نام پژوهشگر: مرتضی یوسفیان

بررسی واحدهای ژئومورفولوژی وارتباط آن با منابع آب زیر زمینی دشت سرخس
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - سبزوار - پژوهشکده علوم محیطی 1390
  مرتضی یوسفیان   ابوالقاسم امیراحمدی

بررسی واحدهای ژئومورفولوژی و ارتباط با آن منابع آب زیرزمینی دشت سرخس: محدوده مورد مطالعه بین ?50،?02،°36 و?23،?38،°عرض جغرافیایی و?20،?21،°60و?50،?12،°61طول جغرافیایی واقع گردیده است. آب وهوای منطقه مورد بررسی خشک و نیمه خشک با میانگین دمای سالانه بالاتر از 14 درجه سانتیگراد و میانگین بارش سالانه حدود 200 میلیمتر می باشد. در محدوده مورد بررسی تشکیلات زمین شناسی از دوران دوم تا کوارترنری گسترش دارند. کیفیت آب چشمه ها و قنات های محدوده مورد بررسی مناسب جهت شرب، کشاورزی و دامداری می باشد. کیفیت آب های زیرزمینی در منطقه حاشیه هریررود از کیفیت بهتری برخوردار است . در بقیه نقاط کیفیت آب بدلیل اثر شور کنندگی سازند زمین شناسی چندان مناسب نیست. در شرایط کنونی منابع آب زیرزمینی مطمئن ترین منابع تأمین نیازهای آبی دشت سرخس می باشد. که باید برنامه ریزی دقیقی برای آن انجام گیرد. از نظر ژئومورفولوژی : دراین محدوده 3 واحد کوهستان، دشت سر و پلایا دیده می شود. واحد دشت سر به علت شیب کم و نفوذ پذیری بالا بیشترین نقش را در تغذیه آب های زیرزمینی دارد. دراین دشت اکثر آبراهه ها از غرب به شرق کشیده شده اند و این دشت دارای رود دائمی هریررود و ردهای فصلی چکودر و شورلق وچند آبراهه های سیلابی می باشد. دشت سرخس از لحاظ شکل ظاهری می توان به 2 بخش شرقی و غربی تقسیم کرد. نیمه غربی عارضه دار است و عوارض آن تپه های کم ارتفاع متشکل از رسوبات شیلی سازند خانگیران می باشد. و نیمه شرقی آن همواره پوشیده از آبرفتهای سیلابی است.