نام پژوهشگر: مهری مهدیان خلیلی

شناسایی جدایه های مقاوم قارچpyricularia grisea (cooke) sacc. عامل بیماری بلاست برنج به قارچ کش ادی فنفوس (هینوزان) و اثر قارچ کش تری سیکلازول (بیم) بر آن ها در استان مازندران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده علوم کشاورزی 1388
  مهری مهدیان خلیلی   مهدی صدروی

بلاست برنج با عامل .pyricularia grisea (cooke) sacc مهمترین بیماری قارچی برنج در استان مازندران است. برای مبارزه با این بیماری از قارچ کش ادی فنفوس بیش از دو دهه است که استفاده می گردد. برای بررسی مقاومت جدایه های قارچ عامل بیماری در مقابل قارچ کش مذکور، از مزارع برنج آلوده به بلاست نمونه برداری شد و نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شدند. 50 جدایه جداسازی و با روش تک اسپور خالص گردید. پس از تهیه غلظت های 1، 10، 20، 30، 40، 60، 80 و100 میلی گرم در لیتر (ppm) از ماده موثره ادی فنفوس در محیط غذاییpda، حلقه هایی از حاشیه پرگنه های در حال رشد هر جدایه که یک هفته در انکوباتور در دمای ?1±27 رشد کرده بودند برداشته و در پتری های حاوی محیط کشت اختلاط شده با غلظت های قارچ کش قرار داده شدند. میزان بازدارندگی از رشد رویشی هر جدایه و ec50 آن ها به فواصل 5، 7 و 14 روز بعد تعیین شد. نتایج نشان داد که از بین این جدایه ها 22% در غلظت 40، 16% در غلظت 60، 14% در غلظت 80 و 14% در غلظت100 میلی گرم در لیتر از ماده موثره ادی فنفوس قادر به رشد بودند. میزان بازدارندگی از رشد رویشی قارچ عامل بیماری در کلیه غلظت ها در روز هفتم اندازه گیری بیشتر است.ec50 ادی فنفوس بین 5/0 تا 1/18 میلی گرم در لیتر بود. در آزمایشی دیگر 11 جدایه از قارچ عامل بیماری که در غلظت ppm 40 و بالاتر از ماده موثره ادی فنفوس رشد کرده بودند روی محیط غذایی pda حاوی 50، 100، 150، 250،200 میلی گرم در لیتر از ماده موثره تری سیکلازول به طور جداگانه کشت گردیدند. رشد کلیه 11 جدایه در غلظت 250 میلی گرم در لیتر از ماده خالص تری سیکلازول، متوقف شد. میزان بازدارندگی از رشد رویشی قارچ عامل بیماری در کلیه غلظت ها در روز چهاردهم اندازه گیری بیشتر بود.ec50 تری سیکلازول برای جدایه ها بین 99-49 بود. دو جدایه مقاوم و یک جدایه حساس به ادی فنفوس در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفتند. برای 2 جدایه مقاوم به قارچ کش ادی فنفوس، کاربرد ادی فنفوس نتوانست کاهش معنی داری در مقایسه با شاهد (بدون استفاده از قارچ کش) در بیماری بوجود آورد ولی قارچ کش تری سیکلازول به نحو معنی داری بیماری را کاهش داد. 34% جدایه های این استان حساس، 22% نیمه حساس، 30% نیمه مقاوم و 14% مقاوم به ادی فنفوس بودند واژه های کلیدی: مقاومت، بیماری بلاست برنج، ادی فنفوس، تری سیکلازول