نام پژوهشگر: معصومه ملاییان

تحلیل نشانه شناختی مصرف گرایی در برنامه تلویزیونی "به خانه بر می گردیم"
پایان نامه سایر - دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران 1389
  معصومه ملاییان   داود نعمتی انارکی

برنامه به خانه برمی گردیم به عنوان یکی از برنامه های خانوادگی تلویزیون در کنار کارکردهای مثبت همچون سرگرمی آموزش و ... به سبب طراحی صحنه،و استفاده از کالاهای لوکس و مدرن در خلال برنامه هایش می تواند به رواج مصرف گرایی در جامعه بینجامد. هدف از این تحقیق این است که مشخص شود که آیا نشانه های موجود در طراحی برنامه به خانه برمی گردیم موجب ترویج مصرف گرایی در جامعه می شود یا خیر؟ در بخش نظری این تحقیق به نظریه هایی همچون نظرات تورستن وبلن، آدورنو و هورکهایمر،پیربوردیو، مارکس و زیمل درباره مصرف پرداخته شده و نظریاتی نیز درباره سبک زندگی و هویت و ارزش و رسانه آورده شده است. نماهای مختلفی از برنامه به خانه برمی گردیم به روش نشانه شناسی با استفاده از بخش سازه الگوی سلبی و کاودری تحلیل شده است واحد تحلیل نما در نظر گرفته شده است، در اکثر نماها از اندازه متوسط و زاویه هم سطح چشم دوربین استفاده شده است تا تصاویر بدون هیچ فاصله ای از مخاطب به صورت واقعی جلوه کند و به زندگی روزمره نزدیک باشد. تحلیل ها نشان داد که این برنامه ساختاری از معنا را می سازد که در آن استفاده از کالا تبدیل به ارزش های اجتماعی می شود و کسب هویت برتر و جایگاه اجتماعی بالاتر در گرو مصرف بیشتر کالاهای مدرن است ،در این برنامه کالا با مفاهیم مختلفی همچون هویت و سبک زندگی هم پیوند می شود ، تقابل بین کالا و سوژه های انسانی به حدی است که انسان به حاشیه می رود و استفاده از کالا نشانگر تشخص و هویت اجتماعی افراد می شود .