ریخت‌شناسی برگ، روزنه و کرک در گونه‌های جنس ممرز (Carpinus L.)

نویسندگان

  • ایمان چاپلاق پریدری گروه جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
  • سید غلامعلی جلالی گروه جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
  • علی سنبلی گروه زیست‌شناسی، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
  • مهرداد زرافشار گروه جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
چکیده مقاله:

گونه‌های جنس ممرز پراکنش وسیعی در سطح جنگل‌های هیرکانی و ارسباران دارند که در مطالعات قبلی فقط بر اساس خصوصیات ماکرومورفولوژیک بذر و برگ رده‌بندی شده‌اند و با توجه به متغیر بودن این صفات، اختلاف نظر بسیاری در این زمینه در میان محققان وجود دارد. در این تحقیق، علاوه بر بررسی صفات برگ، برای نخستین بار اقدام به بررسی صفات میکرومورفولوژیک برگ، از قبیل روزنه و کرک با استفاده از میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی بر روی نمونه‌های هرباریومی موجود در باغ اکولوژیک نوشهر و همچنین، نمونه‌های جمع‌آوری شده از رویشگاه‌های طبیعی شده است. برای ارزیابی صفات ماکرومورفولوژیک برگ، در ابتدا طبقه‌بندی سه گونه ممرز (Carpinus betulus)، کچف (C. schuschaensis) و لور (C. orientalis) در جنگل‌های شمال بر اساس صفات ماکرومورفولوژیک برگ، به ویژه ابعاد برگ مورد تحقیق قرار گرفت. محورهای مستخرج شده از تجزیه مؤلفه‌های اصلی ضمن همبستگی بالا با برخی از صفات ابعاد برگ، نتوانست سه گروه را به طور کامل از هم تفکیک نماید و هم راستا با آن آنالیز تشخیص نیز تنها 7/64 درصد صحت این گروه‌بندی را تأیید کرد. گونه ممرز بزرگترین ابعاد را در مورد کلیه صفات روزنه و کُرک داراست و گونه لور دارای کوچکترین ابعاد است و گونه کچف حالت بینابینی دارد. در گونه ممرز سه نوع تیپ پاراسیتیک (paracytic) و آنموسیتیک (anomocytic) و آنیزوسیتیک (anisocytic) شناسایی شد که در آن سلول‌های روزنه بالاتر از سلول‌های اپیدرم است، در حالی که در گونه لور تیپ لتروسیتیک (laterocytic) و در کچف تیپ آنیزوسیتیک و لتروسیتیک شناسایی شد که در این دو گونه سلول‌های روزنه پایین‌تر از سلول‌های اپیدرم است. اگر چه کرک‌ها از نوع ساده هستند، ولی این سه گونه از لحاظ تراکم و اندازه کرک تا حدودی از هم قابل تفکیک هستند، ولی با توجه به این که این صفات تحت تأثیر مستقیم شرایط اکولوژیک قرار دارند، دارای ارزش تاکسونومیک نیستند. بنابراین، تحقیق حاضر ضمن عدم تأیید کارآیی ریخت‌شناسی برگ در تاکسونومی ممرز پیشنهاد می‌کند که ریزریخت‌شناسی بذر و براکته و در نهایت مطالعات مولکولی مد نظر گیاه‌شناسان قرار بگیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ریخت شناسی برگ، روزنه و کرک در گونه های جنس ممرز (carpinus l.)

گونه های جنس ممرز پراکنش وسیعی در سطح جنگل های هیرکانی و ارسباران دارند که در مطالعات قبلی فقط بر اساس خصوصیات ماکرومورفولوژیک بذر و برگ رده بندی شده اند و با توجه به متغیر بودن این صفات، اختلاف نظر بسیاری در این زمینه در میان محققان وجود دارد. در این تحقیق، علاوه بر بررسی صفات برگ، برای نخستین بار اقدام به بررسی صفات میکرومورفولوژیک برگ، از قبیل روزنه و کرک با استفاده از میکروسکوپ نوری و میکرو...

متن کامل

بازنگری گونه‌های جنس ممرز Carpinus L.)) در ایران بر‌اساس نشانگر‌های مولکولی (ITS و trnh-psbA)

جنس ممرز از عناصر مهم جنگل‌های هیرکانی می‌باشد که در ارتباط با تعداد گونه‌های آن در ایران بر‌اساس نشانگرهای ریختی اختلاف نظر وجود دارد. از این رو در این تحقیق سعی در رده‌بندی گونه‌های این جنس بر‌اساس نشانگرهای مولکولی شده است. در این راستا از دو آغازگر بسیار پرکاربرد هسته‌ای (nrDNA ITS) و کلروپلاستی(trnH- psbA) استفاده گردید. DNA ی کل با استفاده از روش CTAB از برگ‌ها استخراج و بعد محصول‌های PCR...

متن کامل

مورفوتیپ‌های بذر و براکته‌ی ممرز(carpinus betulus L.)

گونه‌ی ممرز از عناصر مهم جنگل‌های هیرکانی است و بیشترین پراکنش در میان گونه‌های این جنگل‌ها مربوط به آن است.بنابراین، مطالعات جامع در زمینه‌ی شناسایی فنوتیپ‌های آن بسیار ضروری است.به تأیید اکثر محققان، کارآمدترین صفت برای شناسایی و رسته‌بندی ممرز صفات میوه و براکته‌ی آن است.به همین دلیل، در این تحقیق سعی شده است فنوتیپ‌های مختلف آن با استفاده از 26 صفت بذر و براکته‌ی آن شناسایی شود. در ابتدا با...

متن کامل

مورفوتیپ های بذر و براکته ی ممرز(carpinus betulus l.)

گونه ی ممرز از عناصر مهم جنگل های هیرکانی است و بیشترین پراکنش در میان گونه های این جنگل ها مربوط به آن است.بنابراین، مطالعات جامع در زمینه ی شناسایی فنوتیپ های آن بسیار ضروری است.به تأیید اکثر محققان، کارآمدترین صفت برای شناسایی و رسته بندی ممرز صفات میوه و براکته ی آن است.به همین دلیل، در این تحقیق سعی شده است فنوتیپ های مختلف آن با استفاده از 26 صفت بذر و براکته ی آن شناسایی شود. در ابتدا ...

متن کامل

بررسی ارزش کرک در تاکسونومی جنس .Gypsophila L ازتیرۀ میخکیان

Gypsophila is the fourth biggest genus of Caryophyllaceae. Presence or absence of indumentum on different parts of the plant is one of the most important diagnostic characters between the species of this genus. The indumentum of 13 taxa of this genus were examined using scanning electron microscopy. All taxa had multicellular and glandular trichomes. Size of trichomes can represent as distingui...

متن کامل

بررسی فراوانی قارچ‌های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی چوب روی درختان ممرز (Carpinus betulus L.) (جنگل خیرود نوشهر)

     ممرز (Carpinus betulus L.)فراوان­ترین درخت جنگل­های شمال ایران می­باشد. هدف این پژوهش بررسی فراوانی قارچ­های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی روی اندام‌های هوایی درخت ممرز و شناسایی قارچ­های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی آن است. در این تحقیق جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران در خیرود نوشهر انتخاب و بعد از انجام جنگل‌گردشی، نمونه­برداری در فصول تابستان و پاییز طی چندین برداشت در قطعه‌های 110، 207 و 311 ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 10

صفحات  11- 26

تاریخ انتشار 2012-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023