آسمان و اجرام آن از دیر باز تا کنون، دست مایه ای قوی برای خلق مضامین و معانی بدیع در نزد شاعران بوده است. یکی از شاعرانی که به زیبایی و به کرّات به مضمون سازی با اجرام آسمانی پرداخته است خاقانی شروانی است. خاقانی شاعری صاحب سبک است و توانسته است در استفاده از اجرام آسمانی نیز سبکی جدید و منحصر به فرد بیافریند. آنچه که سبب تمایز و برتری خاقانی از دیگر شاعران در زمینه ی مضمون سازی با اجرام آسمانی شده است؛ آگاهی عمیق و ژرف خاقانی نسبت به اجرام آسمانی، به کار گیری اجرام آسمانی برای بیان اندیشه های متعالی، زبان فاخر و زیبا، بازتاب آیین های کهن ایرانی و بهره گیری از فرهنگ اسلامی در پرداختن به اجرام آسمانی است. آسمان و اجرام آن چنان با اشعار خاقانی عجین شده است که بدون شناخت و آگاهی از آن، شناخت و درک اشعار خاقانی میسّر نخواهد شد. این رساله به مضمون سازی با اجرام آسمانی در قصاید خاقانی پرداخته است و در سه فصل: تعاریف و کلیات، شیوه ی کاربرد اجرام آسمانی و اهداف و مقاصد کاربرد اجرام آسمانی تنظیم شده است. فصل اول شامل کلیّات رساله، و نگاهی اجمالی به زندگی خاقانی، شیوه ی شاعری، علم نجوم و سیر نجوم در شعر فارسی می باشد. فصل دوّم نیز به پنج بخش : آسمان و افلاک، اختران، منطقه البروج، صورت های فلکی و اصطلاحات نجومی تقسیم شده است. در فصل سوّم نیز به بیان اهداف و مقاصد کاربرد اجرام آسمانی از قبیل حکیمانه، صوفیانه، مدح، خودستایی، و صف، شکواییه، مرثیه اختصاص یافته است.