با توجه به نقشی که عزت نفس در نگرش افراد نسبت به خود و جامعه ایفا می کند و ارتباطی که به نظر می رسد با عوامل زیربنایی بهداشت روانی و آسیب های فردی ، خانوادگی و اجتماعی دارد و با در نظر گرفتن پژوهش های محدود در رابطه با شیوه های افزایش عزت نفس در نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست بر آن شدیم جهت انتخاب روش درمانی موثرتر برای رسیدن به هدف فوق به مقایسه میزان اثربخشی دو شیوه گروه درمانی شناختی-رفتاری و واقعیت درمانی بر افزایش میزان عزت نفس این طیف از نوجوانان بپردازیم. این پژوهش با اتکا به این مفروضه اصلی که بین میزان اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری و واقعیت درمانی بر افزایش عزت نفس نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست تفاوت معنا دار وجود دارد ، صورت پذیرفته است. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها، روش پژوهشی شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون ، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل است. بدین منظور 45 نفر از نوجوانا ن بی سرپرست و بد سرپرست با شیوه نمونه گیری داوطلبانه با جایگزینی تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. بروی دو گروه روش های گروه درمانی با رویکردهای شناختی –رفتاری و واقعیت درمانی اجرا شد و یک گروه به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد.قبل از شروع جلسات،پس از پایان جلسات و پس از گذشت 45 روز از آن آزمون عزت نفس کوپر اسمیت اجرا گردید. با توجه به نتایج آزمون تحلیل واریانس با مقادیر تکراری اثر تعاملی گروه ها در زمان های مداخله (پیش آزمون ، پس آزمون و پیگیری) معنادار بود و آزمون تعقیبی شفه نشان داد که بین اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری و واقعیت درمانی تفاوت معناداری یافت نشد ولی بین میزان اثربخشی این دو گروه آزمایشی با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت .