نام پژوهشگر: مریم سروش

مقایسه بین نسلی سرمایه ها و فرصت های زندگی زنان و بازنمایی آن ها در سبک زندگی زنان نمونه مورد مطالعه: زنان 39-25 ساله شیراز و استهبان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم انسانی 1390
  مریم سروش   علی اصغر مقدس

هدف این تحقیق بررسی پویایی های ساختار جنسیتی در ایران از طریق بررسی سرمایه های زنان و بازنمایی آنها در سبک زندگی در حوزه های فراغت، مدیریت بدن و سلامتی، ترجیحات غذا، ترجیحات موسیقی و مشارکت در اجتماعات و مجامع بوده است. به این منظور نظریه های مربوط به ساختار و عاملیت مرور شده و نظریه ساختاربندی گیدنز و بوردیو مطرح شدند و ترکیب مناسبی از آن با توجه به انتقادات و نتایج تحقیقات در حوزه زنان بعنوان چارچوب نظری تحقیق در نظر گرفته شده و قضایا و فرضیات از آن استخراج شدند. جامعه آماری تحقیق زنان 25 تا 39 سال شیراز و استهبان بودند که به منظور بررسی اثر زمینه اجتماعی سنتی و مدرن با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای و با استفاده از نقشه های بلوک بندی در این دو شهر انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. حجم نمونه بر اساس جدول لین 382 نفر برای شیراز و 375 نفر برای استهبان در نظر گرفته شد. به منظور مقایسه بین نسلی پرسشنامه تحقیق بطور جداگانه به پاسخگو و مادرش ارائه شده و تکمیل شدند. بعد از تکمیل 1500 پرسشنامه دختران و مادران اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss 18 تحلیل شدند. برای بازنمایی سبک زندگی در فضای اجتماعی از آماره تحلیل توافقی چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان دادند که در شیراز سه گروه از زنان با توجه به سرمایه ها و شرایط ساختاری قابل تشخیص هستند. گروه اول زنان مسن نسل گذشته با سرمایه فرهنگی و پایگاه خانوادگی پایین و سبک زندگی کاملا سنتی. گروه دوم زنان متاهل با پایگاه اقتصادی متوسط بالا و سرمایه فرهنگی پایین با سبک زندگی بیشتر سنتی که انتخابهای مدرنی هم انجام می دهند و گروه سوم زنان جوانی با سرمایه فرهنگی و پایگاه اقتصادی بالا و سبک زندگی کاملا مدرن. در گروه اخیر دو قشر با ترکیب سرمایه فرهنگی و پایگاه اقتصادی متفاوت و سبک زندگی متمایز قابل تشخیص اند. در استهبان نیز دو گروه قابل تشخیص اند. گروه اول زنانی با سن بالا یا میانسال با سرمایه فرهنگی پایین و سبک زندگی سنتی گروه دوم زنان جوان با سرمایه فرهنگی بالا و سبک زندگی مدرن. نتایج نشان می دهد که سرمایه اقتصادی زنان (درآمد/مالکیت) ارتباط چندانی با سبک زندگی ندارد بلکه مولفه های ساختاری (پایگاه همسر، تعداد فرزند، سن ازدواج، پایگاه خانواده مبدا و ... ) سبک زندگی را مشخص می کنند. سرمایه اجتماعی نیز ماهیتی سنتی داشته و سبک زندگی سنتی را تقویت می کند. برای تایید این دسته بندی روابط بین این متغیرها و مقایسه های بین نسلی با استفاده از ضرایب همبستگی، تحلیل واریانس یکطرفه و چند طرفه، آزمون تی و رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر بررسی شدند. نتایج بدست آمده نتایج تحلیل توافقی را تایید کردند. نتایج در پرتو نظریه تحلیل شده و در انتها پیشنهادات عملی و تحقیقی ارائه شدند.