بررسی استانداردهای به‌کار رفته در توصیف نسخ‏ خطی در پایگاه‏‌های اطلاعاتی پیوسته نسخ خطی اسلامی

نویسندگان

  • غلامرضا فدایی استاد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران
  • مجید نبوی دانشجوی دکترای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات
  • نادر نقشینه استادیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

هدف: هدف از مقاله حاضر، بررسی میزان یکدستی در توصیف نسخه‏‌های خطی در پایگاه‏‌های نسخ ‏خطی اسلامی از سه منظر فهرستنویسی، یکدستی عناوین، موضوعات و نام مؤلفان وکاتبان، و همچنین استانداردهای ابرداده‏ای است. روش/رویکرد ‏پژوهش: برای رسیدن به هدف مذکور، از روش پیمایش توصیفی استفاده شده است به این صورت که در ابتدا پایگاه‏‌های اطلاعاتی نسخ ‏خطی اسلامی شناسایی و سپس از طریق مکاتبه با افراد مطلع در این پایگاه‏‌ها، و همچنین بررسی گزارشات و مقالات منتشرشده در زمینه ایجاد و توسعه پایگاه‏‌های مربوطه، اطلاعات 17 پایگاه اطلاعاتی نسخ ‏خطی اسلامی در زمینه توصیف منابع، گردآوری شد. یافته‌ها: یافته‏‌های پژوهش نشان می‌‏دهد که پایگاه‏‌های اطلاعاتی مورد بررسی در بخش فهرستنویسی از استانداردهای آنگلوامریکن و AMREMM، و در بخش استاندارد ابرداده‏‌ا‌ی بیشتر از استاندارد تی.ایی.آی استفاده کرده‏‌اند. در زمینه استفاده از منابع استاندارد یکدست‏‌سازی موضوعات، و نام مؤلفان و کاتبان، از منابع پراکنده‌‏ای استفاده شده است. نتیجه‌گیری: در زمینه توصیف نسخه‏‌های خطی در پایگاه‌‏های اطلاعاتی نسخ‏ خطی اسلامی، یکدستی در ارائه مطالب نسخه‏‌ها و همچنین استفاده از استانداردهای توصیف کتابشناختی در سطحح بسیار پایین است و از این رو نیازمند توجه و اهتمام بیشتر به این بخش هستیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی استانداردهای به کاررفته در توصیف نسخ‏ خطی در پایگاه‏های اطلاعاتی پیوسته نسخ خطی اسلامی

هدف: هدف از مقاله حاضر، بررسی میزان یکدستی در توصیف نسخه‏های خطی در پایگاه‏های نسخ‏خطی اسلامی از سه منظر فهرستنویسی، یکدستی عناوین، موضوعات و نام مؤلفان وکاتبان، و همچنین استانداردهای ابرداده‏ای است. روش/رویکرد ‏پژوهش: برای رسیدن به هدف مذکور، از روش پیمایش توصیفی استفاده شده است به این صورت که در ابتدا پایگاه‏های اطلاعاتی نسخ‏خطی اسلامی شناسایی و سپس از طریق مکاتبه با افراد مطلع در این پایگاه‏...

متن کامل

سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی طب اسلامی

سابقه و هدف: هر چند که خدمات علمی برجسته ایرانیان در دوران پس از اسلام بر کسی پوشیده نیست، اما به دلیل این که نگارش متون علمی در آن دوران به زبان عربی بوده است، تفکیک سهم ایرانیان و اعراب در رشد و توسعه طب سنتی اسلامی بدون انجام پژوهش های دقیق ممکن نخواهد بود. از همین  رو پژوهش حاضر به بررسی سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی در طب اسلامی می پردازد. مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه کت...

متن کامل

نسخ خطی و فهرست‏نویسی آن در ایران

هدف: این پژوهش به بررسی تولید نسخ خطی و فهرست نگاری آن در قلمرو فرهنگ و تمدن اسلامی- ایرانی است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی و به صورت مطالعات کتابخانه‌ای انجام گرفته است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که در تولید نسخ خطی انگیزه‌های گوناگونی از جمله انگیزه مذهبی، فرهنگی و اقتصادی دخیل بوده است. در زمینه سازماندهی نیز اساتید برجسته فهرست‏نگار ایرانی با سه شیوه سنتی، میانه و مدرن به فهرست‏ن...

متن کامل

وضعیت خدمات‌دهی در بخش نسخ خطی کتابخانه‌ها

هدف: وضعیت خدمات‌دهی بخش نسخ خطی کتابخانه‌های ملی، مجلس، آستان قدس رضوی، و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران. روش‌شناسی: در این پیمایش برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه پژوهشگرساخته استفاده شد. یافته‌ها: در همه کتابخانه‌ها بیشترین درصد مراجعان کسانی هستند که هر از گاهی برای تصحیح نسخه خطی و یا تهیه مقاله به کتابخانه مراجعه می‌کنند. میزان رضایت از ساعات کاری کتابخانه‌های مختلف تقریباً با هم مشابه بود، ...

متن کامل

کاربرد گونه‌شناسی در تعیین اصالت نسخ خطی

«گونه شناسی» شناخت کاربردهای زبان فارسی است در حوزه‌های جغرافیایی و دوره‌های مختلف، و تطبیق آن با متون فارسی. با سنجش مقوله‌های مختلف زبانی و بیانی هر متن با متون دیگر می‌توان به مجموعه‌ای از هم خوانی‌ها دست یافت، که همین همخوانی‌ها اساس کار در گونه شناسی است. بنا بر اصل گونه شناسی، هر دست نوشت ویژگیهای زبانی و فرهنگی حوزة خویش را دارد و در صورت آمیزش آنها، ویژگیهای سبکی هر کدام از دست نوشته‌ها...

متن کامل

فهرست نامه‌های نسخ خطی فارسی در هند

نسخ خطی از مهم ترین ارکان فرهنگی بشر و نشانگر تاریخ و تمدن یک سرزمین از زوایای مختلف می­باشند. از آن­جا که زبان فارسی بیش از چهارصد سال زبان رسمی شبه قارّه­ی هند بوده، نسخ خطی فارسی بسیار زیادی در کتابخانه­ها و مراکز اسناد این کشور یافت می­شود که هریک از این آثار، میراث ارزشمندِ فرهنگی و تاریخی شبه قاره و ایران به شمار می­آیند. از این رو با در نظر گرفتن گستره­ی زبان و ادب فارسی در هند و با هدف صی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 25  شماره 2

صفحات  22- 33

تاریخ انتشار 2014-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023