مهدی سبزواری
عضو هیئت‌علمی دانشگاه پیام نور
[ 1 ] - نقد زبان‌شناختی کتاب زبان فارسی مقطع متوسطه و مسائل آموزشی آن
کتاب زبان فارسی که به‌عنوان درس کسب مهارت‌های زبانی در برنامۀ درسی دانش‌آموزان مقطع متوسطه گنجانده شده، حاوی مطالب و محتویات فراوان آموزشی، نگارشی و دستوری است. این کتاب از نظر محققان این مقاله دارای نقایص و کاستی‌هایی است که به‌جهت اهمیت این درس در نظام آموزش، ضرورت دارد به آن‌ها پرداخته شود. نکته‌ای که مشکل آموزش این کتاب را دوچندان می‌کند، این است که بیشتر دبیران زبان فارسی دانش لازم و تحصیل...
[ 2 ] - بررسی تغییرات معنایی واژۀ «دولت» در زبان فارسی بر اساس نظریۀ پیش‌نمونه
در این پژوهش، به تغییرات معنایی واژۀ «دولت» در تاریخ متون نثر فارسی، از سدۀ چهارم تا امروز، پرداخته شد. معانی مختلف این واژه، در 80 اثر منثور فارسی، به تفکیک سدۀ نگارش آثار، جستجو و استخراج شد. اگرچه معنای کلّی واژۀ «دولت» در ظاهر تغییر چندانی نکرده است، امّا این واژه، در متون فارسی بررسی‌شده به 21 معنای مختلف به‌کار رفته است. تلاش شد، تغییر معانی واژۀ «دولت» در چارچوب نظریۀ پیش‌نمونه با رویکرد گ...
[ 3 ] - بررسی معنی سازی و استنباط و الگوهای مفهومی اسامی مرکب درون مرکز فارسی
با گسترش مرزهای دانش، نظام مفهومی ما نیز تغییر می کند. دو شیوه برای این تغییر وجود دارد. یکی مواجهه مستقیم با پدیده ها و تجربه کردن و یادگیری این مفاهیم از طریق اکتساب از محیط پیرامون و دیگری ترکیب مفاهیم موجود و خلق مفاهیم جدید. اسامی مرکب جلوه بروز و کارکرد فرایند ترکیب در هر زبان است.در اسامی مرکب، هسته توسط جزء بعدی که توصیفگر است تعدیل و تحدید می شود. در واقع توصیفگر باعث تمایز اسم هسته از...
[ 4 ] - بررسی ساخت مرکب‌های برون‌مرکز زبان فارسی
ساختار و معنای واژه‌های مرکب همواره یکی از موضوعات مورد توجه زبان‌شناسان و دستوریان بوده است. زایابودنِ فرایند ترکیب در بسیاری از زبان‌ها از جمله فارسی و انگلیسی، خود می‌تواند دلیل موجهی برای توجه زبان‌شناسان به این فرایند باشد. واژه‌های مرکب را به‌لحاظ ساختار معنایی و وجود هستۀ معنایی در ترکیب می‌توان به واژه‌های مرکب درون‌مرکز، برون‌مرکز، دوسویه و متوازن تقسیم کرد. هریک از این گروه‌ها را نیز م...
نویسندگان همکار