نام پژوهشگر: زهرا آبخیز

بررسی تطبیقی مغالطات از دیدگاه ارسطو و ابن سینا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1389
  زهرا آبخیز   غلامرضا ذکیانی

طرح بحث جدی مغالطه یا سفسطه در طول تاریخ، از یک سو با نام و شخصیت سوفسطاییان یا سوفیست ها آغاز می شود که به بروز شکاکیت دامن زدند. و از سوی دیگر از آن جا که انسان موجودی متفکر است و به لحاظ تاریخی خرد ورزی همزاد آدمی است، ذهن در جریان تلاش فکری خود برای کشف واقعیت راه های متعددی را برمی گزیند که برخی درست و برخی نادرست است و برای کشف واقعیت خواسته یا نا خواسته دچار خطا می شود. این واقعیت یعنی خطاپذیری ذهن به لحاظ تاریخی و در کنار آن دلیل نخست انگیزه اصلی برای تدوین منطق بوده است، در نتیجه مبارزه با این آفت ذهنی یعنی خطا پذیری ذهن و مبارزه با سوفیست ها از رسالت های اصلی علم منطق است که از تعریف « علم منطق » نیز می-توان به این واقعیت دست یافت، چنانکه در تعریف آن می گویند: ابزاری است از سنخ قانون که فکر را از افتادن در خطا و اشتباه مصون می دارد و آن را به سمت استدلال هایی کاملاً پایدار رهنمون می سازد. و در میان همه مباحث این علم، مغالطه بیش از هر بحث دیگری عهده دار چنین مسئولیتی است. بر این اساس منطقدانان از همان ابتدا سعی کردند برای کشف اشتباهات به مغالطه بپردازند. به این دلیل که اگر وظیفه منطق حفظ و صیانت ذهن از خطای اندیشه است این وظیفه خطیر بدون شناختن جایگاه های خطا و راه حل آن ها به انجام نمی رسد