نام پژوهشگر: علی متولی سید زین العابدینی

تعیین مدل ریاضی، میزان انرژی مصرفی و منحنی های خشک شدن دانه انار ترش
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1388
  علی متولی سید زین العابدینی   سعید مینایی

درخت انار بومی ایران و مناطق مجاور آن است. به طور کلی انار از نظر مزه، رنگ و پوست به سه دسته انار شیرین، ترش و ملس (میخوش) تقسیم می شود. در این پژوهش با به کار گیری یک دستگاه خشک کن آزمایشگاهی، فرآیند خشک شدن دانه های انار ترش به صورت لایه نازک بررسی شد. با استفاده از طرح آماری کاملاً تصادفی، تاثیر تغییرات سه عامل نوع پیش تیمار، دمای خشک کردن و سرعت هوای گرم بر پارامترهای زمان خشک کردن، ضریب نفوذ رطوبت، انرژی فعال سازی و انرژی مصرفی مورد ارزیابی قرار گرفت. متغیرهای مستقل عبارت بودند از: دما ی هوا در شش سطح 45 ، 50 ، 55 ، 60 ، 65 و 70 درجه سلسیوس، سرعت هوا در سه سطح 5/0، 1 و 5/1 متر بر ثانیه و نوع پیش تیمار شامل شاهد، پیش تیمار مایکروویو با توان 100 و 200 وات. ده مدل نیمه تجربی استاندارد بر داده های آزمایشگاهی برآزش داده شد. کیفیت برازش مدلها بر حسب سه پارامتر ضریب تعیین(r2)، مربع کای (?2) و ریشه متوسط مربع خطای داده ها (rmse) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که تاثیر عوامل پیش تیمار، دما و سرعت جابه جایی هوا و اثر متقابل پیش تیمار و دما و پیش تیمار و سرعت بر فرآیند خشک شدن معنی دار می باشد. همچنین با افزایش سرعت و دمای هوا، زمان خشک شدن کاهش یافت. در فرآیند مدل سازی، مدل های میدیلی، پیج و ورما و همکاران نسبت به سایر مدل ها دارای برازش بهتری بودند. ضریب نفوذ رطوبت دانه انار در سطوح مختلف آزمایش از 11-10× 566/8 تا 10-10×709/7 متر مربع بر ثانیه تغییر می کرد. انرژی فعال سازی نیز در حدود 65/28 تا 92/57 کیلوژول بر مول به دست آمد. میزان انرژی مصرفی طی مراحل مختلف خشک کردن از 42/1 تا 85/10 کیلو وات ساعت متغیر بود. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که استفاده از پیش تیمار مایکروویو سبب کاهش زمان خشک شدن، افزایش ضریب نفوذ موثر رطوبت، کاهش انرژی فعال سازی و انرژی مصرفی در خشک کردن دانه انار می شود.