تأثیر سطوح مختلف آموزشی بر رشد اقتصادی در کشور ایران

بر اساس مطالعات تجربی تأثیر سطوح مختلف آموزشی بر رشد اقتصادی در کشورهای مختلف یکسان نیست. هدف این پژوهش بررسی تأثیر سطوح مختلف آموزشی بر رشد اقتصادی در کشور ایران بود. تحقیق حاضر از نوع کاربردی بوده و برای برآورد مدل از روش خودرگرسیون برداری و مدل تصحیح خطا استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش کشور ایران و نمونه آماری داده‌های فصلی دوره زمانی 1386- 1375 بود. برای بررسی پایایی متغیرها از آزمونهای ریشه واحد دیکی- فولر تعمیم یافته و فیلیپس و پرون استفاده شده و نشان‌دهنده آن است که متغیرها جمعی از درجه صفر یا یک هستند. تجزیه و تحلیل با استفاده از آزمونهای یوهانسون- یوسیلیوس و علیت گرنجری صورت گرفت. نتایج نشان داد که در بلندمدت سطوح تحصیلی عالی، راهنمایی و ابتدایی به‌ترتیب بیشترین تأثیر را بر رشد تولید ناخالص داخلی کشور داشته‌اند. شاغلان دارای تحصیلات دوره متوسطه تأثیر معنا‌داری بر رشد اقتصادی نداشته‌اند. در کوتاه‌مدت و بلندمدت یک رابطه علیت یکطرفه از سطوح مختلف آموزشی به‌استثنای شاغلان دارای سطح تحصیلی دوره متوسطه به رشد اقتصادی وجود دارد، ولی رشد اقتصادی علیت گرنجری سطوح مختلف آموزشی نیست. به‌طور‌کلی، یافته‌ها حاکی از آن است که در بلندمدت توسعه فرصتهای آموزشی در سطوح عالی، راهنمایی و ابتدایی به‌ترتیب بیشترین تأثیر را بر رشد اقتصادی خواهد داشت که بیانگر اهمیت بالای آموزش‌عالی در تسریع رشد اقتصادی کشور است. همچنین، با افزایش نرخ باسوادی شاغلان رشد اقتصادی افزایش خواهد یافت.