محمدحسین زرین کوب

گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

[ 1 ] - سنگ‌نگاری و زمین‌شیمی گدازه‌های آداکیتیِ پس از برخورد و بازالت‌های سرشار از نیوبیم همراه در منطقه سنگِ رهوزگ (جنوب بیرجند)

سنگ‌های آتشفشانی بررسی‏‌شده شامل واحدهای پالئوژن با ترکیب آندزیت و داسیت و گدازه‏‌های بازالتیِ نئوژن هستند. گدازه‏‌های اسیدی و حد واسط، سرشت کالک‏‌آلکالن پتاسیم متوسط تا بالا داشته و نمونه بازالتی سرشت آلکالن دارند. یافته‌های زمین‌شیمیایی برای همه سنگ‌های آتشفشانی سنگ رهوزگ نشان‏‌دهنده غنی‌شدگی LILE در برابر HFSE هستند. نبود آنومالی منفی Eu، مقدارهای HREE کم (برای نمونه: ppm 62/1-67/0 Yb= و ppm ...

[ 2 ] - ژئوشیمی و جایگاه زمین‌ساختی گدازه‌های ترسیری منطقۀ گارجگان (جنوب‌غرب بیرجند)

منطقۀ گارجگان در 60 کیلومتری جنوب‌غرب بیرجند و در حاشیۀ شمال شرقی بلوک لوت قرار دارد. در این منطقه سنگ‌های گدازه‌ای ترسیری به شکل گنبد و با ترکیب داسیت، ریوداسیت، تراکی‌آندزیت و سنگ‌های آذرآواری توف و برش رخنمون دارند. پویی‌کلیتیک و ساب‌افیتیک بافت غالب در گدازه‌های منطقۀ پورفیری با زمینۀ ریزبلور است. فنوکریست‌‌های رایج در سنگ‌های داسیتی و ریوداسیتی، کوارتز، پلاژیوکلاز، هورنبلند و بیوتیت و در ت...

[ 3 ] - ارتباط آنورتوزیت‌ها با توده ماگمایی مافیک میشو و استفاده از سن‌سنجی آنها به عنوان راهنمایی در شناسایی پالئوتکتونیک توده ماگمایی مافیک میشو (شمال‌غرب ایران)

توده ماگمایی مافیک میشو با پالئوتکتونیک پیچیده در پهنه سلطانیه-میشو و در جنوب‌غرب مرند بین دو گسل شمالی و جنوبی میشو (شمال‌غرب ایران) قرار گرفته است. این توده مافیک در داخل سنگ‌های رسوبی پرکامبرین کهر نفوذ کرده و توسط رسوبات پرمین پوشیده شده است. ترکیب سنگ‌شناسی این توده شامل: گابرو، نوریت، آنورتوزیت، پیروکسنیت، اولیوین گابرو و تروکتولیت است. دایک‌های دیابازی این توده نفوذی را قطع می‌کند. این س...

[ 4 ] - پتروگرافی، ژئوشیمی و سن‌سنجی گرانیتوئید تخت باز، شمال‌غربی بیرجند، خاور ایران

گرانیتوئید تخت باز در شمال‌غربی بیرجند، در مجاورت مجموعه‌ای از سنگ‌های آذرآواری مرکب از توف، توف مارنی و برش رخنمون دارد. بر اساس مطالعات پتروگرافی و تجزیه عناصر اصلی، این توده آلکالی‌گرانیت تا گرانیت است. بافت‌های متداول در این سنگ‌ها، گرانولار، گرافیک، میرمکیتی، گرانوفیریک و پرتیتی است. کانی‌های سازنده اصلی شامل: فلدسپار‌ پتاسیم (اورتوکلاز و میکروکلین پرتیتی)، کوارتز و پلاژیوکلازهای سدیک هست....

[ 5 ] - ژئوشیمی و پتروژنز سنگ‌های آتشفشانی ترشیری منطقه حسین‌آباد (جنوب‌باختر بیرجند، خاور ایران)

باختری زون جوش‌خورده سیستان قرار گرفته است. در منطقه حسین‌آباد، مجموعه‌ای از سنگ‌های آتشفشانی متعلق به ترشیری، بخش‌های مختلف ردیف‌های افیولیتی منسوب به کرتاسه فوقانی را قطع نموده‌اند. این سنگ‌ها آندزیتی بوده، دارای بافت غالب پورفیری و گلومروپورفیری هستند. پلاژیوکلاز، هورنبلند، اوژیت و بیوتیت، درشت بلورهای این سنگ‌ها هستند. بافت غربالی و دگرسانی انتخابی در پلاژیوکلاز، وجود حاشیه سوخته در هورنبلن...

[ 6 ] - ژئوشیمی و پتروژنز سنگ‌های آتشفشانی و نیمه نفوذی گیوشاد (جنوب‌باختر بیرجند، خاور ایران)

منطقه مورد بررسی، در فاصله 41 کیلومتری جنوب‌باختری بیرجند، در بخش شمالی ایالت جوش خورده سیستان قرار دارد. یک مجموعه آتشفشانی شامل آندزیت و آندزیت بازالتی به همراه یک توده نیمه نفوذی دیوریتی منسوب به ائوسن به درون شیل و ماسه سنگ پالئوژن نفوذ کرده‌اند. بافت‌های غالب مشاهده شده در این مجموعه سنگی شامل پورفیری با زمینه میکروگرانولار، پورفیری و گلومروپورفیری هستند. پلاژیوکلاز (الیگوکلاز- آندزین) و آ...

[ 7 ] - بررسی خاستگاه و سنگ‌زایی توده‌های گرانیتوییدی ‏کمپلکس سورسات (شمال‌‌باختری تکاب): ‏شواهد زمین‌شیمیایی سنگ‌کل و ایزوتوپی ‏Sr-Nd

توده‏‌های نفوذی کمپلکس سورسات بخشی از توده‏‌های نفوذی پهنة سنندج- سیرجان هستند. برپایة یافته‌های صحرایی و بررسی‌های میکروسکوپی، این منطقه دربردارندة هورنبلند‏‌گابرو، کوارتز‏‌دیوریت، مونزودیوریت، گرانودیوریت، مونزوگرانیت و تونالیت‏‌ است. برپایة بررسی‌های زمین‌شیمیایی، گرانیتوییدهای ترکه‏‌دره و خانقلی از نوع I، با سرشت کالک‏‌آلکالن و متا‏‌آلومین هستند. محدوده ترکیبی آنها کمان ماگمایی (VAG) است و ...