نام پژوهشگر: سمانه سادات جمالی

تاثیر فرهنگ بومی بر نقوش دستبافته های کلاردشت(با نگاه ویژه به قالی کلاردشت)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1388
  سمانه سادات جمالی   مهرانگیز مظاهری

چکیده فرش کلاردشت با سابقه ای دیرین یادگاریست از مردمان عشایر و کوچنده که به مرور زمان در رشد و اعتلای این هنر و انتقال آن به نسلهای بعدی و حفظ ارزشهایی چون سادگی نگاه به طبیعت , اصالت در رنگ-آمیزی و بداعت در نقوش که خود ملهم از زندگی بی-پیرایه ایلی می باشد , نقش به سزائی داشته است . در این میان می توان به اقوام کوچنده ای چون کردها و مهاجرانی از فارس , کرمانشاه و لرستان در زمان سلاطین صفوی , افشاری , زندیه و قاجار اشاره نمود . در این تحقیق کوشش شده است که با شناسایی نگاره های این فرش و استخراج آنها , به بررسی گزیده-ای از این نقوش از نظر تاریخی و اسطوره ای و پیوند آنها با اعتقادات و فرهنگ بومی منطقه راهی برای معرفی بیش از پیش این فرش و هنر گمنام بیابیم . از آنجا که فرش کلاردشت در زمره فرش های ذهنی باف به شمار می آید , در نگاه نخست به آن چند نکته مهم بیش از همه جلب توجه می کند ؛ ابتدا اینکه نقوش آن بسیار ساده شده از عناصر طبیعی هستند و دوم اینکه در جستجوها مشاهده می کنیم این نگاره ها به نگاره های باستان بسیار نزدیک است. همچنین تاثیرات متقابل محیط و هنرمند و اعتقادات و باورهای قومی وی در نقش پردازی به خوبی مشاهده می شود که در بررسی و تحلیل نقوش به مصادیق آنها اشاره شده است. موضوع مهمی که در طول تحقیق درباره این نقوش مشخص شد این است که هر چند نقوش قالی کلاردشت شبیه به نقوش سنتی بسیاری از نقاط ایران و حتی دنیا می-باشد اما این بافنده کلاردشت است که به آنها نام و معنا و مفهومی بومی خاص کلاردشت را داده است. کلمات کلیدی: قالی کلاردشت، باورهای قومی، مهاجرت، فرهنگ بومی