تتبّع در اشعار ملاّصدرا از منظر توصیف برخی گروه‌های اجتماعی عصر وی

نویسندگان

چکیده مقاله:

ملاّصدرا یکی از فیلسوفان بزرگ عصر صفوی است که صوفیان و دانشمندان صاحب‌قدرت این روزگار را در قالب آثار مختلف خود توصیف، ترسیم و نقد می‌کند. وی مانند بسیاری از حکما و فلاسفة شیعه در این دوره، مشربی ذوقی و صوفیانه اتّخاذ می‌نماید و در مقام دفاع از تصوّف و ردّ و انکار تشرّع خشک ظاهری و فقهای منسوب به حکومت برمی‌آید و با تلفیق و ترکیب متناسبی از براهین عقلی و کشف و شهودهای عرفانی موجد حکمت صدرایی و عرفان فلسفی و تصوّف شیعی می‌گردد که بازتاب این تفکّرات در آثار گوناگون وی دیده می‌شود. از جمله آثار ذوقی ملاّصدرا که جلوه‌گاه اندیشه‌های ناب و متعالی اوست، مجموعه اشعار صوفیانة وی می‌باشد که در عین حال، آیینة تمام‌نمایی از روزگار و ابنای زمانة اوست و سرشار است از بُن‌مایه‌های کلّی تصوّف با رویکردی جدید که عبارتست از ترکیب تعالیم نظری تصوّف با عرفان عملی و فلسفه. اینپژوهشبابررسیاشعارصوفیانةاوبهروشتحلیلمحتواضمناستخراجومعرّفیاینموتیف‌هایصوفیانه،در صدد پاسخ به این پرسش است که چگونه ملاّصدرا بابه‌کارگیریبرخیاز موتیف‌ها،اصطلاحاتورمزهایادبیّاتتصوّفچونعشق، میوساقیوخراباتو...درمنظومةتداعی‌های عارفانه به توصیف برخی از گروه‌های اجتماع عصر خویش می‌پردازد و تا اندازه‌ای، بعضی منش‌هاوکنش‌هایصوفیان،عالمان،فقیهانومتشرّعان زمانةخویشرابازمی‌نمایاند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تتبّع در اشعار ملاّصدرا از منظر توصیف برخی گروه های اجتماعی عصر وی

ملاّصدرا یکی از فیلسوفان بزرگ عصر صفوی است که صوفیان و دانشمندان صاحب قدرت این روزگار را در قالب آثار مختلف خود توصیف، ترسیم و نقد می کند. وی مانند بسیاری از حکما و فلاسفة شیعه در این دوره، مشربی ذوقی و صوفیانه اتّخاذ می نماید و در مقام دفاع از تصوّف و ردّ و انکار تشرّع خشک ظاهری و فقهای منسوب به حکومت برمی آید و با تلفیق و ترکیب متناسبی از براهین عقلی و کشف و شهودهای عرفانی موجد حکمت صدرایی و عرفان...

متن کامل

بازتاب حماسه عاشورا در اشعار برخی از شعرای عصر عباسی

ادبیات در قلمرو شعر و شاعری در میان شیعیان از آغاز، جایگاهی بس بلند داشته است .شاید پشتیبانی فرهنگی و تشویق ائمه معصومین (ع) نسبت به شاعران متعهد و هم چنیناثربخشی عمیق شعر در روح و روان انسان ها، انگیزه ای شد تا برخی ازشاعران تلاش کنندتا با زبان رسای شعر، حقّانیت رهبران الهی و حقایق پنهان را به فرهنگ جامعه منتقلسازند، و به دنبال جلب رضایت خدا و اعلام دوستی اهل بیت (ع) و وصول به اجر اخرویباشند نه...

متن کامل

بازتاب حماسه عاشورا در اشعار برخی از شعرای عصر عباسی

ادبیات در قلمرو شعر و شاعری در میان شیعیان از آغاز، جایگاهی بس بلند داشته است .شاید پشتیبانی فرهنگی و تشویق ائمه معصومین (ع) نسبت به شاعران متعهد و هم چنیناثربخشی عمیق شعر در روح و روان انسان ها، انگیزه ای شد تا برخی ازشاعران تلاش کنندتا با زبان رسای شعر، حقّانیت رهبران الهی و حقایق پنهان را به فرهنگ جامعه منتقلسازند، و به دنبال جلب رضایت خدا و اعلام دوستی اهل بیت (ع) و وصول به اجر اخرویباشند نه...

متن کامل

تحلیل مبانی ملاصدرا در تفسیر وی از قصة آدم(ع)

تفسیری که ملاصدرا از داستان آدم(ع) در قرآن کریم عرضه کرده، بر پیش‌فرض‌ها و مبانی فلسفی و معرفتی خاصّی مبتنی است. بررسی زبان قرآن و مبانی فلسفی و معرفتی ملاصدرا در تفسیر، با محوریّت تفسیر قصّة آدم، از اهداف این مقاله است. از دیدگاه ملاصدرا، زبان قرآن در قصّة آدم، زبان معرفت‌بخش؛ و قصّه، مشتمل بر ویژگی‌های به ظاهر متضاد است. تفسیر باطنی با حفظ ظاهر، تمثیلی بودن در عین تاریخی‌نگری، از ویژگی­های تفسیر و...

متن کامل

توصیف و تبیین مهم‌ترین گروههای مرجع دانشجویان

هدف:هدف این مقاله، توصیف گروههای مرجع و گرایشهای دانشجویان نسبت به آنان است. لذا به دنبال تبیین و پاسخگویی به چرایی پذیرش یا رد یک کانون و محیط مرجع نیست. روش: روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله، روش پیمایشی است. جامعة آماری این طرح، کلیة دانشجویان دانشگاههای دولتی را که در مقاطع مختلف کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تحصیل می‌کنند، شامل می‌شود. این دانشگاهها مشتمل بر 14 واحد دانشگاهی‌...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 18  شماره 59

صفحات  61- 84

تاریخ انتشار 2014-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023