نام پژوهشگر: منار ابراهیمی

سیاست ایالات متحده امریکا در قبال سنی های عراق (2008-2003)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1388
  منار ابراهیمی   حسین دهشیار

در تاریخ کشمکشها و جنگها مورد عراق یکی از پیچیده ترین و ابهام آمیزترین نمونه ها به شمار می رود.عراق کشوری با تعدد طایفه ای، نژادی، دینی-مذهبی و زبانی در منطقه ای مهم از خاورمیانه واقع شده است.تاریخ این کشور از ابتدا با شورشها و اعتراضها عجین شده است.جنگ ایالات متحده امریکا علیه این کشور و پیامدهای داخلی و منطقه ای آن سبب شکل گیری نوع جدیدی از رویکردها و سیاستها در منطقه شد. سرنگونی رژیم بعث و کلیه دستگاههای وابسته موجب به وجود آمدن خلأیی عمیق در داخل ساختار سیاسی و نیز اجتماعی شد. شخصی بودن سیاست در دوران رژیم بعث و وابستگی کلیه نهادها و مؤسسات و از جمله ارتش و دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی به شخص رئیس جمهور باعث شد که سرنگونی یک شخص به تنهایی امور را واژگون سازد. عراق کشوری که پس از محاصره و فشارهای داخلی و خارجی به لحاظ اجتماعی و اقتصادی کشوری فروپاشیده محسوب می شد در پی اشغال، آخرین نقطه پیوند یعنی سیاست و امنیت را از دست داد و به صورت چندپاره ظهور یافت. بی ثباتی در این کشور علاوه بر متأثر کردن فضای داخلی، کشورهای منطقه را نیز آسیب پذیر نمود. سنی های عراق که تا پیش از این نقش تعیین کننده را در سیاست برعهده داشتند و جزو عناصر نسبتاً راضی یا حداقل خاموش جامعه به شمار می رفتند، به دنبال سقوط رژیم جایگاههای خود را از دست دادند.مهمترین مؤلفه های جامعه سنی و از جمله عشایر که تا پیش از این از منزلت و موقعیت ویژه ای برخوردار بودند ناگزیر به انزوا فرو رفتند. خیلی زود جریان وارداتی مجاهدان به داخل کشور و تسلیح ناراضیان از وضع موجودسبب پدیدار شدن یک جریان شورشی داخلی شد که نظام در صدد تأسیس را به چالش می کشانید. سیاست ایالات متحده که در آغاز کنار گذاشته شدن اکثریت مؤلفه های وابسته به رژیم بعث و مقابله نظامی گسترده با کلیه شورشیان را شامل می شد، خیلی زود به سمت مذاکرات و متوقف کردن حملات متقابل تغییر جهت داد و تلاش برای قانع سازی سنی ها به سمت مشارکت در جریان سیاسی به منظور تثبیت نسبی اوضاع در عراق آغاز شد. موضوع اصلی پژوهش بررسی سیاست ایالات متحده امریکا در قبال سنی های عراق از آوریل سال2003 تا پایان سال 2008 » می باشد. برای پرداختن به این موضوع از نظریه نئورئالیسم تهاجمی به عنوان « چارچوب نظری بحث بهره گرفته شده است. سئوال اصلی پژوهش آن است که علت اصلی تغییر سیاست ایالات متحده امریکا در قبال سنی های عراق از اوایل سال 2005 چه بوده است» : بنابراین در پژوهش حاضر تلاش شده است ضمن شناسایی مؤلفه های سنی عراقی و ویژگیها و مطالبات آنان و بررسی مراحل تغییر سیاست ایالات متحده در قبال سنی های عراق، علت اصلی تغییر سیاست ایالات متحده امریکا در قبال سنی های عراق مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در پاسخ به سئوال مذکور ، این فرضیه مطرح شده است که علت اصلی تغییر سیاست ایالات متحده امریکا در قبال سنی های عراق از اوایل سال 2005 مقابله با نفوذ جمهوری اسلامی ایران در عراق بوده است با بررسی شاخصهای سیاست ایالات متحده امریکا در دوره های مختلف اشغال عراق در قبال سنی های این کشور، فرضیه مورد نظر مورد تأیید قرار گرفته است.