نام پژوهشگر: کامران عطاردی

تاثیر افزایش بیان لیگاند notch (jagged-1) و کشت توام سلول های مزانشیمی ژله وارتون در توسعه ex vivo سلول های بنیادی خون ساز بند ناف
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده پزشکی 1391
  کامران عطاردی   حسن ابوالقاسمی

تعداد اندک سلول های cd34+ در خون بند ناف، استفاده از آن را به عنوان منبع سلول های بنیادی خون-ساز در پیوند آلوژن بیماران بزرگسال تحت الشعاع قرار داده است. یکی از راه های رفع این مانع در بهبود نتایج و توسعه دسترسی پیوند خون بند ناف، توسعه ex vivo آن است. علیرغم پیشرفت درک ما از فاکتورهای رشدی که بلوغ تدریجی رده های مختلف سلولی سیستم خون ساز را حمایت می کنند، در مورد فاکتورهایی که خودنوسازی سلول های بنیادی و پیش سازهای خون ساز را متاثر می سازند، دانش اندکی در دسترس است و از همین رو توانایی ما در توسعه ex vivo سلول های بنیادی خون ساز با محدودیت روبروست. تا به امروز اغلب کوشش های توسعه ex vivo سلول های بنیادی خون ساز با استفاده از فاکتورهای رشد خون ساز انجام پذیرفته که اثرات بالینی چندانی نداشته است. رویکردهای اخیر، با معرفی توانایی مسیر انتقال پیام notch در بهره-برداری بالینی از توسعه ex vivo سلول های بنیادی خون ساز منجر به استفاده از این مسیر انتقال پیام در این عرصه شده است. از این رو در این تحقیق به بررسی اثر افزایش بیان jag1 در سلول های بنیادی مزانشیمی بند ناف و کشت توام سلول های اخیر در توسعه سلول های بنیادی خون ساز بند ناف پرداخته شد. به این منظور توالی کد کننده ژن jag1 به وسیله آدنووکتور حامل آن به سلول های بنیادی مزانشیمی بند ناف انتقال داده شد و سلول های cd34+ خون بند ناف در حضور سیتوکین های scf، tpo و fl تحت چهار شرایط سیتوکین به تنهایی، سیتوکین و سلول های بنیادی مزانشیمی بند ناف با بیان افزایش یافته jag1، سیتوکین و سلول های بنیادی مزانشیمی بند ناف تیمار نشده، سیتوکین و سلول های بنیادی مزانشیمی بند ناف به همراه وکتور خالی، کشت داده شدند. نحوه تکثیر و توسعه سلول های بنیادی خون ساز بعد از 7، 14 و 21 روز به وسیله آزمون ltc-ic، توان کلنی زایی سلول های تکثیر شده، شمارش سلول های هسته دار و سلول های cd34+ تعیین گردید. یافته های ما حکایت از افزایش بیان jag1 در سلول های بنیادی مزانشیمی به میزان 7 برابر داشت. افزایش مطلق کلنی زایی سلول های تکثیر شده (05/0< p value) و سلول های ltc-ic (01/0< p value) در حضور سلول های بنیادی مزانشیمی بند ناف با بیان افزایش یافته jag1 به موازات تکثیر یکسان سلول های هسته دار در مقایسه با گروه های کنترل، نشان از تفوق توسعه بر تکثیر داشت. نتایج به دست آمده حکایت از تاثیر بیشتر سلول های بنیادی مزانشیمی بند ناف با بیان افزایش یافته jag1 در القاء خودنوسازی سلول های بنیادی خون ساز اولیه در مقایسه با سلول های بنیادی مزانشیمی تیمار نشده دارد و احتمالا این اثر ناشی از فعال شدن بیشتر گیرنده های notch است.