نام پژوهشگر: طیبه پناهی

تثبیت آنزیم های تریپسین و لیپاز برروی ساختارهای مزوحفره نانومهندسی شده ی sba-15 بدون عامل و عامل دار شده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان - دانشکده علوم پایه 1389
  طیبه پناهی   سعید عمادی

جهت تثبیت آنزیم های تریپسین و لیپاز مزوپورهای هگزاگونال عامل دار شده sba-15 با اندازه ی ابعاد حفرات بین 60-70 آنگستروم از طریق کوپلیمر پلورونیک 123 (p-123) سنتز شد. سنتز بستر های فوق تحت شرایط کنترل شده انجام شد به گونه ای که بسترهایی با اندازه ی حفره های کاملا مشخص شده ساخته شد. این بسترها سپس به صورت تغییر یافته شیمیایی و تغییر نیافته جهت تثبیت آنزیم های تریپسین و لیپاز مورد استفاده قرار گرفت. نوع گروه های عاملی با توجه به آنزیم ها انتخاب شد. برای این منظور گروه های عاملی تیول، سولفونیک اسید، آمین و فنیل بر روی سطوح داخلی حفره های sba-15، به روش پیوندزدن، نصب شدند. آنزیم تریپسین در بستر عامل دار شده با گروه تیولی و سولفونیک اسیدی بهترین بارگذاری را نشان داد، در عین حالی که فعالیت بالایی نیز از آنزیم تثبیت شده با بستر های مذکور گرفته شد. تریپسین بر روی sba-15 عامل دار شده با گروه های فنیلی به خوبی بستری که توسط گروه های تیولی، سولفونیک اسیدی و آمینی تغییر یافته بود بارگذاری نشد. این نتیجه در مورد فعالیت آنزیم تثبیت شده نیز صادق بود. پس در کل می توان گفت که تریپسین تثبیت شده بر روی بستر عامل دار شده با گروه های سولفونیک اسیدی و تیولی بیشترین بارگذاری و فعالیت را از خود نشان داد. با توجه به ماهیت آنزیم لیپاز مبنی بر آب گریز بودن این آنزیم و شرایط بهینه جهت گرفتن فعالیت بیشینه از آنزیم، بستر های sba-15 با گروه های فنیلی عامل دار شد و جهت تثبیت آنزیم به کار رفت. در مورد آنزیم لیپاز، فعالیت کاتالیزوری و پایداری گرمایی نمونه های تثبیت شده در مقایسه با آنزیم آزاد بسیار چشم گیر بود، به گونه ای که بستر sba-15 عامل دار شده با گروه های آب گریز فنیل بیشترین مقدار بارگذاری را برای لیپاز نشان داد. فعالیت آنزیم لیپاز نیز تحت تاثیر گروه های عاملی مورد نظر بود، بستر عامل دار شده ی فنیلی به دلیل آب گریز شدن کانال های آن بهترین مکان برای تثبیت آنزیم لیپاز را فراهم می آورد بنابراین احتمال به هم ریختن ساختار نیز کم تر می شد و آنزیم در دمای اتاق در مدت زمان های طولانی تر فعال می ماند. آنزیم لیپاز با توجه به داشتن مناطق هیدروفوب بزرگ تمایل بالایی به گروه های آب گریز نشان می دهد به گونه ای که این آنزیم در غیاب بستری آب گریز مجتمع شده و فعالیت کاتالیستی خود را از دست می دهد ولی با جهت گیری مناسب به سمت گروه های آب گریز می تواند در کانا ل های sba-15 فعالیت خود را به خوبی حفظ کند.