نام پژوهشگر: رقیه سعادتی

تزیینات تنگ بری بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی و مقایسه آن با تنگ بری بناهای اصفهان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده هنر 1390
  رقیه سعادتی   نیما ولی بیگ

چکیده آرایه های گچی از آذین های وابسته به هنر معماری است که از دیر زمان هم پای ساخت بنا بکار می رفته است. تزیین تنگ بری نیز گونه ای از آذین های گچی است که در دوران صفویه رواج و تکامل یافت. این آذین افزون بر جنبه زیباشناسانه، کارکردهای دیگری نیز داشته و این نشان از تدبیر هنرمند ایرانی دارد که در کنار زیبایی به کاربری نیز می-اندیشیده است. این پژوهش، وجوه مشترک نقوش بکار رفته در تنگ بری های چینی خانه ی آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی با نقوش تنگ بری بناهای اصفهان، تکنیک ساخت، تشابه و تفاوت های بکار رفته را بیان داشته به مقایسه ی آنها می پردازد. نتایج این تحقیق بر پایه ی آمیزه ای از مطالعات کتابخانه ای، میدانی و مصاحبه با استادکاران گچکار بنا نهاده شده است. با توجه به مطالعات صورت گرفته، تشابه های بسیاری از جهات مختلف، همچون تکنیک ساخت، مصالح بکار رفته و ...در تنگ بری های چینی خانه و سایر بناهایی که تزیین تنگ بری دارند، وجود دارد. تفاوت های قابل ذکر آن، استفاده از چوب به جای گچ در تقسیم بندی های داخلی، استفاده زیاد از نقوش محرابی، عمق بسیار زیاد تنگ بری ها که رابطه ی مستقیمی با جنبه کاربردی آنها در چینی خانه داشته، به کار گیری آرایه های گچی دیگر در کنار تنگ بری و همچنین تنگ بری های کتیبه ای را می توان نام برد.