بررسی نحوه ی کاربرد تمثیل در قصاید خاقانی توسط فرشته محمدزاده تمثیل یکی از اصطلاحات پر سابقه، گسترده و پرکاربرد در میان شاعران است. به طوری که بسیاری از شاعران در دوره های مختلف شعر فارسی، بیش و کم آن را به کار برده و آن را به عنوان وسیله ای برای محسوس کردن و قابل درک نمودن اندیشه ها و سخنان خود قرار داده اند. یکی از شعرای توانای زبان فارسی که به شیوه ای بسیار هنرمندانه،این اصطلاح را استعمال نموده و تمثیلات فراوانی را در اشعار خویش آورده ، خاقانی شروانی است. بنابراین نگارنده در این رساله، قصاید خاقانی را از نظر تمثیل مورد بررسی قرار داده و ابیاتی که خاقانی در آنها تمثیل را به کار برده استخراج نموده است. این رساله مشتمل بر چهار فصل است و فصلهای سوم و چهارم خود دارای دو بخش می باشد. فصل اول اختصاص به مقدمه، اهداف، فرضیه ها و روش پژوهش دارد. در فصل دوم به پیشینه ی تمثیل و ذکر انواع آن پرداخته شده و تأثیر وزن و بحر در میزان تمثیل پردازی خاقانی بررسی شده است. فصل سوم به دو بخش تقسیم شده است: در بخش اول به اختصار به شرح حال، زندگی و جایگاه ادبی خاقانی، پرداخته و در بخش دوم نحوه ی بهره مندی شاعران در دوره های مختلف شعر فارسی از تمثیل بررسی شده است. فصل چهارم _که اساس کار ماست_ نیز دارای دو بخش می باشد. در بخش اول اهداف و مقاصد خاقانی از کاربرد تمثیل بیان شده و در بخش دوم عناصر به کار رفته در تمثیلهای دیوان قصاید خاقانی با ذکر شواهد متعدد بیان شده است و در پایان به این نتیجه رسیده ایم که خاقانی برای بیان اهداف و اغراض متنوع خود به تمثیل پردازی نگاهی ویژه دارد و از عناصر متعددی در تمثیل پردازی خود سود جسته است. برای آگاهی بیشتر جدول ها و نمودارهای فراوانی مربوط به اهداف و مقاصد و عناصر به کار رفته در تمثیلها آورده شده است. واژه های کلیدی: تمثیل، خاقانی، قصاید، اهداف، عناصر