قاسم کاکائی

استاد گروه الهیات دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

[ 1 ] - بررسی و نقد ارتباط مرگ و گناه در آثار آگوستین قدیس

مسئلة مرگ، مسئلة همیشگی بشر بوده است و ادیان و مکاتب فلسفی و کلامی، آن را ازجمله دغدغه‌های وجودی و معرفتی انسان می‌دانند. توجه به موضوع مرگ در آثار آگوستین و ارتباط آن با مقولة گناه کمتر مطرح شده است. بررسی آثار آگوستین نشان می‌دهد که وی با توجه به آیین مسیحیت، به‌ویژه تعالیم پولس، بیش از پیشینیان به ارتباط مرگ و گناه توجه دارد. او مرگ را بر مبنای گناه نخستین و دیگر گناهان توجیه می‌کند و حتی گ...

[ 2 ] - کارکردهای «الهیات» در سنّت مسیحی

  تعبیر «الهیات» در سنت مسیحی تعاریف و معناهای گوناگونی دارد. در این نوشته، ضمن پرداختن به این معانی و تعاریف می­کوشیم با روشن ساختن کارکردهای گستردۀ الهیات در مسیحیت، معنای این اصطلاح را که از طریق ترجمۀ متون الهیاتی از زبان­های اروپایی به فرهنگ نوشتاری ما راه یافته است، بهتر مشخص کنیم. در این مسیر، تاریخچۀ تحول تعبیر «الهیات» در مسیحیت به شتاب مطرح می­شود و آن گاه با بررسی تعاریف و ویژگی­های ...

[ 3 ] - مقایسه و نقد براهین اثبات وجود خدا از منظر ملاصدرا و آکوئیناس

تأمل و اندیشه در باب خدا، یکی از مهمترین و اساسی‌ترین محورهای معرفت انسان است و در طول تاریخ فلسفه و کلام، متفکران بسیاری به بحث و بررسی در این باب همت گمارده اند. از میان مباحث خداشناسی، براهین اثبات وجود خدا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و اساس سخن گفتن از خدا را تشکیل می‌دهد. هر یک از الهیدانان بر اساس مبانی و نظام فکری خود به شیوه‌ای می‌کوشند براهینی متقن، براثبات وجود خدا اقامه کنند. از جم...

[ 4 ] - بررسی آموزه‌های بنیادین انسجام‌بخش در منظومه‌ی فکری ارسطو

ارسطو به دانش‌های متعددی پرداخته و آن‌ها را طبقه‌بندی کرده است. اگرچه موضوع و روش این دانش‌ها متفاوت است، بااین‌وجود، در سراسر آن‌ها به تعدادی نظریات و آموزه‌های فراگیر برخورد می‌کنیم. برخی از محوری‌ترین آموزه‌های ارسطویی عبارت‌اند از: ماهیت، حمل‌پذیرها، مقولات، تعریف، استدلال، رئالیسم، طبع‌گرایی و... . این آموزه‌های بنیادین چونان یک شاکله‌ی ذهنی، همواره در هر پژوهش علمی حضور دارند و همین سبب ش...

[ 5 ] - مقایسه معرفت شناسانه وجود و ماهیت در فلسفه ملاصدرا با نومن و فنومن در فلسفه کانت

مسئله شناخت یکی از مسائل مهم فلسفه به شمار می رود. از آنجا که موضوع کلیدی حکمت متعالیه اصالت وجود است، مسئله شناخت نیز به این موضوع ارتباط می یابد. طبق اصالت وجود، وجود امری اصیل و محقق در خارج و ماهیت امری اعتباری است. از نظر ملاصدرا حقیقت وجود در ذهن نمی آید، بنابراین انطباق بین ذهن و عین در فلسفه ملاصدرا به نوعی به مسئله ماهیت و وجود بازگشت می کند. البته دو معنا از اصیل از عبارات ملاصدرا قاب...