نام پژوهشگر: حکیمه رحیمیان باباعربی

بررسی تطبیقی اسباب نزول از مجمع البیان و سایر تفاسیر(سوره احقاف الی سوره ناس)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1390
  حکیمه رحیمیان باباعربی   محمدعلی راغبی

اسباب نزول عبارت از اموری است که یک ویا چند آیه ویا سوره ای درپی آنها وبه خاطر آنها نازل شده است.برای همین آگاهی از اسباب نزول نقش کلیدی وکاربردی درفهم آیات قرآن داردوپرده ابهام راازروی قرآن برمی دارد واین درصورتی ممکن است که روایات اسباب نزول صحیح باشد ولی اگرساختگی باشد مارابه بیراهه می برد همچنان که احادیث جعلی درمیان روایات راه یافته ،اسباب نزول نادرست هم درتفسیررسوخ کرده است. این تحقیق پس ازبیان مفهوم شناسی اسباب نزول و اهمیت آن ،جایگاه این علم درمجمع البیان راموردبررسی قرار می دهدوهمچنین به ملاک های طبرسی(موافقت با ظاهر آیه،تاریخ،عقل،سیاق.......) درتشخیص روایات صحیح می پردازد. این پروژه در چهار فصل سامان یافته است درفصل اول کلیات درفصل دوم زندگینامه علامه طبرسی وآثارعلمی اوپرداخته شده است در فصل سوم مفهوم اسباب نزول وشأن نزول وتفاوت این دوباهم وجایگاه این علم درمجمع البیان وملاک های تشخیص روایات صحیح درنقد روایات تبیین گردیده است ودرفصل چهارم که مهمترین فصل این پروژه است روایات اسباب نزول پنج جزءآخر قرآن مورد بررسی قرار گرفته.تادر نهایت با جمع آوری روایات مجمع البیان و مقایسه با سایر تفاسیر وبا استفاده از ملاک های تشخیص صحت و سقم روایات نتیجه گیری شده است.