زبان مولانا، زبان مردم است که بیشتر با اصطلاحات عوامّ سر و کار داشته است و عقاید و افکار عامّه نیز در آثارش فراوان دیده می شود. از عوامل مهمّی که به مثنوی ارزش ویژه ای بخشیده است و از لوازم ارتباط بین طرز بیان مثنوی با شیوه بلاغت منبری او می باشد؛ فرهنگ و لغت عامیانه از یک طرف و معانی عالمانه از طرف دیگر است. بیان قصّه ها و تمثیلات و درج مثلها و خطابه ها که مثنوی مجموعه ای از این مواد است، ذخیره فرهنگ عامیانه مولانا را تشکیل داده است.و ترکیب این اجزا تعادلی هنرمندانه و زیبا در مثنوی ایجاد کرده که سبب دور کردن معانی آن از پیچیدگی و بیانش ازسستی و ابتذال شده است.هدف ما در این پایان نامه رسیدن به این نقطه مطلوب است که به کار بردن این عناصر و هنجارگریزی عصر مولوی چگونه سبب تبدیل مثنوی به شاهکار شده است