مصطفی جعفری

دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

[ 1 ] - اثر زمان جمع‌آوری و تیمارهای اکسینی بر ریشه‌زایی و تولید نهال از قلمه‌های چوب‌سخت محلب (Cerasus mahaleb L)

محلب (Cerasus mahaleb L.) به‌دلیل پراکنش اکولوژیک محدود، تجدید حیات طبیعی ضعیف و مشکلات تکثیر نهال در معرض تهدید قرار دارد. به‌منظور یافتن شیوه‌نامه مناسب برای ریشه‌زایی و تولید نهال این گونه از طریق قلمه چوب‌سخت با تیمارهای اکسینی در دو زمان آذر و اسفند، آزمایشی در قالب طرح کاملاٌ تصادفی در بستر شاسی گرم انجام شد. تیمارها شامل کاربرد ایندول بوتیریک اسید (IBA) با غلظت‌های صفر (شاهد)، 500، 1000، ...

[ 2 ] - بررسی مقدماتی درختان مقاوم به آتش در استان گیلان (مطالعه موردی جنگل نقله‌بر، حوضه 18 رشته‌رود)

آتش عامل طبیعی و معمول تمام بوم‌سازگان‌ها است که به‌شدت تحت تأثیر فعالیت‌های انسانی قرار دارد. اولین اثرات قابل مشاهده آتش‌سوزی در جنگل از بین بردن پوشش گیاهی است که در نتیجه آن توده جنگلی به نفع گونه‌های مقاوم تغییر می‌یابد. گونه‌های مختلف گیاهی و ازجمله درختان با توجه به ویژگی‌های خود واکنش‌های متفاوتی را دربرابر حوادث طبیعی و ازجمله آتش‌سوزی از خود نشان می‌دهند. پژوهش پیش‌رو به‌منظور بررسی گ...

[ 3 ] - ارزیابی مقدار مواد سوختنی پس از آتش سوزی در جنگل‌کاری های کاج تدا با استفاده از خط‌نمونه و روش FLM (مطالعه موردی: جنگل‌کاری‌های تََخسَم در استان گیلان)

وقوع آتش ­سوزی در بوم­ سازگان­های طبیعی به شرایط آب­ وهوایی، در دسترس بودن منابع احتراق و مقدار و مشخصات مواد سوختنی بستگی دارد. میزان انباشتگی مواد سوختنی یک عامل تعیین کننده در رفتار آتش­ است. باقی­مانده­ های چوبی افتاده در جنگل و نیز پوشش علفی کف جنگل‌ها ازجمله عامل‌های تعیین کننده در شدت آتش­ سوزی و زمان احتراق است. مدیران جنگل برای مدیریت ماده سوختنی نیاز به آگاهی از مقدار، ترکیب طبقه قطری...

[ 4 ] - اثر تغییرات اقلیمی و محیطی بر بهره‌وری اکوسیستم‌های جنگلی (مطالعه موردی، گلوگاه)

براساس این بررسی و نتایج حاصل از آن، رهیافت جدیدی در کاربرد روش گاهشناسی درختی در ارزیابی بهره‌وری اکوسیستم‌های جنگلی بر مبنای پهنای دوایر رویشی گونه‌های پهن‌برگ درختی، به‌عنوان اصلی‌ترین عنصر بهره‌وری این نوع اکوسیستم‌ها، ارائه شد. در این تحقیق با نمونه‌برداری از درختان در ارتفاعات مختلف و تجزیه و تحلیل میزان رشد دوایر رویشی آنها، شرایط رویش و بهره‌وری تولیدی آنها و رقابتهای احتمالی موجود بین ...

[ 5 ] - نوسان های وقوع باد و روزهای طوفانی طی نیم قرن گذشته در منطقه خزری

در این تحقیق براساس بازدید از مناطق جنگلی و مطالعه نقشه پوشش گیاهی، سه منطقه که معرف اقلیمهای اصلی جنگلهای هیرکانی می‌باشند انتخاب شدند. این سه منطقه عبارتند از: اقلیم مرطوب در غرب (گیلان)، اقلیم‌ معتدل در قسمت میانی (مازندران) و اقلیم خشکتر در شرق (گرگان). در تحلیل و بررسیها، داده‌های ثبت شده در چهار ایستگاه هواشناسی مورد بهره‌برداری قرار گرفتند. تغییرات عوامل مختلف اقلیمی شامل حداکثر، حداقل و...

[ 6 ] - تحقیق و تحلیل عوامل تغییر اقلیم طی پنجاه سال گذشته در جنگل های منطقه خزری

خشکی یا محدودیت آب یکی از مهمترین عوامل اقلیمی در ایران است. عناصر اقلیمی به‌ویژه میزان بارش به‌صورت معنی‌داری در مناطق مختلف تفاوت دارد. توزیع پراکنش میزان بارندگی در طی سال در اغلب مناطق از شرایط مناسبی که برای رشد گیاه مفید باشد، برخوردار نیست. منطقه خزری بیشترین میزان نزولات را دریافت می‌کند. بعضی از گونه‌های اصلی جنگلهای خزری به‌شرح زیر است: Fagus orientalis, Carpinus betulus, Acer velutin...

[ 7 ] - اثر تغییرات اقلیمی ‌و محیطی بر تولید چوب درختان راش و بلندمازو در جنگلهای منطقه خزر

رویش درختان از جمله راش از شرایط اقلیمی ‌و محیطی تأثیر می‌پذیرد،  گونه راش (Fagus orientalis) در جنگلهای شمال ایران گسترش دارد. در شیب شمالی البرز و در منتهی‌الیه شرقی جنگلهای خزری دارمرز در قسمت بالایی به جنگلهای اوری (Quercus macranthera) می‌رسد. به‌رغم اینکه گونه‌های راش و بلند‌مازو (Quercus castaneifolia) از نظر رویشگاهی و ترجیح عوامل محیطی با یکدیگر تفاوتهایی دارند، اما چون تحت شرایط تقریب...

[ 8 ] - اثر تغییرات اقلیمی ‌و محیطی بر تولید چوب درختان راش و بلندمازو در جنگلهای منطقه خزر

رویش درختان از جمله راش از شرایط اقلیمی ‌و محیطی تأثیر می‌پذیرد،  گونه راش (Fagus orientalis) در جنگلهای شمال ایران گسترش دارد. در شیب شمالی البرز و در منتهی‌الیه شرقی جنگلهای خزری دارمرز در قسمت بالایی به جنگلهای اوری (Quercus macranthera) می‌رسد. به‌رغم اینکه گونه‌های راش و بلند‌مازو (Quercus castaneifolia) از نظر رویشگاهی و ترجیح عوامل محیطی با یکدیگر تفاوتهایی دارند، اما چون تحت شرایط تقریب...

[ 9 ] - تدوین و اعتبارسنجی شاخص‌های مناسب ارزیابی تاب آوری روستایی در برابر مخاطره خشکسالی مطالعه موردی: حوضه آبخیز حبله رود

شاخص‌های تاب آوری در برابر مخاطرات محیطی، یکی از معیارهای اساسی در فرایند برنامه ریزی و ارزیابی برنامه های سازگاری با اثرات مخاطرات طبیعی در مناطق روستایی بشمار می آید. ارزیابی وسنجش میزان تاب آوری جوامع روستایی، یکی از مهم‌ترین ابزارها در تشخیص پایداری سکونتگاههای روستایی به هنگام بروز مخاطرات طبیعی می باشد. شاخص های تاب آوری در مقیاس محلّی و روستایی پس از ایجاد و تدوین، می توانند روش مفیدی جهت...

[ 10 ] - شناسایی مناطق شور و گیاهان شورروی استان قم

گام نخست برای مقابله با مشکل اراضی شور، شناسایی عرصه اراضی شور فعلی می‌باشد. از آنجایی که حضور نباتات در هر منطقه با شرایط کلیماتیک و ادافیک آن مناطق مرتبط است، بنابراین شناخت روابط میان عوامل خاک، آب، هوا و پوشش گیاهی در هر رویشگاه و تعمیم آن به دیگر نقاط مشابه از جمله اهداف مهم این بررسی می‌باشد. در بررسی حاضر ابتدا تیپ‌های پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست تشخیص داده شد و سپس ...

[ 11 ] - تغییرات و آسیب‏پذیری تولید خالص اولیه در اکوسیستم‌های جنگلی، مرتعی و بیابانی ایران متأثر از تغییرات اقلیمی

تغییرات اقلیمی و محیطی در مناطق مختلف ایران مشاهده شده است و پیش‏بینی می‏شود در آینده نیز تغییراتی به وقوع بپیوندد. تولید خالص اولیه از شاخص‌های مهم در ارزیابی تولید اکوسیستم‌های طبیعی جنگلی، مرتعی و بیابانی می‏باشد. تغییرات اقلیمی باعث وقوع تغییرات در تولید زیست‏توده (بیوماس) در اکوسیستم‌های طبیعی می‏شود. در این تحقیق میزان آسیب‏پذیری به تغییرات اقلیمی و میزان تغییرات در وضعیت تولید خالص اولیه...

[ 12 ] - تأثیر آموزش بر دانش محیط‌ زیستی و تغییرات اقلیمی دانش‌‌آموزان جنگل‌‌نشین و غیرجنگل‌‌نشین

     یکی از عوامل کلیدی برای شکل‌گیری عزم آگاهانه افراد به‌منظور مقابله با اثرات تغییر اقلیمی، دانش کافی و صحیح آنها درباره این پدیده است. آموزش محیط‌‌زیست به‌عنوان یکی از مهم‌ترین روش‌‌ها برای افزایش آگاهی پیرامون تغییرات اقلیمی و مباحث محیط‌‌زیستی مطرح است که در دانش‌‌آموزان جنگل‌‌نشین مقطع راهنمایی در مناطق شهری و روستایی شهرستان کلیبر و دانش‌‌آموزان غیرجنگل‌‌نشین کلان‌شهر تبریز بررسی شد. هد...

[ 13 ] - The role of forests and pastures in combating the economic vulnerability of rural forest communities during the corona outbreak

        The prevalence of Corona disease as one of the most critical infectious diseases has increased the risks of food security in different parts of the world. Local communities, especially in rural areas, are highly dependent on natural resource-based ecosystem service strategies to manage global food security and meet livelihood needs. Forests and pastures can also provide goods and servic...