تحلیل مکان‌مندی و زمان‌مندی الگوهای اجتماعی فعالیت روزمره زنان در محله سنگلج تهران

نویسنده

  • سیامک قاضی پور گروه معماری و منظر شهری، پژوهشکده فرهنگ هنر و معماری جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

در این مقاله با اتخاذ رویکردی توصیفی_تحلیلی، الگوهای فعالیتی و حرکتی (به‌صورت پیاده) زنان محله سنگلج تهران در طول یک هفته (به شکلی ناپیوسته) با اتکا بر روش‌های مدل‌سازی و تحلیل تئوری «جغرافیای زمان» مطالعه شده است. هدف اصلی، درک این نکته بوده است که زنان چگونه به‌ صورت روزمره در فضای محله با اهداف و انگیزه‌های اجتماعی جابه­جا می‌شوند و فعالیت اجتماعی آنها در چه فضاها و مکان‌های محلی تحقق می‌یابد؟ به‌منظور دسترسی به برنامه‌های اجتماعی روزمره زنان در محله، داده‌های موردنظر از طریق روز نگاشت‌ها و جلسات مصاحبه‌های حضوری نیمه ساخت‌ یافته با 78 مورد از زنان محله طی چهار ماه استقرار در دفتر محلی، گردآوری و از طریق روش‌های بازنمایی در تئوری جغرافیای زمان مدل‌سازی شده‌اند. نتیجه این مطالعات چند نکته جامع را در مورد فعالیت اجتماعی و حضور روزمره زنان در فضای محلی آشکار می‌کند. نخست این که، کانون فعالیت اجتماعی زنانه کمتر در فضاهای عمومی محلی و بیشتر در فضاهای خصوصی و یا فضاهای عمومی فرا محله‌ای واقع است و سهم فضاهای عمومی محلی در تعاملات اجتماعی زنان ساکن محله بسیار اندک است. دوم این که، فعالیت اجتماعی زنان سهم بسیار اندکی از بودجه زمانی روزمره آنها را به خود اختصاص می‌دهد. سوم این که، حلقه‌های فضایی فعالیت اجتماعی زنان نه یک فعالیت مستقل بلکه زیرمجموعه‌ای از سایر فعالیت‌های روزمره (مانند خرید کردن) محسوب می‌شود. در مورد خاص این مقاله، استفاده از مدل‌های یاد شده و نتایج تحلیلی حاصله می‌تواند نقش کلیدی در برنامه‌ریزی و طراحی حرکت و فعالیت اقشار مختلف اجتماعی در فرایند توسعه اجتماعی محله محور دارا باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سنجش پایداری اجتماعی محله ای (مطالعه موردی محله سنگلج و ضرابخانه شهر تهران)

بعد اجتماعی توسعه پایدار به دلیل ماهیت غیر ملموس خود، در مقابل بعد زیست‌محیطی و اقتصادی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، بنابراین هدف از این پژوهش، ارزیابی و مقایسه شاخص‌های پایداری اجتماعی در سطح محلات سنگلج و ضرابخانه تهران می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی - تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و پیمایشی (پرسش­نامه)، استفاده شده است. در این پژوهش، شاخص‌های امنیت و دسترسی ب...

متن کامل

تحقق پذیری برنامه ریزی محله محور در بافت‌های فرسوده شهری مطالعه موردی محله سنگلج تهران

محله‌ها از عناصر مهم و موثر تشکیل دهنده حیات اجتماعی شهری هستند. در گذشته، نقش‌ و کارکردِ محلات‌، موجب می‌شد‌ که افراد ساکن، پیوندهای اجتماعی بیشتری نسبت به امروز داشته باشند. در نظریه‌ها و رویکردهای مختلف مرتبط با توسعه محله ای نوین، اهمیت مشارکت اهالی محله، در قالب الگو‌های برنامه ریزی فرآیندگرا و تعامل محور، مورد تاکید قرار گرفته است. برنامه ریزی اجتماعات محلی با تاکید بر دیدگاه پایین به بالا...

متن کامل

آینده پژوهی و سناریونگاری برای برنامه ریزی توسعه محله ای بر پایه تحلیل سیستمی با مطالعه محله سنگلج تهران

از آنجایی که جامعه شهری، سیستمی پویا، پیچیده و با عدم قطعیت های زیادی است، نمی توان انتظار داشت با رویکردی صرفا عقلائی و بر پایه فرایندهای خطی برای آن برنامه ریزی نمود. این پژوهش با تحلیل سیستمی و با تاکید بر ضرورت شناسائی عوامل موثر بر راهبرد سیستمی، در پی استخراج ساختارهای شکل دهنده سیستم ها برای برنامه ریزی توسعه در سطح محله ای است. از نظر ماهیت، پژوهشی شناختی است و داده های مورد نیاز پژوهش ...

متن کامل

زمانمندی و الگوهای تحولات اجتماعی درآمدی بر ویژگی‏های تحولات اجتماعی در ایران معاصر

تحولات اجتماعی ایران در دو سدۀ اخیر، روندی بسیار آشفته و پر تنش داشته است. این تحولات، به نسبت جوامع غربی با تأخیر آغاز شده، به کندی  پیش رفته و با گسست‌های متعدد و گاه واگشت‏هایی همراه بوده است. در طول این دو سده، بسیاری از تلاش‏های معطوف به اصلاحات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و فرهنگی نافرجام مانده و فرایندهایی نظیر صنعتی شدن، مردم سالاری و گسترش فرهنگ مدنی با موانع فراوانی روبرو بوده است. این و...

متن کامل

جامعه‌شناسی زمانمندی زندگی روزمره در گروه‌های اجتماعی (مورد مطالعه: شهروندان شهر اصفهان)

پژوهش پیش‌رو دربارة زمان و زمانمندی در زندگی روزمره است که به تبیین تفاوت‌های موجود در زمانمندی گروه‌های طبقاتی و سنی می‌پردازد. برای تحلیل این تفاوت‌ها از روش‌شناسی دیالکتیکی گورویچ در تحلیل مقیاس‌های زمانی طبقات اجتماعی و نظریة شکاف نسلی کارل مانهایم استفاده شد. روش پژوهش، از نوع پیمایشی است که طی آن 586 نفر از شهروندان 20 تا 55 سالة اصفهانی بررسی شدند. برای انتخاب جامعة نمونه، از دو شیوة نمو...

متن کامل

زمانمندی و مکانمندی پدیده تجاری‌سازی تحقیقات علمی:‏ نگاهی به وضعیت ایران در مقایسه با جهان

تجاری‌سازی تحقیقات علمی در چهار دهه اخیر به گفتمان رایج در مدیریت علم و فناوری جهان ‏تبدیل شده است. در ایران نیز نزدیک به یک دهه است که موافقان و مخالفان این گفتمان در ‏ساحت نظر و عمل به بحث و گفتگو پرداخته‌اند. به نظر می رسد نگاهی فرا-زمانی و فرا-مکانی ‏به علم و موضوع تجاری‌سازی آن بر این گفتمان غالب شده است. در این مقاله، ضمن عبور از ‏این دیدگاه، نشان می‌دهیم تجاری‌سازی تحقیقات علمی پدیده‌ای ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 29

صفحات  85- 98

تاریخ انتشار 2019-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023