تدوین قواعد عقلانیت اکولوژیک در برنامه‌‌ریزی بازآفرینی زیست‌پذیری محله‌های شهرهای کویری (مطالعه موردی: شهر یزد)

نویسندگان

  • اسماعیل صالحی دانشیار، دانشکده محیط‌ زیست، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران
  • شهرزاد فریادی دانشیار، دانشکده محیط ‌زیست، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران.
  • لعبت زبردست استادیار، دانشکده محیط‌ زیست، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران.
  • محمد رضا مثنوی استاد، دانشکده محیط ‌زیست، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران.
  • مهجبین ردایی دانشجوی دکتری، برنامه‌‌ریزی محیط‌ زیست، دانشکده محیط ‌زیست، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه
چکیده مقاله:

نادیده انگاشتن زیرساخت‌های اکولوژیک و عدم تعادل بین محیط طبیعی و مصنوع بحران زیست‌پذیری شهرهای معاصر را رقم زده است. عقلانیت اکولوژیک رویکردی منشعب از پارادایم فکری اکولوژی شهری و ابزار برنامه‌‌ریزی برای دستیابی به پایداری اجتماعی- اکولوژیکی طی دوره‌های طولانی مدت است.  هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط بین رویکرد زیست‌‌پذیری و عقلانیت اکولوژیک در محلات شهر کهن کویری یزد و تدوین قواعد عقلانیت اکولوژیک در بازآفرینی زیست‌‌پذیری محلات شهرهای کویری است.روش مطالعه، از نوع تطبیقی- استنتاجی است. ضمن مطالعه تحلیلی- تطبیقی دو رویکرد زیست‌‌پذیری و عقلانیت اکولوژیک با روش دلفی، به استنتاج نیروهای پیشران، معیارها و زیرمعیارهای زیست‌‌پذیری از منظر عقلانیت اکولوژیک پرداخته شده است. قیاس زیست‌‌پذیری مبتنی بر معیارهای استنتاجی در محلات بافت کهن و جدید شهر یزد با استفاده از پرسشنامه و تحلیل آماری صورت پذیرفته است. نتایج مطالعه حاکی از آن است که ایده ها، قواعد و استراتژی‌های تحقق یافته در بافت‌های کهن شهرکویری یزد در طی قرن‌ها ضمن تأمین نیازها و آسایش و سلامت ساکنین، با خلق ساختار سلسله مراتبی در کریدورهای جریان آب، هوا و معابر و دسترسی‌ها، ارتباط و پیوستگی فضایی بین محلات را حفظ نموده است. ضمن تنظیم مداخلات انسانی در فرایندهای اکولوژیک، بهره‌مندی بافت‌های شهری را از خدمات اکولوژیک بهبود بخشیده است و منجر به افزایش زیست‌پذیری بافت‌های کهن در مقابل بافت‌های معاصر شده است. از اینرو بازآفرینی و معاصرسازی اصول و قواعد عقلانیت اکولوژیک در بافت‌های جدید شهری می‌تواند ضمن ایجاد تعادل بین دوفرایند رقابتی توسعه شهری و حفظ یکپارچگی اکولوژیک، پیوند بین انسان و طبیعت را تقویت نماید و شریانی مستمر از زیست‌پذیری را در بافت‌های شهرهای معاصر برقرار سازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی نمود ارزش‌های اخلاقی در معماری سنتی شهرهای کویری ایران نمونه موردی: شهر یزد

ارزش‎های اخلاقی از عوامل بسیار مهم در روند شکل‎گیری معماری ایران است و همواره در ماهیت ابنیة سنتی و روند شکل‎گیری آن‌ها مؤثر بوده است. پرسش‎هایی که در این پژوهش مطرح می‎شود عبارت‌ است از: الف) جایگاه ارزش‎های اخلاقی در معماری سنتی ایران کجاست؟ ب) توجه به ارزش‎های اخلاقی چه تأثیراتی را در معماری سنتی شهر کویری یزد بر جای نهاده ‎است؟ به‌منظور پاسخ‌گویی به این پرسش‎ها، ده بنا از آثار معماری سنتی ی...

متن کامل

ضرورت مطالعه و برنامه‌ریزی در باغ- محلات شهر کویری یزد

باغ - محلات کانون های زیستی با ساختار اقتصادی، کالبدی و اجتماعی-فرهنگی منسجم بوده و شکل‌گیری آنها در جهت ایجاد هماهنگی و تعادل بین محیط مصنوع، طبیعی و نیازهای انسان بوده است. ارتباط با طبیعت در باغ-محلات محیط مناسبی را برای پاسخگویی نیازهای روانی و معنوی ساکنین به وجود می آورده است. از بعد اکولوژی نیز باغ-محلات محیط زیست مناسبی بودند. به طورکلی باغ-محلات را می توان محیط های زیست پایدار در تمام ...

متن کامل

تدوین استراتژی توسعه گردشگری در مناطق کویری و بیابانی (مطالعه موردی شهرستان کویری خور و بیابانک)

به منظور بهبود عملکرد توسعه گردشگری در شهرستان کویری خور و بیابانک لزوم بهره‌گیری از راهبردهای مناسب به طور فزاینده‌ای احساس می‌شود. در این مقاله با رویکرد «توصیفی ـ تحلیلی»، پس از استخراج نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها، ضمن تجزیه و تحلیل از دیدگاه کارشناسان گردشگری با استفاده از تکنیک SWOT، راهکارهای مناسب به منظور بهره‌گیری بهینه ارایه گردیده است. با توجه به ماتریس برنامه‌ریزی کمی، استراتژی...

متن کامل

ارزیابی شاخصهای اکولوژیک محلات شهری در راستای برنامهریزی پایدار شهر (نمونه موردی: محلات سراب، کوهسنگی وآزادشهر)

مقدمه و هدف پژوهش: در دوران کنونی در پی معضلات محیط‌زیستی، ایجاد موانع در راه رسیدن به شهرهایی با ویژگی​های مطلوب زیست‌محیطی، لازم می​شود که به عوامل اکولوژیکی و شناخت درست از این منابع در سطح شهر به‌ویژه محلات توجه شود. بنابراین بر پایه رسالتی که بر عهده ما است، تقویت جایگاه شاخص های اکولوژیکی در محلات شهری در پژوهش حاضر به عنوان هدف اصلی مطرح می شود که در راستای برنامه‌ریزی پ...

متن کامل

تدوین استراتژی توسعه گردشگری در مناطق کویری و بیابانی (مطالعه موردی شهرستان کویری خور و بیابانک)

به منظور بهبود عملکرد توسعه گردشگری در شهرستان کویری خور و بیابانک لزوم بهره گیری از راهبردهای مناسب به طور فزاینده ای احساس می شود. در این مقاله با رویکرد «توصیفی ـ تحلیلی»، پس از استخراج نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها، ضمن تجزیه و تحلیل از دیدگاه کارشناسان گردشگری با استفاده از تکنیک swot، راهکارهای مناسب به منظور بهره گیری بهینه ارایه گردیده است. با توجه به ماتریس برنامه ریزی کمی، استراتژی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 25

صفحات  193- 219

تاریخ انتشار 2020-12-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023