بررسی گونه‌های وزن در غزل شاعران بزرگ سده‌های دهم، یازدهم و دوازدهم

نویسندگان

  • محمّد مرادی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز
چکیده مقاله:

وزن از عناصر اصلی شعر است. در ادبیات فارسی به علّت ماهیت ویژه‌ای که این عنصر دارد، با وجود سال‌ها تلاش‌شاعران نوپرداز و شعر سپیدسرا، هنوز به عنوان شاخص اصلی شعر قلمداد می‌شود. در میان قالب‌های سنتی، غزل به‌ عنوان‌ قالبی ثابت در هزارسال ادبیات فارسی، باتوجه به شکل ظاهری‌اش پیوندی تنگاتنگ با وزن وعروض دارد. این پیوند وقتی اهمیت بیش‌تر می‌یابد که فرض کنیم، جدا از ظاهر ثابت و محدود عروضی غزل در ادبیات فارسی، هر شاعر متناسب با ضرورت‌های ساختاری، ذوقی و محتوایی شعرش در دوره‌های گوناگون و سبک‌های مختلف، دایره‌ای ویژة خود در قلمرو عروض رسم می‌کند.                                در این پژوهش سعی شده است با بررسی وزن نزدیک 14000غزل از گروهی از غزل‌سرایان شاخص فارسی در قرن‌های دهم، یازدهم و دوازدهم، ضمن بررسی جایگاه گونه‌ها و بحرهای مختلف در غزل این شاعران، وزن‌های اصلی در آثار آنان مشخص شود و شاعران مطرح نیز از نظرتنوّع در انتخاب وزن معرفی شوند. هم‌چنین سعی شده است، وزن‌های اصلی هر دوره، متناسب با مفاهیم و سبک های مختلف معرفی شوند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی گونه های وزن در غزل شاعران بزرگ سده های دهم، یازدهم و دوازدهم

وزن از عناصر اصلی شعر است. در ادبیات فارسی به علّت ماهیت ویژه ای که این عنصر دارد، با وجود سال ها تلاش شاعران نوپرداز و شعر سپیدسرا، هنوز به عنوان شاخص اصلی شعر قلمداد می شود. در میان قالب های سنتی، غزل به عنوان قالبی ثابت در هزارسال ادبیات فارسی، باتوجه به شکل ظاهری اش پیوندی تنگاتنگ با وزن وعروض دارد. این پیوند وقتی اهمیت بیش تر می یابد که فرض کنیم، جدا از ظاهر ثابت و محدود عروضی غزل در ادبیات...

متن کامل

تحلیل فکری - سیاسی سده های دهم، یازدهم و دوازدهم هجری

اگر قرن دهم هجری را عرصه تجدید حیات سیاسی و فکری برای تأسیس نظام عرفی کشور ـ ملت بنامیم، قرن یازدهم عبارت از تفصیل آن اجمال و باعث وضوح و روشنی آن نظام در همه حوزه‌های سیاسی و فکری و اجتماعی می‌باشد. بر این اساس شاهد مرزبندی‌ها و تعارض‌های گوناگون ذهنی و فکری هستیم که هرکدام مدعی رهیافتی مستقل برای اداره زندگی می‌باشند. اما فضای قرن دوازدهم معطوف به جستجوی راه‌های اعتدالی با تکیه بر عمل‌گرایی ا...

متن کامل

تحلیل فکری - سیاسی سده های دهم، یازدهم و دوازدهم هجری

اگر قرن دهم هجری را عرصه تجدید حیات سیاسی و فکری برای تأسیس نظام عرفی کشور ـ ملت بنامیم، قرن یازدهم عبارت از تفصیل آن اجمال و باعث وضوح و روشنی آن نظام در همه حوزه های سیاسی و فکری و اجتماعی می باشد. بر این اساس شاهد مرزبندی ها و تعارض های گوناگون ذهنی و فکری هستیم که هرکدام مدعی رهیافتی مستقل برای اداره زندگی می باشند. اما فضای قرن دوازدهم معطوف به جستجوی راه های اعتدالی با تکیه بر عمل گرایی ا...

متن کامل

بررسی تطبیقی شاخص‌های صنعت گردشگری در دولت‌های دهم و یازدهم

ایران کشوری با پتانسیل‌های متنوع گردشگری فرهنگی، تاریخی، طبیعی، تنوع قومیتی و هنری بدون شک می‌تواند یکی از روش‌های توسعه باشد؛ اما علی‌رغم حرف‌های خوش آب و رنگ دولت‌ها در این خصوص همچنان این صنعت جایگاه واقعی خود را به‌عنوان عامل توسعه ‌نیافته است. در این تحقیق که باهدف مطالعه تطبیقی شاخص‌های صنعت گردشگری در دولت دهم و یازدهم صورت گرفته با تحلیل محتوای کیفی مصاحبه ده تن از خبرگان در حوزه گردشگر...

متن کامل

فعّالیت‌های متن‌پژوهانه محدّثان اصفهان در سده‌های یازدهم و دوازدهم

با تشکیل دولت صفویه و رسمی شدن مذهب تشیع و به دنبال آن، درخواست از علمای شیعه جهت نشر معارف شیعه، و از همه مهم‌تر تغییر نگرش نسبت به حدیث و رشد اخباری‌گری، بستر مناسبی در سده‌های دهم تا دوازدهم، به ویژه یازدهم جهت فعالیت‌های متن‌پژوهانه شکل گرفت. بیشترین فعّالیت‌های متن‌پژوهانه شیعه در این زمان صورت پذیرفته است. بیش از هشتاد درصد شروح کتب اربعه از جهت کمی و کیفی در این زمان نگاشته شد. الکافی بیش...

متن کامل

فضولى از شاعران قرن دهم

در فایل اصل مقاله موجود است.

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 2

صفحات  1- 18

تاریخ انتشار 2011-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023