfa، cluster، anova و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بررسی های ژئومتریک مورفومتریک اختلاف معنی داری را بین جمعیت های مورد بررسی نشان داد. بررسی انجام شده توسط هر 2 روش مورفومتریک سنتی و ژئومتریک مورفومتریک وجود تنوع بین جمعیت های زنبور عسل استان را نشان داد به طوری که توده زنبور عسل شهرستان دهگلان با فاصله بیشتری نسبت به سایر جمعیت ها قرار گرفت. البته باید متذکر شد که دقت روش ژئومتریک مورفومتریک در تفکیک جمعیت ها بیشتر بود.

سن گندم مهمترین آفت گندم و جو در کشور می باشد. در این تحقیق تنوع شکلی بدن افراد بالغ نر و ماده و ژنیتالیا افراد ماده در جمعیت¬های سن گندمputton eurygaster integriceps بوسیله روش ژئومتریک مورفومتریک همچنین تنوع شکلی بدن به روش مورفومتریک سنتی بروی دوازده شاخص اندازه گیری شده، مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 800 نمونه به صورت تصادفی از ده منطقه استان کردستان شامل سنندج، بیجار، دهگلان، ایران خواه، قروه، کامیاران، مریوان، دیواندره، سقز و تازه آباد جمع آوری شد و شکل و اندازه بدن افراد بالغ نر و ماده و ژنیتالیا افراد ماده در میان این جمعیت¬ها با استفاده از روش ژئومتریک مورفومتریک و شاخص های اندازه گیری شده به روش مورفومتریک سنتی مورد مقایسه قرار گرفت. تعداد 18 لندمارک بر روی بدن افراد بالغ نر و ماده و 16 لندمارک بر روی ژنیتالیا افراد ماده در بخش های مختلف قرار داده شد و به وسیله آنالیزهای متغیر کانونی(cva) ، تجزیه به مولفه های اصلی (pca)، آنالیز انحراف نسبی rwa))، آنالیز تابع تشخیص dfa))، cluster و anova مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بررسی¬های ژئومتریک مورفومتریک این جمعیت¬ها وجود اختلاف معنی داری را بین جمعیت¬های مورد بررسی نشان داد و چهار گروه جمعیتی در استان کردستان شناسایی شدند. همچنین، بین اندازه ژنیتالیا افراد ماده در جمعیت¬های مختلف اختلاف معنی داری وجود داشت. و تغییرات شکل بدن با اندازه بدن و ژنیتالیا افراد ماده با اندازه آن همبستگی معنی داری را نشان دادند. ژنیتالیای افراد ماده بیشترین تفکیک جمعیتی را نشان داد. در بررسی های مورفومترک سنتی نیز اختلاف معنی داری بین جمعیت ها مشاهده شد.

چکیده گندم به عنوان مهمترین محصول زراعی در مناطق وسیعی کشت می گردد. این محصول دارای آفات بسیاری می باشد که مهمترین آنها سن گندم است. به منظور بررسی رابطه میزان تراکم سن گندم با دما و رطوبت(بارندگی) و هم چنین ارتفاع در اماکن زمستان گذران، به مدت دوازده سال (91-80) مناطق آلوده به سن گندم واقع در بخش مرکزی شهرستان روانسر شامل روستاهای قلاین، مهرگان و گرگیدر مورد بررسی قرار گرفتند. در فاز اول تحقیق پارامترهای سن گندم در ارتفاعات چهارگانه شامل ارتفاع های 1530و 1490- 1450- 1410 مورد ارزیابی قرار گرفت تا تاثیر ارتفاع بر هر کدام از این پارامترها مشخص گردد و نتیجه اینکه ارتفاع دوم (1450) متر به عنوان ارتفاع شاخص که بیشترین تراکم سن را به خود اختصاص داده است شناخته شد. در فاز دوم این تحقیق به منظور بررسی رابطه میزان تراکم سن گندم با دما و رطوبت (بارندگی)، به عنوان متغیرهای زیست محیطی غالب، میانگین تراکم سن مادر در مزارع کانون در 12 سال محاسبه و ارتباط دما و رطوبت به عنوان شرایط محیطی تاثیر گذار بر تراکم سن مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق از کادر چوبی به ابعاد50 ×50 سانتی متر معادل 25/0 متر مربع به عنوان ابزار نمونه برداری از سن مادر استفاده گردید. بدین منظور در روستاهای مذکور 10 مزرعه انتخاب و در هر مزرعه 10 مرتبه به صورت کاملا تصادفی کادر اندازی (تعداد 40 عدد معادل 10 متر مربع) گردید. تمامی سنهای موجود در کادر پس از شمارش، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی بین مقادیر روزانه رطوبت(بارندگی) و تراکم سن گندم در مزرعه، یک همبستگی بالا (معکوس) ومعنی دار در سطح 95 درصد را نشان می دهد. ضریب تبیین ( (r2برای مقادیر روزانه رطوبت در زمان نمونه برداری و تراکم سن مادر، 3/62 درصد برآورد گردید. همچنین ضریب تبیین ((r2 برای مقادیر روزانه دما در زمان نمونه برداری و تراکم سن مادر، 5/70 درصد برآورد گردید. که نشان دهنده ارتباط مستقیم دما و تراکم سن گندم در سطح بالائی می باشد. واژه های کلیدی: سن گندم، تراکم، رطوبت، دما

زنبور عسل دارای اهمیت اقتصادی زیادی بوده و نقش مهمی در گرده افشانی گیاهان بازی می کند. با توجه به اینکه از آفت کش های مختلف جهت کنترل آفات و بیماری های گیاهی استفاده می گردند بنابراین زنبور عسل به طور ناخواسته با این سموم تماس پیدا می کند. به منظور بررسی اثرات منفی بعضی از این آفت کش ها، سمیت خوراکی و تماسی حشره کش های فوزالن و پیریمیکارب، کنه کش های پروپارژیت و فن پروپاترین و قارچ کش های اکسی کلرومس و مخلوط بردو روی زنبور عسل مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش تماسی، سموم مورد نظر با شش غلظت و یک شاهد در سه تکرار، با استفاده از برج پاشش (فشار 2 بار، حجم 2 میلی لیتر) بر روی حشرات کامل زنبور عسل پاشیده شدند. در آزمایش خوراکی، زنبور های عسل با مخلوطی از شکر 25 درصد و غلظت های مختلف سموم (شش غلظت و یک شاهد در سه تکرار) تیمار شدند. غلظت های مربوط به هر آفت کش با توجه به ماده مؤثره، در آزمایش مقدماتی تعیین گردید. آزمایش های مربوطه در اتاق تاریک در دمای 30-25 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی حدود 45 تا 55 درصد انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم فزار های excel، spss، sas و polo-pc انجام گرفت. ارزیابی حساسیت و بررسی مرگ و میر زنبور عسل در اثر متقابل زمان های 24، 48 و 72 ساعت بعد از تماس با غلظت های مختلف آفت کش توسط آزمایش خوراکی و تماسی، انجام گرفت. مقدار lc50 در 24 و 48 ساعت بعد از شروع آزمایش محاسبه گردید. نتایج مربوط به آزمایش تماسی نشان داد که فن پروپاترین با lc50، 7/5 و (ppm)2/3 بالا ترین سمیت و مخلوط بردو با lc50، 79926 و (ppm)69552 کمترین سمیت (به ترتیب در 24 و 48 ساعت) را در بین آفت کش های آزمایش شده داشتند، همچنین در آزمایش خوراکی فن پروپاترین با lc50، 54/0 و (ppm)3/0 بالا ترین تلفات و پروپارژیت با lc50، 7785 و (ppm)6736 کمترین تلفات (به ترتیب در 24 و 48 ساعت) را در بین آفت کش های انتخابی روی زنبور عسل ایجاد کردند.

درختان اوکالیپتوس در شمار گونه های جنگلی سریع الرشد محسوب می شوند. در سال های اخیر این گونه در نهالستان ها و عرصه های اوکالیپتوس کاری شده ی استان مازندران مورد حمله ی شدید یکی از انواع زنبورهای گالزای اوکالیپتوس قرار گرفته است. جهت شناسایی گونه ی این زنبور نمونه برداری های متعددی از درختان آلوده انجام گردید. همچنین بیولوژی و خسارت آن از مرداد ماه 1390 تا تیر ماه 1391 در شرایط طبیعی منطقه ی جویبار و شرایط آزمایشگاه، روی درختان اوکالیپتوس مطالعه شد. زنبور گالزای مورد نظر گونه ی (hymenoptera: eulophidae) leptocybe invasa fisher & la salle تشخیص داده شد. زنبورهای ماده تخم های خود را در دو طرف رگبرگ میانی، درون بافت دمبرگ و ساقه های جوان قرار می دهند. تخم ها بصورت منفرد و جدا ازهم گذاشته می شوند. آسیب وارد شده به بافت گیاه باعث تحریک رشد بافت و شکل گیری گال های برجسته روی دمبرگ، رگبرگ و ساقه ها می شود. طی بررسی صورت گرفته جنس نر این گونه برای اولین بار در کشور مشاهده شد.

برای شناسایی جمعیت زنبور های عسل ایران نمونه برداری در ماه های بهمن و اسفند 92 از پنج منطقه ایران (شامل شهرهای سنقر ، شیراز، اصفهان، ساری و بیرجند) انجام گرفت. در مورفومتریک استاندارد از ده صفت ظاهری زنبورعسل برای تشخیص جمعیت استفاده شد. این صفات شامل طول بال جلو، عرض بال جلو، زاویه ی a4، زاویه ی d7، زاویه ی g18، طول ترژیت سوم و چهارم ، شاخص کوبیتال، شاخص لاغری، طول خرطوم و طول پا می باشد.همچنین در مورفومتریک هندسی از بال های جلو استفاده شد.

امروزه بکارگیری روش های کنترل غیر شیمیایی آفات کشاورزی از موارد کاریردی در برنامه های مدیریتی آفات می باشد و حجم وسیعی از مطالعات روی آفت کش های زیست بنیاد متمرکز گردیده است. از این موارد می توان به اسانس های گیاهی با خاصیت حشره کشی اشاره نمود که اثرات سوء کمتری روی محیط زیست دارند که در این راستا فرمولاسیون های جدیدی از حشره کش های گیاهی به عنوان جایگزینی مناسب برای آفت کش های مصنوعی توسعه یافته است. در این بررسی سمیت تنفسی اسانس های گیاهان مفراح nepeta crispa willd.، بابونه کبیرtanacetum parthenium (l.) ، آویشن کرکی thymus eriocalyx ronniger. و اکالیپتوس eucalyptus globulus labill. و همچنین دوام سمیت تنفسی و سمیت تماسی فرمولاسیون اسانس گیاهی اکالیپتوس روی حشرات کامل شپشه آرد با نام علمی (col., tenebrionidae) tribolium confusum h. در شرایط آزمایشگاهی در دمای 2±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و تاریکی انجام شد. نتایج نشان داد که سمیت تنفسی اسانس مفراح n. crispa با مقدار lc50 بدست آمده در مدت 24 ساعت برای شپشه آرد برابر 38/6 میکرولیتر بر لیتر هوا بود که نشان دهنده سمیت تنفسی بالای این اسانس نسبت به سایر اسانس های مورد آزمایش بود. همچنین سمیت تنفسی اسانس کپسوله نشده اکالیپتوس در مقایسه با اسانس کپسوله شده در مدت زمان 24 ساعت روی حشرات کامل شپشه آرد بیشتر بود. اما دوام تنفسی فرمولاسیون حاوی اسانس اکالیپتوس بطور معنی داری بیشتر از اسانس خالص بود. سمیت تماسی فرمولاسیون حاوی اسانس گیاه اکالیپتوس در روش اسپری کردن روی سطح ظرف و بدن حشره بسیار بالاتر از اسانس خالص گیاه بود. نتایج حاکی از این است که فرمولاسیون حاوی اسانس، خاصیت تماسی بالایی داشت و همچنین این فرمولاسیون قدرت رها سازی تدریجی اسانس را دارا می باشد و کپسوله کردن باعث بالا رفتن دوام اسانس گیاه شد.

چکیده ندارد.